بازنشستگی

/bAzneSastegi/

مترادف بازنشستگی: تقاعد

متضاد بازنشستگی: اشتغال

معنی انگلیسی:
outgoing, retirement, seniority, superannuation

لغت نامه دهخدا

بازنشستگی. [ ن ِ ش َ ت َ / ت ِ ] ( حامص مرکب )تقاعد. ( لغات مصوبه فرهنگستان ). دورانی را که معمولاً در اواخر عمر، عضو اداره یا مؤسسه ای پس از مدتی خدمت ، بدون انجام دادن کار، حقوق خود را از صندوق آن اداره یا مؤسسه دریافت میدارد. بر طبق آخرین قانون تصویب شده مربوط به بازنشستگی و تصحیح ماده 43 قانون استخدام کشوری ( مصوب آبان 1309 )، مستخدمین رسمی میتوانند با یکی از شرایط ذیل تقاضای تقاعد نمایند:
الف - مستخدمی که بیست سال خدمت متوالی داشته باشد.
ب - مستخدمی که بیست و پنج سال سابقه خدمت داشته مشروط بر اینکه بیست سال آنرا متصدی خدمت بوده باشد.
ج - مستخدمی که سی سال سابقه خدمت داشته باشد اعم از تصدی یا غیر آن.
د - مستخدمی که شصت سال یا بیشتر عمر داشته باشد با هر قدر سابقه. دولت نیز میتواند مستخدمی را که سنین عمرش از شصت سال تجاوز نموده است با دارا بودن یکی از شرایط فوق متقاعد نماید.
بر طبق ماده ٔ144 هر یک از مستخدمین که بر طبق ماده سابق تقاعد خود را تقاضا نمود یا متقاعد شد حق اخذ حقوق تقاعد از دولت خواهد داشت و ابتداء آن از روزی است که مقرری خدمت داده نمیشود. مستخدمینی که علیل یا بواسطه حادثه ناقص شده و از کار کردن بازبمانند، بدون رعایت مدت خدمت ، ثلث بلاکسر مقرری آخرین خدمت خود را مادام العمر بطور وظیفه دریافت میدارند.بر طبق ماده اصلاحی 47، هر گاه یکی از مستخدمین رسمی که به حد تقاعد رسیده ، اعم از اینکه متقاعد شده یا نشده باشد، فوت نماید، نصف حقوق تقاعد که قانوناً به او تعلق میگیرد بطورتساوی به ورثه قانونی متوفی بعلاوه برادر و خواهری که در کفالت او بوده اند داده میشود. و مستخدمینی که به اخذ وظیفه معادل دو ثلث مقرری خود ذیحق شده باشند، اعم از اینکه بحد تقاعد رسیده یا نرسیده باشند پس از فوت نصف بلا کسر وظیفه ای که دریافت میداشتند درباره ورثه قانونی آنها بعلاوه برادر و خواهری که درکفالت متوفی بوده اند از روز بعد از فوت برقرار میشود. وارث مستحق اخذ وظیفه باید شرایط ذیل را دارا باشند.
1- ورثه ذکور کمتر از بیست سال داشته باشد.
2- ورثه اناث شوهر اختیار نکرده باشد. ترک تبعیت ایران و محکومیت به قیام و اقدام بر علیه حکومت ملی موجب محرومیت ازحقوق انتظار خدمت و تقاعد خواهد بود. با داشتن حقوق تقاعدی یا وظیفه ای اخذ هر گونه مواجب و مستمری دیگراز خزانه دولت ممنوع است. حقوق بازنشستگان از صندوقی پرداخت میشود که بنام صندوق بازنشستگی خوانده و سرمایه آن از حقوق مستخدمین در طی خدمت و بدین شرح تأمین میشود: 1- صدی پنج از مقرری ماهیانه ( و گاهی صدی 7 تا صدی 12 ). 2- مقرری یک ماهه مستخدم در موقع ورود بخدمت دولت. 3- مبلغ اضافه مقرری هائی که بعدها به مستخدمین داده میشود، در ماه اول اخذ آن اضافه. 4- وجوهی که ممکن است در موقع مرخصی از مقرری مستخدمین کسر شود. 5- وجوه حاصله از محکومیت و جرائم اداری مستخدمین. در صورت عدم کفایت وجوهی که مطابق این قانون بصندوق تقاعد و وظایف داده میشود وزیر مالیه در موقع تهیه بودجه کل ، مبلغی را که از عایدات مملکتی باید بصندوق مزبور کمک شود در جزو مصارف آن سال پیش بینی خواهد کرد. در اصلاحیه فروردین 1328 قانون بازنشستگی این امر ملحوظ شده که مستخدمین اداری و مجلس شورای ملی و قضائی و هم چنین مستخدمین بلدی و مؤسسات دولتی ، همینکه بسن هفتاد سال تمام رسیدند اجباراً بازنشسته خواهند شد، به استثنای رئیس و دادستان و مستشاران و قضات و دادیاران دیوان کشور و دادگاه عالی انتظامی و استادان و پزشکان دانشگاه که در سن هفتادوپنج سالگی اجباراً بازنشسته میشوند. میزان حقوق بازنشستگی عبارت خواهد بود از یک سی ام آخرین حقوق و کمک دریافتی ضرب در سنین خدمت که در هر حال از جمع آخرین حقوق و کمک دریافتی نباید تجاوز نماید. کارمندانی که دارای شصت سال تمام سن و 25 سال خدمت متوالی و یا سی سال خدمت متناوب باشند میتوانند تقاضای بازنشستگی نموده و بترتیب فوق بازنشسته شوند. اعاده مجدد بازنشستگان بخدمت دولت یا بنگاهها یا شرکتهای دولتی ممنوع است. حقوق متقاعدین بطور ماهیانه و در محل اقامت آنهامانند سایر کارمندان دولت تأدیه میشود. مستخدمین لشکری تابع مقررات بازنشستگی مخصوص هستند. ملاک تشخیص سن ( بموجب ماده اصلاحی 1334 ) شناسنامه ای است که در تاریخ تصویب این قانون در دست دارند. ( مستخرج از مقررات استخدامی و مالی سال 1329 انتشارات دانشگاه تهران ). اداره کل بازنشستگی ؛ نام اداره ای که امور مربوط ببازنشستگان را در وزارت دارائی انجام میدهد.

فرهنگ فارسی

حالت باز نشسته بر کناری از خدمت در سن پیری تقاعد . یا ادار. باز نشستگی. اداره ای که امور کارمندان باز نشسته را رسیدگی کند ادار. تقاعد .

فرهنگ معین

(نِ شَ تِ )(حامص . ) کناره گیری از خدمت در سن پیری ، تقاعد.

فرهنگ عمید

۱. حالت بازنشسته بودن.
۲. بازنشسته شدن.
۳. برکناری از کار و خدمت در سن پیری.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بازنشستگی در واقع مرحله ای از زندگی کارکنان است که دیگر ضرورتی ندارد تا کار و فعالیت کنند. و می توانند در خانه بمانند و به کارهای مورد علاقۀ خود بپردازند. از آنجایی که دورۀ بازنشستگی معمولا با شروع سالمندی همراه است، لذا اختلالات جسمانی، احساس بیهودگی در اثر بیکاری، ضعف حافظه، بیماریهای تحلیل برنده، بیماریهای تنفسی، پرحرفی، افسردگی، جنون پیری و آلزایمر، اسکیزوفرنی، بی خوابی و بدخوابی لازمۀ این سنین محسوب می شوند.
در ایران پس از برقراری حکومت مشروطه، در تاریخ ۱۲۸۷ شمسی در مجلس اول، قانونی به نام قانون وظایف وضع شد که برای عائله کارمندان حقوقی وضع کرد. ولی در آن فقط وراث کارمند، مورد توجه قرار گرفته بود و برای زمان حیات کارمند و دوران سالخوردگی یا از کارافتادگی او فکری نشده بود. و از این جهت قانون جامعی محسوب نمی شد. در اثر این ضعف، اولین قانون گذاری جامع در زمینۀ تامین اجتماعی کارکنان دولت، به عنوان قسمتی از حقوق استخدامی و به منظور حمایت از کارمندان و وراث آنها در سال ۱۳۰۱ به عمل آمد و در حقیقت بیست و دوم آذر این سال روز پیدایش نظام بازنشستگی در ایران است.
نیازی طبیعی و فطری به آرامش
زندگی در محیطی امن و سالم و عاری از هر نوع تهدید ، از اولین نیازهای بشر است و حق طبیعی هر فرد برای بهره مند شدن از استانداردهای رفاه اقتصادی و امنیت و حقوق شهروندی امروزه در منشورهای جهانی امری مسلم است؛ اگر چه بسیاری از دولتها به آن جامۀ عمل نپوشاندند. بنابراین تامین رفاه اعضای جامعه در ابعاد مختلف به عهدۀ دولتها می باشد، که با برنامه ریزیهای خرد و کلان موجبات آسایش جوامع و بطور خاص خانواده ها را فراهم کنند. در راستای تحقق چنین هدفی دولتهای رفاه شکل گرفت و به تاسیس نهادهایی همچون تامین اجتماعی اقدام ورزید. البته در جوامع اسلامی در ابتدا به دلیل تمایلات و تظاهرات غرب گرایانه، مورد استقبال قرار نگرفت و لذا تکنیک های رفاهی مبتنی بر مشارکت انجمن های خیریه پاسخگوی این شرایط بودند، ولی به مرور زمان مورد پذیرش واقع شدند. و دولتهای رفاه، با تاسیس نهادهای مختلف، توانست بعضی جنبه های رفاهی خانواده ها را تحت پوشش قرار دهد؛ ولی آیا بازنشستگان و سالمندان که از نظر دینی و فرهنگی مورد احترام ما بوده اند، از حقوق اجتماعی مناسب شان برخوردارند؟سالمندان و بازنشستگان به دلیل کهولت و کاهش توانایی هایشان، از اقشار آسیب پذیر جامعه محسوب می شوند، بنابراین باید تحت توجه و حمایت های لازم قرار بگیرند و نیازهای آنها در ابعاد جسمی، اجتماعی، و روانی مورد ارزیابی و پاسخگویی واقع شود. بیماری، ناتوانی، اختلالات ذهنی، فوت همسر، فقر و بسیاری عوامل اجتماعی دیگر باعث می شود تا نیازهای سالمندان در پاره ای موارد متفاوت با نیازهای سایر اقشار جامعه و اعضای خانواده ها باشد.
نیازهای بازنشستگان
سالمندان و بازنشستگان به لحاظ سنی نیازمند داشتن برنامه اوقات فراغت، مشارکت اجتماعی، فعالیت اجتماعی و نیز داشتن فعالیت ورزشی هستند. ورزش هایی مثل نرمش، دو، کشتی باستانی، پیاده روی ، کوهپیمایی، شنا، تنیس، تیراندازی، پینگ پونگ و... این نیازها، ریشه در کهولت آنها دارد؛ احساس تنهایی، کم حوصلگی، عصبانیت، احساس پوچی، دلهره و نگرانی، بی خوابی، خستگی و کوفتگی از عمده ترین مشکلات آنها هستند که برای غلبه بر آنها باید زمینه های مشارکت اجتماعی سالمندان فراهم شود و مکان های تفریحی و ورزشی برای گذراندن اوقات فراغت آن ها با تسهیلات ویژه وجود داشته باشد.
دغدغۀ بازنشستگان
...

دانشنامه آزاد فارسی

مستخدمین دولت و نیز کارگران، در مقابل تکالیف و مسئولیت هایی که در برابر دولت یا کارفرما دارند، از حقوق و مزایایی نیز برخوردارند که در قانون پیش بینی شده است، مانند حق دریافت حقوق یا دستمزد، بیمۀ خدمات درمانی و رفاهی، حقوق بازنشستگی، حقوق وظیفۀ از کارافتادگی و غیره، بنابراین بازنشستگی، یکی ازحقوق مستخدم دولت یا کارگر است که جزئیات و ترتیبات آن را قانون معلوم کرده است. بازنشستگی دولتی یا تقاعد، وضعیت کارمند رسمی است که دولت به علت پایان گرفتن مدت خدمت یا کبر سن یا فرسودگی و ناتوانی انجام کار، به خدمت او خاتمه می دهد و برای او مستمری ثابتی را تعیین می کند (حقوق بازنشستگی). مطابق قانون استخدام کشوری، بازنشستگی کارمندان دولت به دو صورت انجام می شود: ۱. به درخواست کارمند؛ ۲. به اختیار دولت. مواد ۷۴ و ۷۶ قانون استخدام کشوری و نیز مادۀ ۲ قانون اصلاح مقررات بازنشستگی شرایط تقاضای بازنشستگی کارمندان رسمی دولت را تعیین کرده است. شرایط درخواست بازنشستگی کارگران و ترتیبات بازنشستگی و پرداخت حقوق بازنشستگی ایشان برعهدۀ سازمان تأمین اجتماعی است.

مترادف ها

superannuation (اسم)
کهولت، بازنشستگی، تقاعد

retirement (اسم)
انفصال، خلوت، بازنشستگی

پیشنهاد کاربران

الهه آتش نفس ( سبا ) : تشریح کلمه ی بازنشستگی بر اساس سبک سبا : یعنی بیان معنی و مفاهیم مهم مربوط به یک کلمه یا عبارت بر اساس تک ف تک حروف آن ( اقدامی در حوزه ی خلاقیت و سرگرمی که از سال 1388 شروع نمودم )
...
[مشاهده متن کامل]

بازنشستگی ( ب ، ا ، ز ، ن ، ش ، س ، ت ، گ ، ی )
ب :
به منصه ی ظهور رساندن کارها و کسب تجارب جدید نظیر :
* آموزش یک مهارت جدید
* ادامه تحصیل ، اشتغال و ازدواج فرزندان
* نوه دار شدن
*گردشگری داخل و یا خارج کشور
* ثبت و یا راه اندازی یک شرکت ، آموزشگاه ، فروشگاه اینترنتی و غیره
* نوشتن کتاب، مقاله و غیره
* راه اندازی یک وب سایت و غیره
الف :
انتخاب دوستان جدید ( معمولا هم سن و سال و هم عرصه ی خود و ارتباط با آنان فارغ از رقابت های شغلی یا اجبارهای سازمانی ، تشکیلاتی و چهارچوب های شرح وظایفی
ز :
زاویه ی دید متفاوت پیدا کردن نسبت به مسائل ، نشات گرفته از تجارب جدید در عرصه های تازه ی زندگی شخصی و اجتماعی
ن :
نسیم راحتی و فارغ البالی از مسئولیتها و مصائب شغلی
ش :
شناسائی و درگیر شدن با عرصه های تازه برای اقات فراغت و یا احیانا کارهای جدید اشتغال زائی
س :
سطحی متفاوت از درآمد ، مسئولیت های شخصی و خانوادگی و ارتباطات اجتماعی
ت :
تصویری جدید از فرد در عرصه ی زندگی شخصی و اجتماعی
گ :
گرانمایگی در طول حیات یعنی تبدیل شدن به فردی با آگاهی ها و تجارب فراوان
ی :
یک یاری گری ، راهنمائی و مشاوره و همدمی همیشگی برای اعضاء خانواده

بازنشستگی انتقال امید و تجربه به نسل آینده است .
بازنشسته پرواز دوباره برای خواندن کتاب و دوستی نو با مطالعه
اتاق بازنشستگی فردا را خواهد ساخت برای ایران
فکر بازنشسته آغاز جدید برای ایرانی زیبا
بر کناری از خدمت
متاسفانه معنی باز نشستگی بیشتر بار منفی دارد تا مثبت.
۱ - کسی که قبلا یعنی زمان کار نشسته بود و اکنون دوباره وظیفه دارد بنشیند
۲ - کسی که قبلا بسته می نشست و اکنون باید باز و گشاده بنشیند.
۳ - بنا به تعبیر فرهنگستان لغت فارسی این واژه را معادل تقاعد گرفته و این باعث آبروریزی است که کلمه فارسی را یدک فرهنگستان داشته باشیم و از لغت عربی تقاعد بر وزن تفاعل بهره بگیریم.
...
[مشاهده متن کامل]

۴ - ۴۰ سال از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی می گذرد و ما همچنان در محاورات خود از واژه های عربی و لاتین بهره می بریم.
۵ - بدون تعارف باز نشسته از ترجمه واژه انگلیسیRetird استفاده شده که به مفهوم برکناری از کار، منزوی و کسی که خسته از کار شده و باید استراحت کند. و به تعبیر و ترجمه اشتباه ما بازنشسته.
۶ - آیا مصادیق این واژه با مفاهیم فوق وجود خارجی دارد؟
۷ - آیا شاغلین چنان استثمار می شوند که باید معلول و مصدوم شوند؟
. . .
اینجانب پیشنهاد زیبایی که جامع افراد و مانع اغیار می شود دارم که در صورت لزوم عرضه خواهم داشت. ۱۳۹۸/۰۲/۱۲
روز گرامی داشت شهادت استاد مطهری و روز معلم بر همه دانش پژوهان مبارک

بپرس