[ویکی فقه] باد در قرآن. باد جا به جایی هوا ، به خواست خداوند برای بارش باران و آثاری دیگر در طبیعت است.
واژه باد را معادل واژه «ریح» در زبان عربی دانسته اند. واژه «ریح» از ریشه «ر و ح» است که در معنای رایحه و بو و شکوه و قدرت نیز به کار رفته است. کلیدواژه هایی را که در قرآن به مفهوم باد اشاره دارد با توجه به معنای واژه می توان به سه دسته تقسیم کرد:۱. واژه هایی که بر مطلق باد دلالت دارد. این واژه ها عبارت است از:ریح و ریاح (جمع ریح) که به ترتیب در ۱۷ و ۱۰ آیه آمده است. ۲. واژه هایی که بر گونه ای از باد دلالت دارد. این واژه ها عبارت است از:حاصب (باد شدیدی که با خاک و سنگ همراه است) ، اِعصار (باد همراه گرد و غبار) و گردباد. ۳. واژه هایی که به قرینه مناسبتی در معنا و مضمون آیه و بعضی روایات، برخی مفسران آن را به معنای باد تفسیر کرده اند. این واژه ها عبارت است از: ذاریات (پراکنندگان) ، حاملات (حمل کنندگان) ، جاریات (روان شوندگان) ، مقسّمات (قسمت کنندگان) ، مرسلات (فرستادگان) ، عاصفات (تندروندگان) ، ناشرات (گسترانندگان) ، فارقات (جدا کنندگان) و ملقیات (القاکنندگان) همچنین آیات متضمن واژه های طوفان، موج، برق و صاعقه که معمولا همراه با وزش باد پدید می آید با مفهوم باد مرتبط است.
← باد نعمت و رحمت خداوند
خداوند نیروی باد را در اختیار و فرمان سلیمان (علیه السلام) نهاده بود. سلیمان (علیه السلام) خواستار حکومتی از خدا بود که پس از او زیبنده کسی نباشد و خداوند اختیار باد را به او واگذاشت:«فَسَخَّرنا لَهُ الرّیحَ تَجری بِاَمرِهِ». شتاب حرکت باد در مُلک سلیمان (علیه السلام) به گونه ای بود که صبح به اندازه مسافت یک ماه و عصر به اندازه مسافت یک ماه دیگر راه می پیمود:«وَ لِسُلَیمنَ الرّیحَ غُدُوُّها شَهرٌ ورَواحُها شَهرٌ». در بعضی از روایتها آمده است که سلیمان با استفاده از سرعت حرکت باد از جایی به جای دیگر می رفت. بعضی بر این باورند که خداوند باد را ویژگی حکومت سلیمان قرار داد تا نشانه ای بر ناپایداری و گذرا بودن مُلک او باشد.
سوگند به باد
بخشی از سوگندهای قرآن به چیزهایی که به معنای باد دانسته شده عبارت است از:«و الذّ ریتِ... فَالحمِلتِ... فَالجرِیتِ... فَالمُقَسِّمتِ...» و «و المُرسَلتِ.... فَالعصِفتِ... والنّشِرتِ... فَالفرِقتِ... فَالمُلقِیتِ...». هریک از این اموری که به آن ها سوگند یاد شده است، به سبب مناسبتی که معنای آن ها با ویژگی یا کارکرد باد دارد، به معنای باد تفسیر شده است. بیشتر مفسران از ۴ سوگند سوره ذاریات تنها ذاریات (پراکنندگان) را به معنای باد دانسته اند. در روایتی از امیرمؤمنان، علی (علیه السلام) نیز ذاریات به باد معنا شده است. زمخشری و فخررازی بر خلاف بیش تر مفسران حاملات (حمل کنندگان)، جاریات (روان شوندگان) و مقسّمات (تقسیم کنندگان) را نیز به باد معنا کرده اند. بعضی از مفسران از ۵ سوگند ابتدای سوره مرسلات تنها عاصفات (تندروندگان) را به معنای باد دانسته اند ؛ اما برخی مرسلات (فرستادگان) و ناشرات (گسترانندگان) را هم باد معنا کرده اند. بنا به روایت طبرسی بعضی فارقات را هم به معنای باد دانسته اند و میبدی نظر کسانی را آورده است که هر ۵ سوگند را به معنای باد دانسته اند.
تفسیر علمی باد
...
واژه باد را معادل واژه «ریح» در زبان عربی دانسته اند. واژه «ریح» از ریشه «ر و ح» است که در معنای رایحه و بو و شکوه و قدرت نیز به کار رفته است. کلیدواژه هایی را که در قرآن به مفهوم باد اشاره دارد با توجه به معنای واژه می توان به سه دسته تقسیم کرد:۱. واژه هایی که بر مطلق باد دلالت دارد. این واژه ها عبارت است از:ریح و ریاح (جمع ریح) که به ترتیب در ۱۷ و ۱۰ آیه آمده است. ۲. واژه هایی که بر گونه ای از باد دلالت دارد. این واژه ها عبارت است از:حاصب (باد شدیدی که با خاک و سنگ همراه است) ، اِعصار (باد همراه گرد و غبار) و گردباد. ۳. واژه هایی که به قرینه مناسبتی در معنا و مضمون آیه و بعضی روایات، برخی مفسران آن را به معنای باد تفسیر کرده اند. این واژه ها عبارت است از: ذاریات (پراکنندگان) ، حاملات (حمل کنندگان) ، جاریات (روان شوندگان) ، مقسّمات (قسمت کنندگان) ، مرسلات (فرستادگان) ، عاصفات (تندروندگان) ، ناشرات (گسترانندگان) ، فارقات (جدا کنندگان) و ملقیات (القاکنندگان) همچنین آیات متضمن واژه های طوفان، موج، برق و صاعقه که معمولا همراه با وزش باد پدید می آید با مفهوم باد مرتبط است.
← باد نعمت و رحمت خداوند
خداوند نیروی باد را در اختیار و فرمان سلیمان (علیه السلام) نهاده بود. سلیمان (علیه السلام) خواستار حکومتی از خدا بود که پس از او زیبنده کسی نباشد و خداوند اختیار باد را به او واگذاشت:«فَسَخَّرنا لَهُ الرّیحَ تَجری بِاَمرِهِ». شتاب حرکت باد در مُلک سلیمان (علیه السلام) به گونه ای بود که صبح به اندازه مسافت یک ماه و عصر به اندازه مسافت یک ماه دیگر راه می پیمود:«وَ لِسُلَیمنَ الرّیحَ غُدُوُّها شَهرٌ ورَواحُها شَهرٌ». در بعضی از روایتها آمده است که سلیمان با استفاده از سرعت حرکت باد از جایی به جای دیگر می رفت. بعضی بر این باورند که خداوند باد را ویژگی حکومت سلیمان قرار داد تا نشانه ای بر ناپایداری و گذرا بودن مُلک او باشد.
سوگند به باد
بخشی از سوگندهای قرآن به چیزهایی که به معنای باد دانسته شده عبارت است از:«و الذّ ریتِ... فَالحمِلتِ... فَالجرِیتِ... فَالمُقَسِّمتِ...» و «و المُرسَلتِ.... فَالعصِفتِ... والنّشِرتِ... فَالفرِقتِ... فَالمُلقِیتِ...». هریک از این اموری که به آن ها سوگند یاد شده است، به سبب مناسبتی که معنای آن ها با ویژگی یا کارکرد باد دارد، به معنای باد تفسیر شده است. بیشتر مفسران از ۴ سوگند سوره ذاریات تنها ذاریات (پراکنندگان) را به معنای باد دانسته اند. در روایتی از امیرمؤمنان، علی (علیه السلام) نیز ذاریات به باد معنا شده است. زمخشری و فخررازی بر خلاف بیش تر مفسران حاملات (حمل کنندگان)، جاریات (روان شوندگان) و مقسّمات (تقسیم کنندگان) را نیز به باد معنا کرده اند. بعضی از مفسران از ۵ سوگند ابتدای سوره مرسلات تنها عاصفات (تندروندگان) را به معنای باد دانسته اند ؛ اما برخی مرسلات (فرستادگان) و ناشرات (گسترانندگان) را هم باد معنا کرده اند. بنا به روایت طبرسی بعضی فارقات را هم به معنای باد دانسته اند و میبدی نظر کسانی را آورده است که هر ۵ سوگند را به معنای باد دانسته اند.
تفسیر علمی باد
...
wikifeqh: باد_در_قرآن