بازگشت پادشاه

بازگشت پادشاه (رمان). ارباب حلقه ها: بازگشت پادشاه ( انگلیسی: The Return of the King ) سومین و آخرین کتاب از سری ارباب حلقه ها است که توسط جان رونالد روئل تالکین نگاشته شد. از روی این کتاب فیلم بازگشت پادشاه ساخته شد.
در پایان رمان دو برج گندالف و پیپین از تئودن و سواران روهان جدا می شوند و رمان بازگشت پادشاه با سفر این دو به سمت شهر میناس تیریت، شهر اصلی منطقهٔ گوندور، آغاز می شود. در شهر میناس تیریت، گندالف و پیپین با دنتور، کارگزار گوندور و پدر برومیر، ملاقات می کنند تا به او خبر بدهند که حملهٔ ویرانگر سائورون در راه است، اما دنتور اصلاً از گندالف دل خوشی ندارد و گمان می کند او آراگورن را برای رسیدن به تاج وتخت با خود آورده است. پیپین به احترام برومیر که در «پارت گالن» خودش را برای نجات هابیت ها از دست ارک ها فدا کرده، شمشیرش را به دنتور می دهد و قسم یاد می کند که در مقام نگهبان برج سفید به او خدمت کند.
ابری تیره ( که گندالف آن را «تاریکی» می نامد ) از موردور به سمت میناس تیریت می آید و تمام آسمان را می پوشاند. در همین حین، آراگورن درمی یابد که ممکن است سواران به موقع به شهر نرسند تا بتوانند در برابر هجوم موردور از آن دفاع کنند. در نتیجه آراگورن از تئودن جدا می شود و تصمیم می گیرد به همراه لگولاس و گیملی از طریق تونل های مخوف و تاریک «معابر مردگان» به سمت گوندور برود. حین عبور از این مسیر، سپاه عظیم «مردگان بی قرار» به دستور آراگورن او را به سمت جنوب همراهی می کند.
فارامیر، پسر دیگر دنتور، که خستهٔ نبرد است، به گوندور بازمی گردد و دیدارش با فرودو را شرح می دهد. دنتور که متوجه می شود پسرش حلقه را به گوندور نیاورده، عصبانی می شود و او را مجدداً اعزام می کند تا در شهر آزگیلیت از پیشروی سپاه موردور جلوگیری کند. فارامیر تا آنجا که در توان دارد از مقر خود در برابر نازگول های پرنده محافظت می کند، اما به رغم کمک های گندالف شکست می خورد. او در حین عقب نشینی هدف تیر زهرآگین نازگول ها قرار می گیرد و نزدیک دروازه های شهر زمین گیر می شود.
سپس این نبرد شدید از مرزهای میناس تیریت فراتر می رود و دنتور مجنون می شود و خود و پسر زخمیش را در سردابه ای محبوس می کند. دنتور نقشه ای می ریزد تا بازماندگان دودمان کارگزاران گوندور را از بین ببرد.
چیزی نمانده که سپاه موردور استحکامات دفاعی میناس تیریت را از بین ببرد که سواران روهان به فرماندهی تئودن درست به موقع سر می رسند و آن ها را وادار به عقب نشینی می کنند. در این نبرد ارباب نازگول ها، یعنی سالار تاریکی، تئودن را می کشد. بانو اِئووین و مری که همواره از نبرد کنار گذاشته می شدند، در اقدامی متهورانه، سالار تاریکی را به هلاکت می رسانند، اما اِئووین به شدت زخمی می شود. نیروهای موردور دوباره سروسامان می گیرند، اما آراگورن از راه رودخانهٔ آندوئین و سوار بر کشتی های سیاه رنگ دشمن، که آن ها را با کمک ارواح «مردگان» به غنیمت گرفته، سر می رسد.