بابِل، سر زمین (Babylonia)
بابِل، سر زمین
ناحیۀ فرهنگی باستانی جنوب شرقی بین النهرین، بین رودخانه های دجله و فرات، در جنوب عراق کنونی، از بغداد تا خلیج فارس. از آن جا که شهر بابِل چندین قرن پایتخت این ناحیه بود، اصطلاح بابل زمین یا سرزمین بابل بر کلیۀ فرهنگ ها و تمدن هایی اطلاق می شود که از آغاز مسکون شدن آن سرزمین (در ح ۴۰۰۰پ م) و قبل از استقرار قدرت سیاسی بابل (ح ۱۸۵۰پ م) و بعد از آن ، ظهور و افول کرده اند. پیش از تمدن بابِل این ناحیه به دو کشور سومر در جنوب شرقی، و اکد در شمال غربی، تقسیم می شد. تاریخ سومر و اکد تاریخ جنگ های مستمر است. دولت شهرهای سومری که مدام با یکدیگر در کشاکش بودند. در معرض تهاجم اکد و ایلام قرار گرفتند؛ با این همه سومر و اکد فرهنگ هایی غنی به وجود آوردند. سومریان موجد نخستین سیستم نگارش، یعنی ابداع خط میخی، اولین قوانین شناخته شدۀ بشری، دولت شهرها، چرخ سفالگری، کشتی بادبانی، خیش شخم زنی و آفرینندۀ شکل های ادبی، موسیقایی و معماری بودند، که همه بر تمدن مغرب زمین تأثیر گذاشت. میراث فرهنگی سومر و اکد به عموریان سامی نژاد رسید که در حدود ۱۹۰۰پ م بین النهرین را فتح و تا حدود ۱۶۰۰پ م در آن جا حکومت کردند. در این دوران بابِل مرکز سیاسی و تجاری ناحیۀ دجله فرات، و بابِل زمین امپراتوری بزرگی بود که سراسر جنوب بین النهرین و بخشی از آشور را دربر داشت. حمورابی (ح ۱۷۹۲ـ۱۷۵۰پ م)، ششمین فرمانروای بابل در عظمت امپراتوری نقشی بزرگ ایفا کرد. پس از مرگ حمورابی امپراتوری بابل با حملۀ هیتی ها یا حتّی ها و کوه نشینان کاسی و تصرف بین النهرین، افول کرد. کاسیان تقریباً ۴۰۰ سال حکومت کردند و حماسه بابلیِ آفرینش، انِوما اِلیش، در این دوره خلق شد. در همین عصر آشور خود را از قید بابل رهانید و امپراتوری مستقلی تأسیس کرد. ایلام نیز قدرت گرفت و سرانجام سلسلۀ کاسی را سرنگون و قسمت اعظم سرزمین بابل را تسخیر کرد (ح ۱۱۵۷پ م). پادشاهان بابلیِ شهر ایسین، پس از یک سلسله جنگ، دومین سلسلۀ خود را بنیاد نهادند، ایلام را شکست دادند و پیشروی آشور را سد کردند. برای سلطه بر این سرزمین چند قرن بین آشوریان، آرامیان و کلدانیان کشمکش ادامه یافت و در اواخر قرن ۷پ م پادشاهان آشور غالباً بر بابل مسلط بودند و آشور بانی پال در جنگ با برادر خود، پادشاه کوچک بابل، این شهر را ویران و ساکنانش را کشتار کرد. با مرگ آشور بانی پال، نبو پولسر، رهبر کلدانیان بابل را پایتخت خود قرار داد و آخرین دورۀ شکوه و تفوّق بابل آغاز شد. بُخْتَنَصر دوم سوریه و فلسطین را گرفت، یهودیه را ویران و اورشلیم را فتح کرد (۵۸۷پ م) و یهودیان را به اسارت برد. معبد مردوک و زیگورات آن در زمان بختنّصر ساخته شد. باغ های معلّق بابل، از شگفتی های جهان، از آثار این دوران است. در ۵۳۹پ م کوروش کبیر بابل زمین را به تصرّف درآورد و به استقلال آن پایان داد. از آن زمان تا پایان دورۀ ساسانیان این سرزمین تحت استیلای ایران بود.
بابِل، سر زمین
ناحیۀ فرهنگی باستانی جنوب شرقی بین النهرین، بین رودخانه های دجله و فرات، در جنوب عراق کنونی، از بغداد تا خلیج فارس. از آن جا که شهر بابِل چندین قرن پایتخت این ناحیه بود، اصطلاح بابل زمین یا سرزمین بابل بر کلیۀ فرهنگ ها و تمدن هایی اطلاق می شود که از آغاز مسکون شدن آن سرزمین (در ح ۴۰۰۰پ م) و قبل از استقرار قدرت سیاسی بابل (ح ۱۸۵۰پ م) و بعد از آن ، ظهور و افول کرده اند. پیش از تمدن بابِل این ناحیه به دو کشور سومر در جنوب شرقی، و اکد در شمال غربی، تقسیم می شد. تاریخ سومر و اکد تاریخ جنگ های مستمر است. دولت شهرهای سومری که مدام با یکدیگر در کشاکش بودند. در معرض تهاجم اکد و ایلام قرار گرفتند؛ با این همه سومر و اکد فرهنگ هایی غنی به وجود آوردند. سومریان موجد نخستین سیستم نگارش، یعنی ابداع خط میخی، اولین قوانین شناخته شدۀ بشری، دولت شهرها، چرخ سفالگری، کشتی بادبانی، خیش شخم زنی و آفرینندۀ شکل های ادبی، موسیقایی و معماری بودند، که همه بر تمدن مغرب زمین تأثیر گذاشت. میراث فرهنگی سومر و اکد به عموریان سامی نژاد رسید که در حدود ۱۹۰۰پ م بین النهرین را فتح و تا حدود ۱۶۰۰پ م در آن جا حکومت کردند. در این دوران بابِل مرکز سیاسی و تجاری ناحیۀ دجله فرات، و بابِل زمین امپراتوری بزرگی بود که سراسر جنوب بین النهرین و بخشی از آشور را دربر داشت. حمورابی (ح ۱۷۹۲ـ۱۷۵۰پ م)، ششمین فرمانروای بابل در عظمت امپراتوری نقشی بزرگ ایفا کرد. پس از مرگ حمورابی امپراتوری بابل با حملۀ هیتی ها یا حتّی ها و کوه نشینان کاسی و تصرف بین النهرین، افول کرد. کاسیان تقریباً ۴۰۰ سال حکومت کردند و حماسه بابلیِ آفرینش، انِوما اِلیش، در این دوره خلق شد. در همین عصر آشور خود را از قید بابل رهانید و امپراتوری مستقلی تأسیس کرد. ایلام نیز قدرت گرفت و سرانجام سلسلۀ کاسی را سرنگون و قسمت اعظم سرزمین بابل را تسخیر کرد (ح ۱۱۵۷پ م). پادشاهان بابلیِ شهر ایسین، پس از یک سلسله جنگ، دومین سلسلۀ خود را بنیاد نهادند، ایلام را شکست دادند و پیشروی آشور را سد کردند. برای سلطه بر این سرزمین چند قرن بین آشوریان، آرامیان و کلدانیان کشمکش ادامه یافت و در اواخر قرن ۷پ م پادشاهان آشور غالباً بر بابل مسلط بودند و آشور بانی پال در جنگ با برادر خود، پادشاه کوچک بابل، این شهر را ویران و ساکنانش را کشتار کرد. با مرگ آشور بانی پال، نبو پولسر، رهبر کلدانیان بابل را پایتخت خود قرار داد و آخرین دورۀ شکوه و تفوّق بابل آغاز شد. بُخْتَنَصر دوم سوریه و فلسطین را گرفت، یهودیه را ویران و اورشلیم را فتح کرد (۵۸۷پ م) و یهودیان را به اسارت برد. معبد مردوک و زیگورات آن در زمان بختنّصر ساخته شد. باغ های معلّق بابل، از شگفتی های جهان، از آثار این دوران است. در ۵۳۹پ م کوروش کبیر بابل زمین را به تصرّف درآورد و به استقلال آن پایان داد. از آن زمان تا پایان دورۀ ساسانیان این سرزمین تحت استیلای ایران بود.
wikijoo: بابل،_سر_زمین