بتک

[ویکی الکتاب] تکرار در قرآن: ۱(بار)
قطع. حتماً و به طور یقین گوشهای چهار پایان را می‏برند راغب گوید: بتک در معنی قریب به بَتّ در قطع ریسمان و چیز متصّل به کار می‏رود در اقرب آمده «بَتَکَهُ بَتْکاً:قَطَعَهُ». بیضاوی بتک را در آیه، شکافتن گفته است و گوید: مراد شکافتن گوش بعضی از چهار پایان است که اعراب گوش آنها را شکافته و ذبح و سوار شدن و بار کردن آنها را تحریم می‏نمودند. قول بیضاوی صحیح‏تر به نظر می‏آید، بنابراین، بهتر است بَتک را شکافتن معنی کنیم نه بریدن.

بَتَک (Batak)
چندین گروه از اقوام متمایز اما در ارتباط با یکدیگر در شمال سوماترا در اندونزی، با جمعیتی حدود۲.۵ میلیون نفر. به زبان های متعلّق به خانوادۀ زبانی استرونزیایی سخن می گویند. پرشمارترین و تمرکزیافته ترینِ آن ها توبابتک ها هستند که در جنوب و غرب دریاچۀ توبا زندگی می کنند. هرچند شَمَن گرایی جنبۀ مهمی از اعتقادات سنتی بتک ها را تشکیل می دهد، اما در فاصلۀ قرون ۲ تا ۱۵م، هندوییسم نیز بر آنها اثر نهاد. خط هجایی بتک، که روی خیزران، شاخ، استخوان و پوست درختان نوشته می شد، بر پایۀ خط های هندی شکل گرفته است. هرچند جزیرۀ سوماترا اقوام مسلمان زیادی دارد، اما اکثر مردم بتک اسلام را نپذیرفتند. از ۱۸۷۶، مبلّغان دینی مسیحی آلمانی و سایر کشورها نقشی فعّال در بخش شمالی سوماترا داشته اند. امروزه بیش از ۸۰ درصد بتک ها از مسیحیت پیروی می کنند. بسیاری از بتک ها برنج کارند اما محصولات دیگری چون سیب زمینی، سیب زمینی هندی (یام)، دارچین، کائوچو و قهوه نیز کشت می کنند و به تولید صنایع دستی نظیر پارچه های رنگ شده نیز اشتغال دارند و خانه های حکاکی و نقاشی شدۀ بزرگ نیز می سازند. بتک ها در روستاهایی بزرگ و محصور زندگی می کنند که در رأس هریک از آنها رئیس مورد احترامی که موقعیتش موروثی نیست قرار دارد. روستاییان جزو مردم عادی به حساب می آیند و عده ای برده (بدهکاران و اسیران جنگی) هم در میان آن ها زندگی می کنند. بتک ها در دوره های پیشین آدم خوار بودند و اسیران جنگی خود و یا افراد خودی را که از رسوم قبیله ای سرپیچیده بودند، می خوردند.