بافت تاریخی هرابرجان

بافت تاریخی روستای هرابرجان یک پهنه سنتی و تاریخی است که در سال 1402 در فهرست آثار فرهنگی ملی ایران با قدمت دوره صفویه به ثبت رسیده است[ ۱] [ ۲] . این بافت از دو بخش مجزا تشکیل شده که یک بخش بسیار کهن و شامل بافتی با معماری دست کن است که قدمت آن به دوره صفویه و حتی ماقبل آن می رسد و بخش دیگر خانه های جدیدی است که قدمت آن حداقل متعلق به دوره قاجاریه دانسته می شود. [ ۳] این بافت تاریخی همچنین دارای ویژگی های معماری منحصر به فردی است که می تواند زمینه لازم را برای تحقیقات و پژوهش های علمی فراهم کند.
قسمت بافت تاریخی هرابرجان که با قدمت صفویه به ثبت رسیده در جنوب و جنوب شرقی قنات امیر هرابرجان قرار دارد. معماری عمده این بافت اصولا معماری دست کن و در برخی موارد نیز معماری خشتن و گل است. خانه های این بافت که با معماری خشت و گل ساخته شده اند عموماً دارای یک بالاخانه و رو به صحرای هرابرجان هستند. در این بافت حسینیه قدیم هرابرجان و چند آثار و بنای دیگر نیز وجود دارند. مجموعه کهن و آیینی گم تلا نیز در جنوب شرقی جغرافیایی بافت تاریخی هرابرجان قرار دارد. اگرچه قدمت این بافت تا زمان صوفی تخمین زده شده است اما اسناد موجود و همچنین شواهد و بقایای تمدنی منطقه نشان می دهند قدمت این منطقه تا دوره آق قویونولوها اثبات شده است. در قرن 15 میلادی جوزافا باربارو یا گیوسافات باربارو گردشگر ونیزی از هرابرجان با عنوان وارگان و وارگاری نام برده است.
تصویر=