ایک یان وان

دانشنامه آزاد فارسی

آیک یان وان. آیْک، یان وان (ح ۱۳۹۰ـ۱۴۴۱م)(Eyck, Jan van)
آیْک، یان وان
نقاش فلاندری۱. در دوران حیاتش در سراسر اروپا شهرت یافت. از نخستین نقاشانی بود که از رنگ روغن استفاده کرد. جزء پردازی دقیق، تابندگی رنگ، و پرداخت عالی، از ویژگی های هنر اوست. مضامین آثارش عبارت اند از صحنه های دینی ازجمله نقاشی محرابیِ۲ ستایش برّه۳ (۱۴۳۲م؛ سِنت باوو۴ در هالم، گِنت۵)، و تک چهره، ازجمله ازدواج آرنولفینی۶ (۱۴۳۴م؛ نگارخانۀ ملی لندن۷). یان برخلاف هوبرت وان آیک۸ ( ـ۱۴۲۶م)، که احتمالاً برادر بزرگ تر اوست، یک چهرۀ تاریخی مشخص است. حدود ۱۴۳۰م در بروژ۹ اقامت گزید، و به استخدام شهرنشینان متموّل آن جا، و نیز بازرگانان ایتالیایی درآمد که در آن مرکز بین المللی تجارت، مقیم بودند. ازجمله تک چهره سازی هایش، تابلوهای بانوی مقدس و صدر اعظم رولن۱۰ (۱۴۳۵/۱۴۳۷م؛ لوور۱۱، پاریس)، بانوی مقدس و سراُسقف وان دِر پائِله۱۲ (۱۴۳۶م، موزۀ گرونینِگن۱۳، بروژ)، و مردی با عمّامه۱۴ (۱۴۳۳م، نگارخانۀ ملی، لندن)، که به گمان برخی تک چهرۀ خود هنرمند است، درخور ذکرند. گمان می رود که یان و برادرش کتاب زمانِ۱۵ تورینو ـ میلان۱۶ (که در قرن ۲۰ منهدم گردید) را تذهیب کرده باشند. یان، و احتمالاً برادرش، اسلوب رنگ روغن را تکامل بخشیدند؛ این اسلوب پیش از وان آیک رواج یافته بود. با استفاده از رنگ روغن به رنگ مایه های ملایم تر و جزئیات دقیق تری نسبت به تمپرا ـ سفیدۀ تخم مرغ۱۷ دست یافت، که در آن زمان متداول بود. هرچند که رنگ آمیزی عالی و سطوح پرداخت شده و لعاب گونۀ آثارش را، می بایست حاصل مهارت فوق العادۀ رنگ پردازی اش در مقام یک تذهیب کار نیز دانست. در فروبومان۱۸، نقاشانی همچون خرارد داوید۱۹، از روی آثار یان وان آیک نسخه برداری می کردند، و آثارش در آلمان، اسپانیا، و ایتالیا نیز تأثیر گذاشت. آلفونسوی پنجم از نخستین گردآورندگان آثار او بود؛ لیکن چندی نگذشت که نمونه هایی از نقاشی هایش به مجموعه های خاندان مدیچی۲۰ و خاندان دِسته۲۱ راه یافت.

پیشنهاد کاربران

بپرس