بائی کلا

اینتا روستا، �شهیدآباد دهستون�دله قرار دارنه و�ایران آماری مرکز ِسرشماری�سَره، �سال ۱۳۹۰ دله، ونه جمعیت ۳۱۰۵ نفر ( ۱۰۱۳خانوار ) بی یه.
باییکلا که نام دیگر آن شهیدآباد است، روستایی از توابع بخش بندپی غربی شهرستان بابل در استان مازندران بوده که جذابیت روستایی و تاریخی خاصی دارد.
مقبره درویش فخرالدین یوسف در این روستا حدود ۷۰۰ سال قدمت دارد.
قدمت�سقانفار�چوبی در تکیه بزرگ این روستا نیز با نقاشی های هنری مربوط به این بناها، بیش از یکصد و پنجاه سال است.
این روستا همچنین دارای منازل مسکونی قدیمی است که با چوب و گل ساخته شده اند که مناظری بسیار زیبا و جذاب دارند. که اکثر این منازل قدمتی حدود ۱۰۰ ساله دارند.
در این آبادی مسجدسیدالشهدا ( ع ) در پائین شهیدآباد، حسینیه شهید اکبرنژاد، مسجد صاحب الزمان در اشرف آباد، تکیه بزرگ و فقیر تکیه در وک محله، حسینیه شهیدان علی پور در بالامحله، حسینه بازیارکلا، حسینیه بی بی شهربانو، حسینیه ابوالفضل العباس ( ع ) به امور معنوی و مذهبی اشتهار دارند.
۱ - حسینیه بازیارکلا
۲ - حسینیه حاج میرزاجان علیپور
۳ - حسینیه بزرگ ( تکیه بزرگ )
۴ - حسینیه بی بی شهربانو
۵ - حسینیه شهید اکبرنژاد
۶ - حسینیه ابوالفضل العباس
۷ - مسجد صاحب الزمان
۸ - مسجد سیدالشهدا
📌در وجه تمسیه نام باییکلا
#واژه_گان #اصطلاحات #فرهنگ_لغتنامه
#بای #بایی
بای. ( ترکی ، ص ، اِ ) ترکی است و ظاهراً صورتی است از بیگ و امروز وزیر را در ترکیه بای گویند.
بای. ( اِخ ) یکی از هفت قبیله سکنه رامیان. سکنه رامیان به هفت قبیله تقسیم می شوند: یزدری. رجبلی. صادقلی ، کاغذلی ، قوانلی ، بای ، و بیگلری. ( از ترجمه مازندران و استرآباد رابینو ص ۱۱۴ ) .
📌در اشعار یونس اَمره، احمدی، گل شهری، عاشق پاشا و دیگر شاعران قرن هفتم و هشتم هجری، و نیز در متون منثور آن قرون، این کلمه در همان معنی استعمال شده است.
📌ترکیب بای با دیگر کلمات
پس از تألیف کتاب دیوان لغات الترک ( قرن پنجم ) ، لغت نامه های گویش های کهن، این واژه را فقط به معنای ثروتمند و به صورت صفت ثبت کرده اند. در اکثر لهجه های امروزی ترکی �بای� و در برخی �بی� و �پای� به همان معنی ثروتمند است.
این کلمه در لهجه های ترکی شرقی با نام برخی از جانوران ترکیب شده است که بر خوبی و درشتی جنس آن ها دلالت می کند و برخی از این ترکیب ها را برای نام اشخاص نیز به کار می برند؛ مانند بایْسُنْقُر ( سنقر، سنقور= نوعی باز شکاری ) ، بایْبَرس ( برس، بارس = پلنگ ) ، بایقوش ( = جغد؛ در این مورد شاید استعمال بای برای تفأل و احتراز از آثار شوم این پرنده، بنا به اعتقادات عامه، باشد ) .
در بعضی لهجه ها واژه بای به معنای قهرمان و سردار است و گاهی در ترکیباتی همچون تومان بای، قائد بای، برسبای و خیربای به صورت لقب و عنوان به کار رفته است؛ اما در ترکی جنوبی، این کلمه هیچگاه به صورت عنوان و لقب دیده نمی شود و با واژه �بی� ( از بگ ) که در اصل عنوان است، نسبتی ندارد.
📌در نوشتار دوشنبه بیست و دوم مهر ۱۳۹۲ ساعت 20:19 توسط حیدرنتاج بائی آمده است:
در این پست یک مطلب از نظرات باارزش دبیر محبوب، آقای اکبر هدایتی در مورد وجه تسمیه باییکلا آورده میشود. ( البته با اندکی دخل و تصرف ) نام ابتدایی شهیدآباد ( باییکلای سابق ) ، "#نوده" بوده است. در قسمت بالامحله جایی که اکنون میگن #کهی_کلا بعدها با مهاجرت قوم ترکمن به سرپرستی "#جعفربای" به #بائیکلا شهرت یافت. می گویند نقاطی از روستا بنام کهی کلا واقع در سمت جنوب محل و #کلاکتی در مغرب آن خاستگاه اولیه ی بائیها بوده است.
آبادی بائی ها سپس به علت ۳۳ شهید که در جنگ تحمیلی به شهادت رسیدند، به #شهیدآباد تغییر نام یافت. اسم های بائیکلا یا شهیدآباد هردوخوب هستند اما باید قبول کنیم که بائیکلا کلمه ای #ترکمن هست. به خصوص اینکه خیلی ها از هم محلیهایمان، بائیکلایی الاصل نیستند.
✍محمدحسین نزاد بایی:
اسم های قدیمی گوشه کنار محل: مسگرآباد، حسین آباد، لیلم، مالق، بی بی شهربانو، پنبه جار، خرابه، وگ محله، بازیارکلا، خرابه پایین محله، قلعه کتی، سرخ دشت
فعلا این اسامی رو پیدا کردم.
۱۴۰۴/۰۷/۰۳
https://mohsendadashpourbaker2012. blogfa. com/post/882
#قلعه
#برج
#درویش_تاجین | #درویش_ملایوسف | #درویش_علی_یوسف
در روستای باییکلا | شهیدآباد برجی تاریخی معروف به "درویش علی یوسف" بنا شده است که در این روستا به�"درویش"معروف می باشد. �
این بنا مربوط به دوره ی صفویان بوده و به صورت چهار ضلعی و مخروطی شکل، فقط با یک درب ورودی کوچک �آن هم با ارتفاع سه متری ازسطح� زمین به بیرون راه دارد. نقل است که درگذشته نیز، �جوی آبی از میان آن می گذشت. بر روی گنبد این بنا، آتشدانی جهت راهنمای کاروان ها نصب شده بود. شوربختانه این اثرتاریخی�اکنون با بی توجهی درحال تخریب شدن می باشد.
https://mohsendadashpourbaker2012. blogfa. com/post/882
●نکته: در این گزارش تاریخ شرح ماوقع ذکر نشده است و یا اینکه به رویت من نرسیده باشد متصور است.
📓منبع: کتاب خطی انجام نامه محسن، محسن داداش پور باکر، ص۱۱۱ و ۱۱۲
🖊خوانش:
#محسن_داداش_ادملاوند_باکر
💾شناسه ۱۴۰۴۰۷۰۳۱۴۴۰
https://mohsendadashpourbaker2012. blogfa. com/post/882
📸هیچگونه نمایه ای از این کتابت خطی در اختیار پژوهش ادملاوند نیست.
🔴 به منظور حفظ حریم شخصی، انتشار نمایه یا اصالت سند و یا کتابت و یا نام دارنده ی این اسناد و کتابت به خودشان واگذار شده است.
📝این نوشتار و خوانش فقط دارای ارزش پژوهشی می باشد.
⚠️چاپ و نشر مطالب #بدون_نام بردن از نگارنده و منبع #پژوهش_ادملاوند مجاز نبوده و درج منبع الزامی است.
🟠با توجه به نسبی بودن علم تاریخ، این مطالب تا زمانی اعتبار دارد که سند اصیل و متقنی آن را نفی نکند.
در صورتی که اسناد جدید و دارای اصالتی به دست آید که با مطالب موجود در این پژوهش تعارض داشته باشد، نگارنده بدون هیچ گونه تعصبی ، آن را خواهد پذیرفت.
𒇹𒂹𒄁𒇺 𒃀𒀀𒃀𒀀𒄹 𒁁𒈀𒃹 𒁀𒀀𒆺𒃹
🟡تمامی حقوق برای�محسن داداش پور باکر�محفوظ است.
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_اِدمُلّاوَند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦‎ ࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─
🔳شهیدآباد | باییکلا | نوده
🔎پژوهش در نسخ خطی:
﷽ن و القلم و ما یسطرون
💾شناسه ۱۴۰۴۰۷۰۳۱۴۴۰
📜گزارش #آخوندملاهادی_مقری بن جعفر در سنه ۱۴ ربیع الاول ۱۲۵۱ قمری برابر با جمعه ۱۲۱۴/۰۴/۱۹ خورشیدی
📎نکته:
📓کتابت خطی آخوند ملاهادی مقری ( ( #چَپِر_چَپو ) ) در ۷۴ صفحه در سال ۱۲۱۴ شمسی انجام شده است که. . . .
📖در بخشی از این کتاب آمده است:
{{. . . چون جعفر۱ زادِ قدرقلی بایِ۲ بازیار۳ با برادران خود صابرخان و تیمورخان و رشیدخان و عبدالعلی خان و شقیقه۴ ایشان عطیه خاتون متوجه بر قلعه کتی۵ نوده۶ بود. آن بیک۷ به نوسال کِرچه ما۸ همی زوما۹ گشت. لَلمباز۱۰ به سِما۱۱ و سِرخو۱۲ به مسکری۱۳ که خونِّش۱۴ و نوا در لیلم جار۱۵ اَتی۱۶ کرات دار۱۷ اتی کِنِس جار۱۸ اتی وَلیک دار۱۹ ماشاالله لَرگ سو۲۰ چندتا وِولی دار۲۱ فوج فوج۲۲ اسب سوار، دِترون۲۳ خِنه دار۲۴ و پِسرون۲۵ کیله کنار۲۶ به چَنبر۲۷ اطاعت و فرمان اندر این حکایت بیشمار. جمله نوده گان۲۸ به هیات اجتماع با ابتاع و اشیاع آهنگ مِسگر۲۹ و مِرس قَلی چی۳۰ به سواد روزگار نهند بر معاش از فضل دادار۳۱. این وادی به مِرس و سیم توامان بی حد و چون ناظم شه زمان، آن صاحب فضل و رجا حاج الخیر و سعاده یوسف الرضا۳۲ علیه التحیه السوادُ مطابقُ لاصله که بر کافّه مومنین ظاهر و هویدا باشد که در عهد متابعت و مطاوعت افتخار است. جماعت بای۳۳ بر مضمون مذکور عالم و خبیر باشند که نظم بن پی۳۴ بنیان شریعت به تختگاه مازیار۳۵ افاده کرد و استقلال امیر سرخو۳۶ به خرابه۳۷ پایان آمد. . . . . }}
https://mohsendadashpourbaker2012. blogfa. com/post/882
📝پانویس:
۱/جعفر: به نظر میرسد وی باید از نیای طایفه ی #باییهای باییکلابندپی غربی باشد.
۲/بای: مالدار
۳/بازیار: نام محلی در باییکلا
۴/شقیقه: خواهر
۵/قلعه کتی: دژی قدیمی در باییکلا، خاکریز دستی ۱۲ متری
۶/نوده: نام قدیم باییکلا
۷/بیک: حاکم و مالدار
۸/کرچه ما: اردبیهشت ماه
۹/زوما: تازه داماد
۱۰/للمباز: سنجاقک
۱۱/سما: رقص و پای کوبی مازنی
۱۲/سرخو: خاندان سرخو یا سرخان پرجایی | بازماندگان مازیار سوخرای قارن
۱۳/مسکری: فروشنده و سازنده و تعمیرکار ظروف مسی
۱۴/خونش: آوازخوانی
۱۵/لیلم جار: زمین حاشیه یا داخل جنگل که درختان آنرا قطع و تبدبل به زمین زراعی کنند.
۱۶/اتی: تعدادی
۱۷/کرات دار: نام گونه ای از درخت
۱۸/کنس جار: نام گونه ای از درخت که میوه میدهد. | کاندِس
۱۹/ولیک دار: نام گونه ای از درخت که میوه میدهد.
۲۰/لرگ: نام گونه ای از درخت
۲۱/وولی دار: نام گونه ای از درخت
۲۲/فوج: گروه | ستون نظامی
۲۳/دترون: دخترها
۲۴/خنه دار: خانه دار
۲۵/پسرون: پسرها
۲۶/کیله کنار: کنار جوب، اشاره به شغل کشاورزی
۲۷/چنبر: محاصره، دایره تسلط
۲۸/نوده گان: مردم روستای نوده
۲۹/مسگر: شغل مسکری | مسگرمحله
۳۰/مرس قلی چی: رویگری، کسی که با قلع ظروف مسی را سفید کند.
۳۱/دادار: پروردگار
۳۲/یوسف الرضا: به نظر میرسد که وی باید صاحب بقعه قدیمی در روستای بائیکلا باشد. | درویش تاجین | درویش ملایوسف | درویش ملا یوسف علی
۳۳/جماعت بای: مهاجرین از بندرترکمن که مالدار بودند ولی هرگز بهایی نبودند. اینان جعفر را نیای خود میدانند. | یا تیره ای از مازنی الاصل که نیای ایشان جعفر بن قدرقلی بوده است.
۳۴/بن پی: بندپی
۳۵/مازیار: مازیار از سلسله سرخو | مازیار از سلسله باوند | مازیار بومی
۳۶/سرخو: تیره ای از ایل پریجا | از بازماندگان سوخرای | سرخ دشت
۳۷/خرابه: نام محلی در باییکلا
●نکته: در این گزارش تاریخ شرح ماوقع ذکر نشده است و یا اینکه به رویت من نرسیده باشد متصور است.
📓منبع: کتاب خطی انجام نامه محسن، محسن داداش پور باکر، ص۱۱۱ و ۱۱۲
🖊خوانش:
#محسن_داداش_ادملاوند_باکر
💾شناسه ۱۴۰۴۰۷۰۳۱۴۴۰
https://mohsendadashpourbaker2012. blogfa. com/post/882
📸هیچگونه نمایه ای از این کتابت خطی در اختیار پژوهش ادملاوند نیست.
🔴 به منظور حفظ حریم شخصی، انتشار نمایه یا اصالت سند و یا کتابت و یا نام دارنده ی این اسناد و کتابت به خودشان واگذار شده است.
📝این نوشتار و خوانش فقط دارای ارزش پژوهشی می باشد.
⚠️چاپ و نشر مطالب #بدون_نام بردن از نگارنده و منبع #پژوهش_ادملاوند مجاز نبوده و درج منبع الزامی است.
🟠با توجه به نسبی بودن علم تاریخ، این مطالب تا زمانی اعتبار دارد که سند اصیل و متقنی آن را نفی نکند.
در صورتی که اسناد جدید و دارای اصالتی به دست آید که با مطالب موجود در این پژوهش تعارض داشته باشد، نگارنده بدون هیچ گونه تعصبی ، آن را خواهد پذیرفت.
𒇹𒂹𒄁𒇺 𒃀𒀀𒃀𒀀𒄹 𒁁𒈀𒃹 𒁀𒀀𒆺𒃹
🟡تمامی حقوق برای�محسن داداش پور باکر�محفوظ است.
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ❅𖣔༅═─
💥#پژوهش_اِدمُلّاوَند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦‎ ࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─