یکی از چند خاندان بزرگ تاوادی در گرجستان که موفق به ایجاد دولت های نیمه مستقل در پادشاهی کارتلی شد، باراتاشویلی ها بودند. آنها از میانه سده پانزدهم تا هجدهم میلادی قدرت مندترین تاوادی ها در منطقه کارتلی محسوب می شدند. قلمرو باراتاشویلی ها در گرجستان، سابراتینو یا سومخیت ـ سابراتینو خوانده می شد که در منابع ایرانی برات ایلی ( آلی ) نوشته شده و آن ناحیه ای بود حاصلخیز، واقع در مسیری که مستقیماً راهی از آن از فلات ایران به تفلیس می گذشت. [ ۱]
بنیان گذار این دودمان، «باراتاکاچیبائیدزه» شخصیتی برجسته در سیاست گرجستان در آغاز سده پانزدهم میلادی ( قرن نهم هـ. ق ) به حساب می آمد. اولاد او که در منطقه کارتلی جنوبی در شرق گرجستان بر سه ناحیه اَلگِتی، کُتسیا و مَشاوِری فرمانروائی می کردند، به پشتوانه املاک موروثی خود، نه تنها مناصب مهمی چون فرماندهی سپاه سومخیت ـ سابراتینو که معروف به لشکر پیش قراول بود را در دربار پادشاه کارتلی در اختیار داشتند، بلکه در سراسر سده های هفدهم و هجدهم میلادی ( یازدهم تا سیزدهم هـ. ق ) صاحب چندین منصب اعطائی دیگر از قبیل خزانه داری کل، دیوان بیگی گری، و فرماندهی جنگ در دربار کارتلی بودند. [ ۲]
از آنجا که این خاندان به لحاظ جایگاه اجتماعی از دودمان های توانمند گرجستان محسوب می گردید، برخی از شاخه های آن در نهایت توانستند نقش خود را به عنوان رهبر آریستوکرات ( اشرافی ) ، تا ضمیمه شدن امیرنشین های گرجستان توسط روس ها حفظ نمایند. در همین راستا می توان به این موضوع توجه داشت که درمعاهده گرجیوسک فی مابین روسیه و گرجستان در سال ۱۷۳۸ میلادی ( ۱۱۵۰–۱۱۵۱هـ. ق ) ، نام خاندان اوربلیانی ( شاخه ای از باراتاشویلی ها ) با بیست و هشت خانواده ازنوری در فهرست اشراف زادگان گرجی نوشته شده است. [ ۳]
در مورد شاخص های تعیین جایگاه تاریخی و اجتماعی باراتاشویلی ها می توان به چند مورد اشاره کرد. به عنوان نمونه در حوزه فرهنگ از این دودمان، افراد سرشناسی در زمینه تاریخ و فرهنگ گرجستان ظهور کردند، از جمله سولخان سبا اوربلیانی که برای ارتقای میراث فرهنگی گرجیان و رشد هویت ملی آن سامان تلاش فراوانی کرد، یا نیکولوز باراتاشویلی که از شعرای برجسته گرجی محسوب می گردد. [ ۳]
همچنین از نظر تاریخی چون هریک از خاندان های گرجی آرامگاه های مخصوص به خود را داشتند، لذا کلیسای پیتارتی که در سده دوازدهم میلادی بنا شده بود به عنوان آرامگاه خانوادگی شاخه ای از این خانواده به نام اوربلیشویلی تعیین گردید، ضمن اینکه بنایی دیگر به نام قلعه بیرتویسی نیز، در مقطعی تحت اختیار این دودمان بود. [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبنیان گذار این دودمان، «باراتاکاچیبائیدزه» شخصیتی برجسته در سیاست گرجستان در آغاز سده پانزدهم میلادی ( قرن نهم هـ. ق ) به حساب می آمد. اولاد او که در منطقه کارتلی جنوبی در شرق گرجستان بر سه ناحیه اَلگِتی، کُتسیا و مَشاوِری فرمانروائی می کردند، به پشتوانه املاک موروثی خود، نه تنها مناصب مهمی چون فرماندهی سپاه سومخیت ـ سابراتینو که معروف به لشکر پیش قراول بود را در دربار پادشاه کارتلی در اختیار داشتند، بلکه در سراسر سده های هفدهم و هجدهم میلادی ( یازدهم تا سیزدهم هـ. ق ) صاحب چندین منصب اعطائی دیگر از قبیل خزانه داری کل، دیوان بیگی گری، و فرماندهی جنگ در دربار کارتلی بودند. [ ۲]
از آنجا که این خاندان به لحاظ جایگاه اجتماعی از دودمان های توانمند گرجستان محسوب می گردید، برخی از شاخه های آن در نهایت توانستند نقش خود را به عنوان رهبر آریستوکرات ( اشرافی ) ، تا ضمیمه شدن امیرنشین های گرجستان توسط روس ها حفظ نمایند. در همین راستا می توان به این موضوع توجه داشت که درمعاهده گرجیوسک فی مابین روسیه و گرجستان در سال ۱۷۳۸ میلادی ( ۱۱۵۰–۱۱۵۱هـ. ق ) ، نام خاندان اوربلیانی ( شاخه ای از باراتاشویلی ها ) با بیست و هشت خانواده ازنوری در فهرست اشراف زادگان گرجی نوشته شده است. [ ۳]
در مورد شاخص های تعیین جایگاه تاریخی و اجتماعی باراتاشویلی ها می توان به چند مورد اشاره کرد. به عنوان نمونه در حوزه فرهنگ از این دودمان، افراد سرشناسی در زمینه تاریخ و فرهنگ گرجستان ظهور کردند، از جمله سولخان سبا اوربلیانی که برای ارتقای میراث فرهنگی گرجیان و رشد هویت ملی آن سامان تلاش فراوانی کرد، یا نیکولوز باراتاشویلی که از شعرای برجسته گرجی محسوب می گردد. [ ۳]
همچنین از نظر تاریخی چون هریک از خاندان های گرجی آرامگاه های مخصوص به خود را داشتند، لذا کلیسای پیتارتی که در سده دوازدهم میلادی بنا شده بود به عنوان آرامگاه خانوادگی شاخه ای از این خانواده به نام اوربلیشویلی تعیین گردید، ضمن اینکه بنایی دیگر به نام قلعه بیرتویسی نیز، در مقطعی تحت اختیار این دودمان بود. [ ۴]
wiki: باراتاشویلی