بِرْتیه، لوئی ـ اَلِکْساندر (۱۷۵۳ـ۱۸۱۵)(Berthier, Louis-Alexander)
پرنس واگرام، نظامی فرانسوی و از نخستین ژنرال های ناپلئون. فرزند خانواده ای غیراشرافی بود که نظامیگری را در خدمت ژنرال لافایِت درخلال انقلاب امریکا و سپس در جریان انقلاب فرانسه در مقام رئیس ستاد ارتش (۱۷۹۱ـ۱۷۹۲) فرا گرفت. او فرماندهی سپاهی را برعهده داشت که در فِوریۀ ۱۷۹۸ رم را تصرّف کرد و پس از چندی به نیروهای ناپلئون در مصر ملحق شد. گرچه بِرتیه فرمانده چندان برجسته ای نبود، اما ناپلئون او را در ۱۸۰۵ به ریاست ستاد ارتش بزرگ فرانسه منصوب کرد. لقب شاهزادۀ واگرام را ناپلئون در ۱۸۰۹ به نشانۀ قدرشناسی از خدمات برتیه به او اعطا کرد. او تا آخرین لحظه در کنار ناپلئون در لشکرکشی به روسیه باقی ماند و پس از عقب نشینی ناپلئون در ۱۸۱۲، برای حفظ نظم و انضباط در بقایای ارتش بزرگ فرانسه، در کنار این نیروها به تلاش پرداخت. پس از کناره گیری ناپلئون، برتیه خود را به لوئی هجدهم تسلیم کرد و به خارج تبعید شد. پس از بازگشت ناپلئون از البا و حکومت صد روزه، برتیه به باواریا رفت و اندکی بعد در همان جا درگذشت.
پرنس واگرام، نظامی فرانسوی و از نخستین ژنرال های ناپلئون. فرزند خانواده ای غیراشرافی بود که نظامیگری را در خدمت ژنرال لافایِت درخلال انقلاب امریکا و سپس در جریان انقلاب فرانسه در مقام رئیس ستاد ارتش (۱۷۹۱ـ۱۷۹۲) فرا گرفت. او فرماندهی سپاهی را برعهده داشت که در فِوریۀ ۱۷۹۸ رم را تصرّف کرد و پس از چندی به نیروهای ناپلئون در مصر ملحق شد. گرچه بِرتیه فرمانده چندان برجسته ای نبود، اما ناپلئون او را در ۱۸۰۵ به ریاست ستاد ارتش بزرگ فرانسه منصوب کرد. لقب شاهزادۀ واگرام را ناپلئون در ۱۸۰۹ به نشانۀ قدرشناسی از خدمات برتیه به او اعطا کرد. او تا آخرین لحظه در کنار ناپلئون در لشکرکشی به روسیه باقی ماند و پس از عقب نشینی ناپلئون در ۱۸۱۲، برای حفظ نظم و انضباط در بقایای ارتش بزرگ فرانسه، در کنار این نیروها به تلاش پرداخت. پس از کناره گیری ناپلئون، برتیه خود را به لوئی هجدهم تسلیم کرد و به خارج تبعید شد. پس از بازگشت ناپلئون از البا و حکومت صد روزه، برتیه به باواریا رفت و اندکی بعد در همان جا درگذشت.
wikijoo: برتیه،_لویی_ـ_الکساندر_(۱۷۵۳ـ۱۸۱۵)