باخع
لغت نامه دهخدا
دانشنامه اسلامی
[ویکی الکتاب] معنی بَاخِعٌ: هلاک کننده از فرط غصه
ریشه کلمه:
بخع (۲ بار)
«باخع» از مادّه «بخع» (بر وزن بخش) به معنای هلاک کردن خویشتن از شدت غم و اندوه و به تعبیر دیگر «دق مرگ نمودن» است. این تعبیر نشان می دهد که تا چه اندازه پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) نسبت به مردم دلسوز و در انجام رسالت خویش اصرار و پافشاری داشت; و از این که می دید تشنه کامانی در کنار چشمه زلال قرآن و اسلام نشسته اند و باز از تشنگی فریاد می کشند، ناراحت بود.
کشتن و تلف کردن خود از اندوه شاید تو خودت را تلف کنی از این که ایمان نمیآورند در قاموس و مفردات آمده: «البخ قتل النفس غَمّاً» این کلمه معانی دیگری نیز دارد ولی در قرآن نیامده است. اقرب الموارد گفته: «بَخَعَ نفسه: قَتَلَهُ مِنْ وَجْدٍ اَو غَیظٍ».
ریشه کلمه:
بخع (۲ بار)
«باخع» از مادّه «بخع» (بر وزن بخش) به معنای هلاک کردن خویشتن از شدت غم و اندوه و به تعبیر دیگر «دق مرگ نمودن» است. این تعبیر نشان می دهد که تا چه اندازه پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) نسبت به مردم دلسوز و در انجام رسالت خویش اصرار و پافشاری داشت; و از این که می دید تشنه کامانی در کنار چشمه زلال قرآن و اسلام نشسته اند و باز از تشنگی فریاد می کشند، ناراحت بود.
کشتن و تلف کردن خود از اندوه شاید تو خودت را تلف کنی از این که ایمان نمیآورند در قاموس و مفردات آمده: «البخ قتل النفس غَمّاً» این کلمه معانی دیگری نیز دارد ولی در قرآن نیامده است. اقرب الموارد گفته: «بَخَعَ نفسه: قَتَلَهُ مِنْ وَجْدٍ اَو غَیظٍ».
wikialkb: بَاخِع
پیشنهاد کاربران
الکهف
فَلَعَلَّکَ بَاخِعٌ نَّفْسَکَ عَلَىٰ آثَارِهِمْ إِن لَّمْ یُؤْمِنُوا بِهَٰذَا الْحَدِیثِ أَسَفًا
ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻲ ﺍﮔﺮ [ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻧﺪﺍﻥ ﻟﺠﻮﺝ ] ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ [ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﺍﺳﺖ ] ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻧﻴﺎﻭﺭﻧﺪ ، ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺷﺪﺕ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻫﻠﺎﻙ ﻛﻨﻲ ! ! ( ٦ )
فَلَعَلَّکَ بَاخِعٌ نَّفْسَکَ عَلَىٰ آثَارِهِمْ إِن لَّمْ یُؤْمِنُوا بِهَٰذَا الْحَدِیثِ أَسَفًا
ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻲ ﺍﮔﺮ [ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻧﺪﺍﻥ ﻟﺠﻮﺝ ] ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ [ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﺍﺳﺖ ] ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻧﻴﺎﻭﺭﻧﺪ ، ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺷﺪﺕ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻫﻠﺎﻙ ﻛﻨﻲ ! ! ( ٦ )
هلاک کننده چون باخع بر وزن فاعل است پس نهاداست و کننده می گیرد.