ایین اکبری

آیین اکبری. آیینِ اکبری
نوشتۀ ابوالفضل بن مبارک عَلّامی (۹۵۷ـ۱۰۱۱ق). کتابی تاریخی و ادبی و علمی و اجتماعی به فارسی در شرح رسوم و آیین ها و مقررات دربار هند. برخی آیین اکبری را همان کتاب اکبرنامه دانسته اند، ولی این نظر صحیح نیست و این دو کتاب دو اثر جداگانه اند. این اثر دایرةالمعارف گونه ای دربارۀ دانش ها، باورها و سنت های جاری شبۀ قاره هند در قرن ۱۰ و اوایل قرن ۱۱ق است و در آن دربارۀ تشکیلات اداری ، نظامی ، اقتصادی و دینی روزگار جلال الدین اکبرشاه گورکانی (حک: ۹۶۳ـ۱۰۱۴ق) سخن رفته است . مؤلف این کتاب را به اکبر شاه هدیه کرده و از همین رو آیین اکبری نامیده است . این کتاب از نظر موضوع و شیوۀ نگارش از کتاب های بسیار ارزشمند فارسی و از منابع مهم پژوهش های تاریخی و جامعه شناختی مردم شبه قاره و بعضی کشورهای همسایه در قرن ۱۰ق به شمار می رود که در مجلد سوم آن بخشی از شرح حال بزرگان ایرانی آمده است. مآخذ عمدۀ نویسنده در این اثر، دیده های وی و گزارش های موجود در سازمان های اداری اکبر شاه بوده است . آیین اکبری تاکنون چند بار، ازجمله در ۱۲۷۱ق در دهلی در ۱۲۸۶ق در لکهنو، در ۱۲۸۴ـ۱۲۹۴ق در کلکته ، و در ۱۳۰۰ق در کانپور به چاپ رسیده است . متن کامل ترجمۀ انگلیسی آن در ۱۹۹۳ در کلکته چاپ شده است . نیز ← اکبرنامه_(۱).