بابه قران

دانشنامه عمومی

عبدالغفار و فرزند سلطان مشهور به بابه قِران هنرمند آواره و درویش افغانستانی، در سال ۱۲۸۹ خورشیدی در گذر ده حسن ولسوالی تاشقرغان ولایت سمنگان به دنیا آمد.
بابه قران از همان کودکی به خواندن آهنگ های محلی آغاز نمود. در اوایل که شغل چوپانی داشت افزون بر آوازخوانی توله می نواخت. در سن دوازده سالگی نزد مرحوم محمدحکیم تنبورنواز به نواختن دمبوره پرداخت. او پس از سال ها توانست پول ناچیز را جمع کند تا دمبوره ای برای خود خریداری کند. در ولسوالی تاشقرغان به جز بابه قران کسی دیگری نبود که در محافل خوشی آهنگ بسراید. مردم او را به این خاطر بابه قران می گفتند که او پس از ساعت ها آوازخوانی مبلغ یک قِران که با آن نیمِ یک قرص نان می شد بدست می آورد. زندگی او خیلی به زحمت پیش می رفت. پس از سال ها تجربه، او به سرودن شعر و آهنگ های جدید و دلنشین پرداخت. آهسته آهسته شهرت وی تا مزار شریف رسید. در مزار شریف مردم از کمپوز و شعرهای وی به مشاعره می پرداختند. شعرهای بابه قران را بنام شیر و شکر و آهنگ های او را به نام قطغنی یاد می کنند. بابه قران در سال های ۱۳۶۰ یک گروه هنری محلی را با شرکت بنگیجه زیربغلی نواز ( دُهُلی که در زیر بغل سکت چپ گذاشته می شود ) و نورمحمد غیچک نواز حکیم طنبوری، صمد توله چی، شریف زیربغلی نواز، غلام، بابه نور بنیاد گذاشت. رادیو تلویزیون افغانستان توانست در دوران واپسین عمر او چند پارچه دمبوره و آهنگ او را ثبت کند.
هنرمند از یاد رفتهٔ دیگری بنام آق پشک ( پشک/گربهٔ سفید ) نیز هم روزگار بابه قران بود که در نواختن دمبوره با او رقابت می کرد و این نکته ارزشمند در کتابی بنام «موسیقی در فرهنگ صفحات شمال افغانستان» اثر پژوهشی پروفسور مارک سلوبین، موسیقی دان، نظریه پرداز و اندیشمند آمریکایی تذکر رفته است که در سال های ۱۹۶۷ - ۱۹۶۸ میلادی در اقامت پانزده ماهه اش در افغانستان به تحقیقات موسیقی فولکلور پرداخت. نغمهٔ معروف بنام پرده گنجشکک نیز برای نخستین بار توسط آق پشک اجرا و توسط پروفسور مارک سلوبین در تاشقرغان برای نخستین بار ضبط نواز گردید. سلوبین در کتاب خویش از توانایی و مهارت هر دو هنرمند در نواختن دمبوره یاد نموده است. ولی نسل امروز در سمت شمال کوچک ترین معلومات دربارهٔ آق پشک ندارند و او کاملاً به باد فرامشی سپرده شده است.
بابه قران در زمان حکومت طالبان حیات داشت ولی بینایی چشم هایش را ار دست داده بود. او در سال ۱۳۷۸ جهان فانی را وداع گفت و یکی از دوستان قدیمی اش معروف به زرگر او را به خاک سپارید. بعد از مدتی زرگر هم وفات نمود و مقبرهٔ او گُم می باشد. او در وقت مرد که موسیقی در افغانستان مرده بود به این خاطر مقبره تا حال پیدا نشده است.
عکس بابه قران
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس