بایگانی رینگل بلوم

بایگانی یا آرشیو رینگل بلوم مجموعه ای از سندهای مربوط به گتوی ورشو در جنگ جهانی دوم است که توسط گروهی با اسم رمز اُونگ شَبِث Oyneg Shabbos ( در عبری اسرائیلی نوین: Oneg Shabbat؛ در عبری: עונג שבת به معنای «لذت شبات» ) به رهبری دکتر امانوئل رینگل بلوم، تاریخ دان یهودی–لهستانی، گردآوری و محافظت شد. این گروه که شامل تاریخ دانان، نویسندگان، ربی ها، و مددکاران اجتماعی بود اقدام به ثبت روزمره رویدادها در گتو ورشو در دوره اشغال لهستان توسط آلمان نازی می کرد. اعضای مختلف این گروه با هم همکاری داشتند و مدارک و گفته های شاهدان عینی از سن های مختلف را گرد هم می آوردند. سندها و مدارک گردآوری شده شامل دست نوشته ها، خاطرات، نقاشی ها، پوسترهای دیواری، و دیگر اشیای مربوط به زندگی در گتو هستند. گردآوری این مجموعه در سپتامبر ۱۹۳۹ آغاز شد و تا ژانویه ۱۹۴۳ ادامه پیدا کرد.
امروزه بخش های به دست آمده از این مجموعه شامل ۶۰۰۰ سند ( بیش از ۳۵٬۰۰۰ صفحه ) در مؤسسه تاریخی یهودیان در ورشو نگهداری می شوند. [ ۲] در سال ۱۹۹۹، این بایگانی توسط یونسکو در فهرست حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسید. [ ۳]
اعضای گروه اُونگ شبث نخست اقدام به گردآوری اشیا و داده ها به منظور نوشتن کتابی در آینده دربارهٔ قساوت هایی که به چشم دیده بودند کردند. در ۱۶ نوامبر ۱۹۴۰، ارتباط گتوی ورشو با جهان بیرون و راه های ورودی–خروجی آن قطع شدند. با افزایش میزان اخراج های اجباری و روشن شدن اینکه اخراج شدگان به مقصد اردوگاه های مرگی چون تربلینکا فرستاده می شوند، امانوئل رینگل بلوم دریافت که تعداد اندکی یهودی ورشویی خواهند توانست جان سالم به در ببرند. رینگل بلوم که بایگانی را در سه بطری بزرگ شیر و ده جعبه آهنی پنهان کرده بود آن ها را در سه نقطه گتو در زیر خاک پنهان کرد. دو تا از بطری های شیر که حاوی هزاران سند بودند در ۱۸ سپتامبر ۱۹۴۶ و پس از پایان جنگ جهانی دوم از زیر خاک درآورده شدند؛ ده جعبه آهنی نیز در ۱ دسامبر ۱۹۵۰ پیدا شدند. بطری شیر سوم اما هنوز پیدا نشده است و گمان می رود که امروزه هنوز در زیر ساختمانی که اکنون سفارت چین را در خود جای داده است مدفون باشد؛ اگرچه جستجویی در ۲۰۰۵ نتوانست آن را در ساختمان مزبور موقعیت یابی کند. [ ۲] [ ۴]
در ۱۹ ژانویه ۱۹۴۲، یکی از زندانیان فراری از خلمنو به نام یاکوب گرویانوفسکی به گتوی ورشو رسید و اطلاعات دقیق از آنچه در اردوگاه های کار اجباری و مرگ می گذرد به اعضای اونگ شبث داد. گفته های او که امروزه با عنوان گزارش گرویانوفسکی شناخته می شود به بیرون گتو قاچاق شد و با کمک ارتش زیرزمینی لهستان به لندن و دولت در تبعید لهستان رسید و در ژوئن آن سال به چاپ رسید. [ ۵]