باجی. ( ترکی ، اِ ) در ترکی بمعنی خواهر و همشیره. ( غیاث ) ( آنندراج )( ناظم الاطباء ). خواهر ( خراسان ). از ثقات ایران مسموع شده که این لفظ مخصوص خطاب بخواهر است نه مرادف آن ، چنانکه بعضی گمان برده اند. اشرف گوید :
بر تو زیبد که خراج از همه خوبان گیری
شاه حسنی و ترا لیلی و شیرین باجی.
نواب که باشد بجهان تاراجی
چسپان شده اختلاط او با باجی
زرها گیرد ز وجه فرج لولی
هستنداین قوم ازبرایش باجی.
( از آنندراج ).
|| زنی ناشناس. ( خطاب ): باجی از جلو دکان رد شو! باجی خیرم ده ! || خادمه نزد اروپائیان مقیم ایران. خادمه مسلم نزد غیرمسلم.باجی. ( هندی ، اِ ) لفظ هندی بمعنی حصه طعام که بتقریب شادی یا ماتم بخانه مردم میفرستند. ( غیاث ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || شوره. ( ناظم الاطباء ). القرف ، شوره. ( الفاظ الادویه هندی ).
باجی. [ جی ی ] ( ص نسبی ) منسوبست به باجه که جایگاهی است از نواحی افریقا در دومنزلی تونس. ( سمعانی ). منسوبست به باجه که نام دو قصبه واقع در افریقاست. ( قاموس الاعلام ترکی ج 2 ). || منسوبست به باجه که از شهرهای اندلس است. || منسوبست به باجه که قریه ایست از قریه های اصفهان. ( سمعانی ).
باجی. ( اِخ ) ( الباجی ) ( القاضی ) ( 403 - 474 هَ. ق. ) ابوالولید سلیمان بن خلف بن سعدبن ایوب بن وارث التجیبی المالکی الاندلسی الباجی.وی از علما و حفاظ اندلس بود و در مشرق اندلس ساکن میبود و در حدود سال 426 هَ. ق. بمشرق سفر کرد و باابوذر هروی در مکه سه سال بماند و چهار بار اعمال حج را بجای آورد. آنگاه ببغداد شد و در آنجا سه سال بماند و بتدریس فقه و قرائت حدیث پرداخت. در آنجا گروهی از بزرگان علما مانند ابوطیب طبری و شیخ ابواسحاق شیرازی را ملاقات کرد و یک سال در موصل با ابوجعفر سمنانی اقامت گزید و فقه را بدو می آموخت و رویهمرفته وی در مشرق 13 سال بماند و کتابهای بسیار تصنیف کرد،از آنجمله اند: کتاب المنتقی ، احکام الفصول ، التعدیل والتجریح ، سنن المنهاج و غیره. وی یکی از پیشوایان مسلمین است. زادگاهش بشهر بطلیوس است و در المریة بمرد و در رباط که بر ساحل دریاست مدفون گردید. کتاب المنتقی وی ، شرحی است بر موطاء امام مالک که در آن احادیث موطاء را شرح کرده و بر آن فروع نیکو افزوده است. جزئی از این کتاب به اهتمام ابن شقرون در مصر در هفت جزء بسال 1914 م. چاپ شده است. ( معجم المطبوعات ج 1 ستون 511 - 512 ). و رجوع به ابوالولید سلیمان شود.بیشتر بخوانید ...
