باقولی علی بن حسین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «ابوالحسن علی بن حسین باقولی»، مفسر و نحوی قرن 6 هجری است که در اصفهان به دنیا آمد. وی آثار متنوعی در تفسیر، علوم قرآنی و نحو برجای گذاشته است. به سبب جامعیتش در دانش، در عصر خود به جامع و جوامع العلوم شهرت یافت. باقولی نابینا بود و از همین روی، ضریر خوانده می شد. بیهقی در کتاب «وشاح الدمی» خود وصف بسزایی از او کرده است. بیهقی در علم نحو، وی را به کعبه تشبیه کرده است که فضلای هم عصر او پرده دار آن بوده اند. «مشهور المشکلات» که کتاب مشهور اوست، شاهد روشنی بر تبحر و قدرت علمی او در ادبیات عرب است.
از زندگی او آگاهی چندانی به دست نرسیده است و از تاریخ وفاتش نیز گزارشی در دست نیست. اما می دانیم که در تاریخ 535ق زنده بوده است؛ چون در این تاریخ، نامه ای به علمای خراسان می نویسد و شرح بیتی از فرزدق شاعر معروف عرب را طلب می کند. با توجه به جایگاه ممتاز او، شماری از چهره های علمی آن زمان در خراسان در جواب نامه وی شرح متنوعی بر این بیت و معضلات نحوی آن نگاشته اند. او گاهی شعر می سروده و در بین اشعار، علاقه اش به علم را توصیف می نموده است.
آقا بزرگ در کتاب «طبقات و الذریعة» از او و آثارش نامبرده و وی را به عنوان رجلی از شیعه معرفی نموده است. از آن جا که وی در ادبیات عرب توانا بوده، می تواند فهم دقیق تری از آیه های قرآن داشته باشد، به همین جهت می کوشد یافته هایش را در قالب کتاب به دیگران منتقل کند. زحمات طاقت فرسای او نشانگر روح پژوهشگری اوست.
از آثار وی عبارتند از: «شرح الجمل» یا «الجواهر فی شرح جمل عبدالقاهر» در نحو؛ «المجمل»؛ «الاستدراک» بر ابوعلی فارسی؛ «البیان فی شواهد القرآن»؛ «علل القراآت»؛ «کشف المشکلات و ایضاح المعضلات فی علل القرآن»؛ «شرح اللمع»؛ «تفسیر جامع العلوم» یا «تفسیر القرآن».
کتاب شرح اللمع فی النحو / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح

پیشنهاد کاربران

بپرس