ایپیلیموماب ( انگلیسی: Ipilimumab؛ تلفظ انگلیسی: ایپیلیمومَـب ) با نام تجاری «Yervoy» یک آنتی بادی مونوکلونال است که با اثر بر روی CTLA - 4 موجب تقویت دستگاه ایمنی بدن می شود.
در بدن انسان، لنفوسیت های تیِ کُشنده قادرند به سلول های سرطانی حمله ور شده و آن ها را از پای درآورند، اما یک مکانیسم بازدارندهٔ طبیعی مانع از این کار می شود. داروی ایپیلیموماب این مکانیسم بازدارنده را «خاموش» می کند و به لنفوسیت های تیِ کُشنده این اجازه را می دهد که به کارشان برسند. [ ۳]
ایدهٔ استفاده از آنتی بادی های ضد CTLA4 برای درمان سرطان نخستین بار توسط جیمز پی. الیسن، هنگامی که رئیس «آزمایشگاه پژوهشی سرطان» در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود، مطرح و ارائه شد. [ ۴] [ ۵] ساخت این دارو توسط شرکت دارویی «مِدارکس» که بعدها به مالکیت بریستول - مایرز اسکوئیب درآمد، آغاز شد. تا سال ۲۰۱۳ میلادی، هزینهٔ درمان با این دارو ۱۲۰٬۰۰۰ دلار آمریکا برای یک دورهٔ درمانی بود. [ ۶] جیمز پی. الیسن بابت مشارکت هایش در ساختِ ایپیلیموماب، در سال ۲۰۱۵ میلادی برندهٔ جایزه لسکر شد. [ ۷]
سازمان غذا و دارو آمریکا، ایپیلیموماب را در مارس ۲۰۱۱ میلادی برای درمان مراحل آخرِ نوعی سرطان پوست به نام «ملانوما» که متاستاز داده باشد و قابل جراحی هم نباشد، مورد تأیید قرار داد. [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] بعدها همین سازمان در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۵ میلادی، این دارو را برای مرحله ۳ ملانوما و به صورت «درمان ادجوان» ( پس از جراحی ) پذیرفت. [ ۱۳] چند کارآزمایی بالینی دیگر برای بکارگیری این دارو در درمان «سرطان ریه سلول غیر کوچک» ( NSCLC ) ، «سرطان ریه سلول کوچک» ( SCLC ) , [ ۱۴] سرطان مثانه[ ۱۵] و سرطان پروستاتِ گسترش یافته و مقاوم به درمان هورمونی[ ۱۶] در حال انجام است.
وزارت بهداشت کانادا در فوریهٔ ۲۰۱۲ میلادی، ایپیلیموماب را برای درمانِ «بیماران مبتلا به ملانومای گسترش یافته ای که قابل جراحی نباشد و نتوانند درمان های سیستمیک دیگر را تحمل کنند» مورد پذیرش قرار دارد. [ ۱۷] کمیسیون اروپا نیز در نوامبر همان سال، این دارو را برای درمان خط دوم ملانومای گسترش یافته، تأیید کرد. [ ۱۸] [ ۱۹]
چند نوع عارضهٔ خطرناک و بالقوه کشنده برای این دارو گزارش شده است که علتش فعال سازی و تکثیر لنفوسیت های تی است. این عوارض در ۱۰ تا ۲۰ درصد بیماران دیده می شود و مهم ترین اشکالِ این دارو محسوب می شود. [ ۲۰] بیشتر عوارض جدی این دارو مربوط به دستگاه گوارش هستند ( مثل درد شکمی، اسهال، یبوست، نفخ ) ، ولی تب، مشکلات تنفسی و ادراری هم وجود دارد. تعدادی گزارش هم از بروز عوارض و بیماری های شدید عصبی وجود داشته است که شامل پلی نورپاتی میلین زُدای التهابی، فلج حرکتی بالارونده و میاستنی گراویس می شود. [ ۲۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر بدن انسان، لنفوسیت های تیِ کُشنده قادرند به سلول های سرطانی حمله ور شده و آن ها را از پای درآورند، اما یک مکانیسم بازدارندهٔ طبیعی مانع از این کار می شود. داروی ایپیلیموماب این مکانیسم بازدارنده را «خاموش» می کند و به لنفوسیت های تیِ کُشنده این اجازه را می دهد که به کارشان برسند. [ ۳]
ایدهٔ استفاده از آنتی بادی های ضد CTLA4 برای درمان سرطان نخستین بار توسط جیمز پی. الیسن، هنگامی که رئیس «آزمایشگاه پژوهشی سرطان» در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود، مطرح و ارائه شد. [ ۴] [ ۵] ساخت این دارو توسط شرکت دارویی «مِدارکس» که بعدها به مالکیت بریستول - مایرز اسکوئیب درآمد، آغاز شد. تا سال ۲۰۱۳ میلادی، هزینهٔ درمان با این دارو ۱۲۰٬۰۰۰ دلار آمریکا برای یک دورهٔ درمانی بود. [ ۶] جیمز پی. الیسن بابت مشارکت هایش در ساختِ ایپیلیموماب، در سال ۲۰۱۵ میلادی برندهٔ جایزه لسکر شد. [ ۷]
سازمان غذا و دارو آمریکا، ایپیلیموماب را در مارس ۲۰۱۱ میلادی برای درمان مراحل آخرِ نوعی سرطان پوست به نام «ملانوما» که متاستاز داده باشد و قابل جراحی هم نباشد، مورد تأیید قرار داد. [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] بعدها همین سازمان در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۵ میلادی، این دارو را برای مرحله ۳ ملانوما و به صورت «درمان ادجوان» ( پس از جراحی ) پذیرفت. [ ۱۳] چند کارآزمایی بالینی دیگر برای بکارگیری این دارو در درمان «سرطان ریه سلول غیر کوچک» ( NSCLC ) ، «سرطان ریه سلول کوچک» ( SCLC ) , [ ۱۴] سرطان مثانه[ ۱۵] و سرطان پروستاتِ گسترش یافته و مقاوم به درمان هورمونی[ ۱۶] در حال انجام است.
وزارت بهداشت کانادا در فوریهٔ ۲۰۱۲ میلادی، ایپیلیموماب را برای درمانِ «بیماران مبتلا به ملانومای گسترش یافته ای که قابل جراحی نباشد و نتوانند درمان های سیستمیک دیگر را تحمل کنند» مورد پذیرش قرار دارد. [ ۱۷] کمیسیون اروپا نیز در نوامبر همان سال، این دارو را برای درمان خط دوم ملانومای گسترش یافته، تأیید کرد. [ ۱۸] [ ۱۹]
چند نوع عارضهٔ خطرناک و بالقوه کشنده برای این دارو گزارش شده است که علتش فعال سازی و تکثیر لنفوسیت های تی است. این عوارض در ۱۰ تا ۲۰ درصد بیماران دیده می شود و مهم ترین اشکالِ این دارو محسوب می شود. [ ۲۰] بیشتر عوارض جدی این دارو مربوط به دستگاه گوارش هستند ( مثل درد شکمی، اسهال، یبوست، نفخ ) ، ولی تب، مشکلات تنفسی و ادراری هم وجود دارد. تعدادی گزارش هم از بروز عوارض و بیماری های شدید عصبی وجود داشته است که شامل پلی نورپاتی میلین زُدای التهابی، فلج حرکتی بالارونده و میاستنی گراویس می شود. [ ۲۱]
wiki: ایپیلیموماب