باومْگارتِن، اَلِکْسانْدِر (۱۷۱۴ـ۱۷۶۲)(Baumgarten, Alexander)
فیلسوف آلمانی، بنیادگذار زیبا یی شناسیبه منزلۀ رشتۀ متمایزی در فلسفه. نخست پیرو لایب نیتسبود اما بعدها از رویکرد عقلانی او فاصله گرفت تا در اهمیت ادراک حسیپژوهش کند. باومگارتن، هرچند مانند لایب نیتس ادراک حسی و اندیشه را مراتب مختلف امری واحد می دانست و ادراک حسی را مبهم و مشتبه و اندیشه را روشن و متمایز می شمرد، اما نمی پذیرفت که کمال ادراک حسی فقط با متمایزشدن و تبدیل شدن آن به اندیشه محقق شود، بلکه معتقد بود که ادراک حسی کمالی ویژۀ خود دارد که معیار آن منطقی نیست. از اینرو، دو علم شناخت وجود دارد که عبارت اند از منطق و زیبایی شناسی. علم اخیر، به معنای وسیع آن، علم معرفت حسی است و در معنای محدود آن تعیین معیارهای کمال است که ادراک حسی برای درک زیبایی باید با آن ها مطابقت کند. باومگارتن در برلین متولد شد و در دانشگاه های هالهو فرانکفورت مقام استادی فلسفه یافت. آثار اصلی او عبارت اند از اخلاق فلسفی(۱۷۴۰)، گفتار در منطق(۱۷۶۱) و زیبایی شناسی(۱۷۵۰).
فیلسوف آلمانی، بنیادگذار زیبا یی شناسیبه منزلۀ رشتۀ متمایزی در فلسفه. نخست پیرو لایب نیتسبود اما بعدها از رویکرد عقلانی او فاصله گرفت تا در اهمیت ادراک حسیپژوهش کند. باومگارتن، هرچند مانند لایب نیتس ادراک حسی و اندیشه را مراتب مختلف امری واحد می دانست و ادراک حسی را مبهم و مشتبه و اندیشه را روشن و متمایز می شمرد، اما نمی پذیرفت که کمال ادراک حسی فقط با متمایزشدن و تبدیل شدن آن به اندیشه محقق شود، بلکه معتقد بود که ادراک حسی کمالی ویژۀ خود دارد که معیار آن منطقی نیست. از اینرو، دو علم شناخت وجود دارد که عبارت اند از منطق و زیبایی شناسی. علم اخیر، به معنای وسیع آن، علم معرفت حسی است و در معنای محدود آن تعیین معیارهای کمال است که ادراک حسی برای درک زیبایی باید با آن ها مطابقت کند. باومگارتن در برلین متولد شد و در دانشگاه های هالهو فرانکفورت مقام استادی فلسفه یافت. آثار اصلی او عبارت اند از اخلاق فلسفی(۱۷۴۰)، گفتار در منطق(۱۷۶۱) و زیبایی شناسی(۱۷۵۰).
wikijoo: باومگارتن،_الکساندر_(۱۷۱۴ـ۱۷۶۲)