بازچرخانی گاز اگزوز

در موتورهای درون سوز، سازوکار چرخش دود خروجی موتور ( به انگلیسی: Exhaust gas recirculation ) ( به صورت مخفف EGR ) روشی است که طی آن با کاهش دمای موتور، نیتروژن اکسید ( NOx ) خروجی از اگزوز کاهش می یابد. این سامانه در موتورهای بنزینی و دیزل استفاده می شود. عملکرد آن به این گونه است که قسمتی از دود خروجی سیلندر را با هوای ورودی مخلوط کرده به سیلندر بازمی گرداند و به اصطلاح موتور را خفه می کند تا دما پایین بیاید. امروزه موتورها برای برآورده شدن استانداردهای محیط زیست نیاز به این سامانه دارند.
این سامانه به صورت تئوری می تواند عملکرد چند سازوکار را بهبود بخشد. از جمله:
• کاهش تلفات دریچه گاز
با اضافه کردن دود خروجی به هوای ورودی به ازای توان خروجی مشخص، دریچه گاز باید بیشتر باز شود که این تأثیر مستقیم در افزایش فشار در منیفولد ورودی و کاهش تلفات دریچه گاز دارد.
• کاهش اتلاف دما
پایین آوردن دمای احتراق علاوه بر کاهش نیتروژن اکسید، تلفات انرژی حرارتی ناشی از احتراق را نیز کاهش می دهد. با کاهش انرژی اتلافی، انرژی مفید افزایش می یابد و کار مکانیکی در مرحله انبساط سیلندر را تسهیل می بخشد.
• کاهش گرمای ویژه
به طور معمول دود برگشتی را با لوله کشی به هوای ورودی منتقل می کنند. به این روش EGR خارجی یا external EGR گفته می شود. در این روش یک شیر کنترل ( شیر EGR ) زمان های باز و بسته شدن را تنظیم می کند. در سامانه های مدرن و نو شیرهای کنترل توسط Engine control unit یا ECU تنظیم می شود. در صورت خرابی EGR چراغ موتور بر روی داشبورد روشن می شود.