[ویکی نور] بررسی زبان شناختی وجوه و نظایر در قرآن کریم. بررسی زبان شناختی وجوه و نظایر در قرآن کریم ترجمه ی دکتر حسین سیدی از «الوجوه و النظائر فی القرآن الکریم» اثر عربی خانم سلوی محمّد العوّاء است.
نویسنده با نگاهی زبان شناختی درپی اثبات این مطلب است که فهم واژگان مشترک یا وجوه و نظایر، مبتنی بر بافت یا سیاق کلام می باشد.
در تقسیم بندی معنا در دانش معناشناسی، با انواع هم معنایی، چند معنایی، تناقض معنایی شمول معنایی و تضاد معنایی مواجه هستیم. «وجوه و نظایر» در قرآن کریم را می توان از نوع چند معنایی به شمار آورد. در تعریف «چند معنایی» آورده اند: «ما در زبان تنها با واژه های مختلف که دارای معانی گوناگون هستند، سروکار نداریم بلکه به برخی واژه ها برمی خوریم که به تنهایی از چند معنا برخوردارند. این مسأله را چند معنایی و چنین کلماتی را چند معنا می نامیم.»
«وجوه و نظایر»، بدین معناست که واژه واحدی در چند جای قرآن به یک لفظ و یک حرکت آمده است ولی در هرجا معنایی غیر از معنای دیگر دارد. اگر لفظی در یک جا و همان لفظ در جای دیگری آمده باشد، «نظایر» گوینده و تفسیر هر واژه به معنای غیر از معنای دیگر، «وجوه» نام دارد.
نظایر را بر واژگان اطلاق می کنند و وجوه را بر معانی، وجوه و نظایر را از معجزات قرآن برشمرده اند؛ یعنی یک واژه چنان در بافتهای مستحکم و نفوذ ناپذیر قرآن جای گرفته است که باوجود شباهت در لفظ و حرکات در هر بافت زبانی معنایی غیر از معنای نخست دارد. لذا آن را یکی از فروع تفسیر می نامند.
نویسنده با نگاهی زبان شناختی درپی اثبات این مطلب است که فهم واژگان مشترک یا وجوه و نظایر، مبتنی بر بافت یا سیاق کلام می باشد.
در تقسیم بندی معنا در دانش معناشناسی، با انواع هم معنایی، چند معنایی، تناقض معنایی شمول معنایی و تضاد معنایی مواجه هستیم. «وجوه و نظایر» در قرآن کریم را می توان از نوع چند معنایی به شمار آورد. در تعریف «چند معنایی» آورده اند: «ما در زبان تنها با واژه های مختلف که دارای معانی گوناگون هستند، سروکار نداریم بلکه به برخی واژه ها برمی خوریم که به تنهایی از چند معنا برخوردارند. این مسأله را چند معنایی و چنین کلماتی را چند معنا می نامیم.»
«وجوه و نظایر»، بدین معناست که واژه واحدی در چند جای قرآن به یک لفظ و یک حرکت آمده است ولی در هرجا معنایی غیر از معنای دیگر دارد. اگر لفظی در یک جا و همان لفظ در جای دیگری آمده باشد، «نظایر» گوینده و تفسیر هر واژه به معنای غیر از معنای دیگر، «وجوه» نام دارد.
نظایر را بر واژگان اطلاق می کنند و وجوه را بر معانی، وجوه و نظایر را از معجزات قرآن برشمرده اند؛ یعنی یک واژه چنان در بافتهای مستحکم و نفوذ ناپذیر قرآن جای گرفته است که باوجود شباهت در لفظ و حرکات در هر بافت زبانی معنایی غیر از معنای نخست دارد. لذا آن را یکی از فروع تفسیر می نامند.