بخاری

پس از وفات شیخ بهاءالدین ( 661 یا 666 ) ، سیدجلال که از رقابت جانشینان ملتانی به ستوه آمده بود ( زیدی ، همانجا؛ اکرم ، ص 276 ) ، با اجازه شیخ صدرالدین عارف ( متوفی 684 یا 776 ) ، فرزند و خلیفه شیخ بهاءالدین ، از ملتان به قریه اوچ رفت و بقیه عمر خود را در آنجا به ارشاد مردم گذراند ( غلام سرور لاهوری ، 1371ش ؛ همو، 1355ش ، همانجاها ) . با آمدن او، اوچ به صورت مرکز اسلامی درآمد ( زیدی ، همانجا ) ، محله بخاریان در این قریه بنیان نهاده شد و نام قریه به «اوچ بخاری » تغییر کرد ( غلام سرور لاهوری ، 1371ش ، ص 128؛ اکرم ، همانجا؛ زیدی ، ص 71 ) . وی در ایالت پنجاب نیز به تبلیغ اسلام پرداخت و شهر جنگ ( جهنگ ) را در آنجا بنیان نهاد ( زیدی ، همانجا؛ اکرم ، ص 277 ) .
جلال الدین علاوه بر میرسرخ ( زیدی ، ص 14 ) ، القاب بسیار دیگری داشت ، از جمله : جلال سرخ ( زیدی ، ص 71 ) ، منیرشاه ( همان ، ص 14 ) ، شیرشاه ( غلام سرور لاهوری ، 1332، ج 2، ص 35 ) و سرخپوش ( شیمل ، ص 354 ) .
جلال الدین بخاری در 690 در اوچ وفات یافت و همانجا دفن شد. امروزه آرامگاه او زیارتگاه است ( غلام سرور لاهوری ، 133، ج 2، ص 38؛ همو، 1355ش ، ص 36 ) . به نوشته زیدی ( ص 72 ) ، به علت سیلی که در اوچ آمد جنازه او را به جای دیگری منتقل کردند که جای آن دقیقاً مشخص نیست . خانقاهی نیز با نام سیدجلال الدین بخاری در اوچ وجود دارد ( غلام سرور لاهوری ، 1355ش ، ص 60ـ61؛ تریمینگام ، ص 65 ) .
اغلب تذکره نویسان سیدجلال الدین بخاری را با نوه اش ، سیدجلال الدین حسین بخاری ملقب به مخدوم جهانیان ، اشتباه گرفته اند ( زیدی ، همانجا؛ نیز رجوع کنید به جلال الدین حسین بخاری * ) . همان طور که در برخی منابع آمده است ، سیدجلال الدین صاحب سه پسر بود به نامهای سیداحمد کبیر، سیدبهاءالدین و سیدمحمد غوث ( فرشته ، ج 2، ص 415؛ داراشکوه بابری ، ص 116؛ بخاری ، ص 10ـ11 ) . دو تن از فرزندان سیداحمد بسیار معروف بودند: سیدجلال الدین حسین ملقب به مخدوم جهانیان ، و سیدصدرالدین راجا معروف به راجوقَتّال ( داراشکوه بابری ، همانجا؛ رضوی ، ج 1، ص 277 ) . اما به گفته رحمان علی ( ص 138 ) ، جلال الدین دو پسر به نامهای احمد و محمود داشت و مخدوم جهانیان پسر سیدمحمود بود.
از آثار سید جلال الدین فقط می توان به بخشی از کتاب خلاصة العارفین اشاره کرد که مجموعه تقریرات شیخ بهاءالدین زکریا ملتانی است و به صورت خلاصه از زبان سه عارف بزرگ ( شیخ جلال الدین بخاری ، خواجه فریدالدین گنج شکر چِشْتی و خواجه نظام الدین اولیاء ) در سه بخش نقل شده است ( زیدی ، ص 114؛ برای آگاهی از نسخ خطی این کتاب رجوع کنید به منزوی ، ج 3، ص 1432 ) . کتابی نیز از خلیفه محمد رمضان درباره زندگی و کرامات سید جلال الدین ، به نام احوال سیدجلال الدین سرخپوش وجود دارد ( منزوی ، ج 11، ص 1075 ) .
جلالیه . شاخه ای از سهروردیه است و پیروان آن از طرفداران شریعت در طریقت سهروردیه اند؛ یعنی ، به شریعت و اصول و عقاید اسلامی پایبندند ( نوشاهی ، ج 1، ص 153؛ زیدی ، ص 15ـ16 ) . طبق اکثر منابع ، سلسله جلالیه در اصل به جلال الدین بخاری ( میرسرخ ) منسوب است و او را بنیانگذار و مؤسس این سلسله می دانند ( زیدی ، ص 72؛ آریا، ص 45 ) . شوشتری ( ج 1، ص 146 ) پیروان وی را بخاریه خوانده است . اما برخی مخدوم جهانیان را بنیانگذار سلسله جلالیه یا جلالیه بخاریه دانسته اند ( مشکور، ص 311؛ تیتوس ، ص 127 ) .
جلالیان به جلالی فقیر نیز شهرت دارند ( زیدی ، ص 16 ) و بیشتر آنان در اوچ ساکن اند. این سلسله در هندوستان شهرت بسیاری داشته است ( شیروانی ، ص 122 ) . به نوشته شیروانی ، فقیران جلالی خود را شیعه می دانند و به تبرّی قائل اند ( همانجا ) . آنها در دکن ، در محلی اجتماع می کنند که به آن پینوکنداه می گویند ( زیدی ، همانجا ) . آنان هر سال ، در اول جمادی الآخره ، با فقرای سلسله های دیگر جشنی برگزار می کنند و در آن نمایندگانی ، برای زیارت مقابر صوفیان بزرگ به مدت دو سال ، انتخاب می نمایند ( همان ، ص 16ـ17 ) .
سلسله جلالیه یا درویشان جلالی را می توان شاخه ای از اهل فتوت دانست که به تدریج به قلندریه و بعد از آن نیز به خاکساریه جلالی نزدیک شدند ( زرین کوب ، ص 357، 373؛ برای اطلاع بیشتر رجوع کنید به خاکساریه * ) . جلالیان از اواخر قرن هشتم به بعد به شاخه های کوچک تری تقسیم شدند. از گروههای کوچک تر این سلسله می توان به چیهالتان ، به معنای «چهل اَبدان »، اشاره کرد. آنان ادعا می کنند از بطن زنی زاده شده اند که چهل معجون عشق را نوشیده و صاحب چهل فرزند شده است ( تیتوس ، همانجا ) .
برخی از ویژگیهای آنان عبارت است از:
1 ) در یک مکان مستقر نمی شوند و بیشتر ایشان اوقات خود را به سیاحت می گذرانند ( همانجا ) ؛ 2 ) به نماز و روزه و سایر عبادات ، اهمیت چ . . .