بازده روشنایی

دانشنامه عمومی

بازده روشنایی ( به انگلیسی: Luminous efficacy ) معیاری است برای سنجش عملکرد یک منبع نور در تولید نور مرئی. بازده روشنایی برابر است با نسبت شار به توان روشنایی. با توجه به مسئله، منظور از توان ممکن است توان تابشی یا توان مصرفی منبع باشد. [ ۱] [ ۲] [ ۳] این که کدام مفهوم از این واژه در نظر گرفته شده است را معمولاً باید از چهارچوب مسئله استنباط کرد و گاهی مشخص نیست. مفهوم اول گاهی با نام بازده روشنایی تابش[ واژه نامه ۱] و مفهوم دوم با نام بازده روشنایی منبع[ واژه نامه ۲] یا بهرهٔ نوری[ واژه نامه ۳] شناخته می شود.
بهرهٔ نوری، معیاری است برای بازدهی منبع در تولید نور مرئی از الکتریسیته. [ ۴] در مقابل، بازده روشنایی تابش، مشخص می کند که یک مقدار تابش الکترومغناطیسی مشخص، تا چه حد در تولید نور مرئی موفق است و به صورت نسبت شار نوری به شار تابشی بیان می شود. [ ۵] همهٔ طول موج های نور به یک اندازه رویت پذیر نیستند، به عبارت دیگر به یک اندازه در تحریک دید انسان مؤثر نیستند، زیرا چشم انسان دارای حساسیت طیفی است. تابش در محدودهٔ طیف های فروسرخ و فرابنفش برای نوردهی بی فایده است. در کل، بازده روشنایی منبع، به عملکرد آن منبع در تبدیل انرژی به تابش الکترومغناطیسی و عملکرد چشم انسان در تشخیص آن تابش بستگی دارد.
در برخی دستگاه های یکا، شار نوری و شار تابشی دارای یکای یکسانی هستند. در چنین شرایطی بازده روشنایی کمیت بدون بعد خواهد بود. در این حالت می توان آن را بهره وری نوری[ واژه نامه ۴] یا بازده نوری نامید و به صورت درصدی بیان کرد. اغلب، یکاها را به گونه ای انتخاب می کنند تا بیشینهٔ اثرگذاری ممکن ( ۶۸۳ لومن بر وات ) به بهره وری ۱۰۰٪ بینجامد. تفاوت بین اثرگذاری و بهره وری گاهی در اثرهای چاپی مورد توجه قرار نمی گیرد، بنابراین خیلی جاها ممکن است بهره وری ها بر حسب لومن بر وات بیان شود، یا اثرگذاری ها بر حسب درصد.
ضریب نوری همان بهره وری نوری است و مقداری بین ۰ تا ۱ دارد که در ۱ بازده روشنایی معادل ۶۸۳ لومن بر وات خواهد بود.
طول موج های خارج از طیف مرئی برای مقاصد روشنایی مناسب نیستند زیرا با چشم انسان دیده نمی شوند. از این گذشته چشم انسان به برخی از طول موج های طیف مرئی هم حساسیت بیشتری دارد. حساسیت چشم انسان به این طول موج ها با تابع درخشندگی مشخص می شود که یک تابع استاندارد برای مشخص کردن حساسیت یک چشم معمولی در یک محیط روشن ( دید خوب[ واژه نامه ۵] ) است. برای محیط های کم نور ( دید کم[ واژه نامه ۶] ) هم می توان منحنی مشابهی تعریف کرد. در مواردی که این موضوع مشخص نباشد فرض بر این است که محیط روشن است.
عکس بازده روشناییعکس بازده روشناییعکس بازده روشنایی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس