باقی ، محمود عَبدُالباقی (استانبول ۹۳۳ـ ۱۰۰۸ق)
شاعر و مترجم عثمانی . وی فرزند مؤذن مسجد فاتح بود. در کودکی ابتدا به کار در کارگاه سرّاجی و سپس به دلیل استعداد و علاقه به تحصیل به مدرسه رفت. در طول تحصیلش با شاعران و مورخان همدرس شد. با حمایت احمد شمس الدین قاضی زاده به مجمع ادبی راه یافت و در ۱۹سالگی به عنوان شاعر جوان و طراز اول استانبول، به شهرت رسید. در ۹۶۱ق/۱۵۵۴م، پس از بازگشت سلیمان قانونی از لشکرکشی به نخجوان ، با قصیده ای به استقبال سلطان رفت و توجه او را به خود جلب کرد و از آن پس به دربار راه یافت . پس از برآمدن سلیم دوم عثمانی به تخت شاهی ، به تدریس در مدرسۀ مراد پاشا پرداخت . با تخمیس چند غزل سلیم ، توانست با ارتقای مقام به دربار او نیز راه یابد. در پادشاهی مراد سوم به مدرّسی مدرسۀ سلیمانیه برگزیده شد. پس از برنشستن محمد سوم عثمانی به تخت شاهی، از کار برکنار شد. وی در اَدِرنه، مکه و مدینه قاضی شرع بود. باقی از شاعرانی چون حافظ ، سلمان ساوجی و کمال خجندی تأثیر پذیرفته و برخی از غزلیات حافظ را تضمین کرده است . آثارش که در آن ها از فلسفه زمان خود الهام گرفته و متأثر از اندیشۀ فانی بودن دنیاست، از قدرت فوق العاده ای برخوردار است. از آثارش : دیوان شعر به فارسی و ترکی که مهم ترین اثر اوست و نخستین بار در ۱۲۷۶ق/۱۸۵۹م، در استانبول به چاپ سنگی رسید؛ فضائل الجهاد که ترجمۀ مشارع الاشواق الی مصارع العشاق محیی الدین ابوزکریا احمد بن ابراهیم /ابن نحاس دمشقی از عربی به ترکی است ؛ معالم الیقین فی سیرةالمرسلین که ترجمۀ المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة شهاب الدین خطیب قسطلانی از عربی به ترکی است (استانبول ، ۱۳۱۳ـ ۱۳۱۶ق)؛ فضائل المکۀ مکیّه که ترجمۀ الاعلام فی احوال بلدالله الحرام قطب الدین احمد بن مکی از عربی به ترکی است .
شاعر و مترجم عثمانی . وی فرزند مؤذن مسجد فاتح بود. در کودکی ابتدا به کار در کارگاه سرّاجی و سپس به دلیل استعداد و علاقه به تحصیل به مدرسه رفت. در طول تحصیلش با شاعران و مورخان همدرس شد. با حمایت احمد شمس الدین قاضی زاده به مجمع ادبی راه یافت و در ۱۹سالگی به عنوان شاعر جوان و طراز اول استانبول، به شهرت رسید. در ۹۶۱ق/۱۵۵۴م، پس از بازگشت سلیمان قانونی از لشکرکشی به نخجوان ، با قصیده ای به استقبال سلطان رفت و توجه او را به خود جلب کرد و از آن پس به دربار راه یافت . پس از برآمدن سلیم دوم عثمانی به تخت شاهی ، به تدریس در مدرسۀ مراد پاشا پرداخت . با تخمیس چند غزل سلیم ، توانست با ارتقای مقام به دربار او نیز راه یابد. در پادشاهی مراد سوم به مدرّسی مدرسۀ سلیمانیه برگزیده شد. پس از برنشستن محمد سوم عثمانی به تخت شاهی، از کار برکنار شد. وی در اَدِرنه، مکه و مدینه قاضی شرع بود. باقی از شاعرانی چون حافظ ، سلمان ساوجی و کمال خجندی تأثیر پذیرفته و برخی از غزلیات حافظ را تضمین کرده است . آثارش که در آن ها از فلسفه زمان خود الهام گرفته و متأثر از اندیشۀ فانی بودن دنیاست، از قدرت فوق العاده ای برخوردار است. از آثارش : دیوان شعر به فارسی و ترکی که مهم ترین اثر اوست و نخستین بار در ۱۲۷۶ق/۱۸۵۹م، در استانبول به چاپ سنگی رسید؛ فضائل الجهاد که ترجمۀ مشارع الاشواق الی مصارع العشاق محیی الدین ابوزکریا احمد بن ابراهیم /ابن نحاس دمشقی از عربی به ترکی است ؛ معالم الیقین فی سیرةالمرسلین که ترجمۀ المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة شهاب الدین خطیب قسطلانی از عربی به ترکی است (استانبول ، ۱۳۱۳ـ ۱۳۱۶ق)؛ فضائل المکۀ مکیّه که ترجمۀ الاعلام فی احوال بلدالله الحرام قطب الدین احمد بن مکی از عربی به ترکی است .