بده بستان

بده بستان (اقتصاد). بِده بِستان ( به انگلیسی: Trade - off ) از مفاهیم دانش اقتصاد است. در انتخاب های اقتصادی زمانی که یک انتخاب مستلزم از دست دادن سود یا امتیازی باشد و فرد در ازای انتخاب خود، این از دست دادن را به حساب آورده و بپذیرد، یک بده بستان انجام شده است.
بده بستان زمانی پیش می آید که در زمان انتخاب میان دو گزینه، داشتن مقدار بیشتری از یک گزینه به معنای داشتن مقدار کمتری از گزینه دیگر شود. به عبارت دیگر زمانی که هر انتخابی مستلزم از دست دادنی است، فرد مجبور به بده بستان می شود.
به طور متوسط بین کار بیرون از خانه و میزان صرف وقت برای تولید محصولات و خدمات در داخل خانه یک بده - بستان برقرار است. کار بیش تر بیرون از خانه به معنی حضور کم تر در تولید خانگی و بنابراین کاستن از سطح تولید در داخل منزل است. اگر بخش مهمی از نیازهای پایه ای خانواده ( غذا، شست وشوی پوشاک، نظارت بر آموزش کودکان و . . . ) از تولید داخل خانه تأمین شود و جای گزینی برای آن در بیرون نباشد کار زنان برای خانواده بسیار پرهزینه خواهد بود چرا که باعث کاهش کمی یا کیفی در تولید محصولاتی می شود که جای گزینی برای آن وجود ندارد. گسترش انواع مواد غذایی آماده، مهد کودک ها، خدمات نظافت منزل و غیره در بسیاری جوامع این بده بستان را به صرفه تر کرده و به شدت انگیزه زنان برای مشارکت در بازار کار را زیاد می کند. [ ۱]
نمونه دیگر: برخی معتقدند، سیاست های مدیریت تقاضای دولت در یک زمان نمی تواند، دو هدف تورم و بیکاری را با هم دنبال کند و به اصطلاح نوعی بده بستان بین اهداف وجود دارد. به عبارت دیگر اگر دولت بخواهد هدف کاهش تورم را دنبال کند، این کار به هزینه افزایش بیکاری خواهد بود و بالعکس. [ ۲]