ایه متعه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آیه متعه. آیه متعه یا «آیه استمتاع» یا «آیه نفى جناح» به آیه ۲۴ سوره نساء اطلاق می شود.
مشروعیت ازدواج موقت
۱. ↑ نساء/سوره۴، آیه۲۴.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۲۰۴.
...

[ویکی شیعه] آیه متعه. آیهٔ مُتعِه بیست و چهارمین آیه سوره نساء است که از نگاه شیعه، فرازی از این آیه، دلالت بر جواز ازدواج موقت در اسلام دارد. اهل سنت چون متعه را جائز نمی دانند، مدعی شدند که این آیه به واسطهٔ سنت نبوی نسخ شده است. برخی از مفسران شیعی این ادعا را نادرست شمرده و می گویند روایات نسخ، ضعیف و مضمونشان آشفته است و تحریم متعه را به خلیفهٔ دوم نسبت می دهند.
آیه بیست و چهارم سوره نساء به جواز ازدواج موقت اشاره دارد و به همین خاطر به نام آیهٔ متعه خوانده می شود. در فرازی از این آیه، خداوند به مسلمانان می گوید که هرگاه میل به ازدواج و ایجاد رابطهٔ زناشویی با زنان داشتید، مهریهٔ آنها را پرداخت کنید. گفته شده است که در این فراز، اصل جواز ازدواج موقت مسلّم انگاشته شده، از این رو تنها وجوب تعیین و پرداخت مهریه بیان شده است. همچنین علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می گوید: این آیه در مدینه نازل شده است. در آن روزگار ازدواج موقت که به آن متعه می گفتند، در میان مسلمانان سنتی شناخته شده و عمل به آن رایج بوده است و واژهٔ «استمتعتم» از همان عنوان متعه گرفته شده است. فضل بن حسن طبرسی در مجمع البیان از ابن عباس و دیگر راویان از اصحاب پیامبر، نقل می کند که مراد از واژهٔ «استمتعتم» در این آیه عقد ازدواجی است که دارای زمانی محدود است.
بحرانی در تفسیر البرهان روایاتی را از امامان شیعه نقل می کند که این آیه را بیانگر جواز ازدواج موقت می شمارند.

[ویکی اهل البیت] آیه متعه. «وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاء إِلاَّ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ کِتَابَ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَأُحِلَّ لَکُم مَّا وَرَاء ذَلِکُمْ أَن تَبْتَغُواْ بِأَمْوَالِکُم مُّحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً وَلاَ جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا تَرَاضَیْتُم بِهِ مِن بَعْدِ الْفَرِیضَةِ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا»
شیعه و بیشتر مفسران اهل سنت دلالت این آیه را بر مشروعیت متعه مسلم دانسته و گفته اند که «استمتاع»، در نکاح دائم ظهور ندارد؛ از همین رو فقیهان مذاهب، اجرای عقد نکاح دائم را به لفظ استمتاع و تمتع، بدون قرینه جایز نمی دانند.
افزون بر این، از ظهور پرداخت تمام اجر (مهر) به مجرد استمتاع استفاده کرده اند که مقصود، عقد دائم نیست؛ زیرا در عقد دائم تمام مهر با وطی واجب می شود، نه به مجرد استمتاع.
آن گروه از اهل سنت که دلالت آیه را بر متعه پذیرفته اند، معتقد به نسخ این آیه با آیات 5 ، 6 و 7 سوره مؤمنون/23 و نیز 29، 30 و 31 سوره معارج/70 شده اند. شیعه با استناد به روایاتی، به طور گسترده به این ادعا پاسخ داده است؛ از جمله، این سخن عمر بن خطاب که گفت: متعتان کانتا فی عهد رسول اللّه انا انهی عنهما و اعاقب علیهما، خود دلیل بر جواز متعه در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله و عدم تحریم از سوی حضرت است.

[ویکی فقه] آیه متعه (ابهام زدایی). آیه متعه ممکن در معانی ذیل به کار رفته باشد: • آیه متعه (علوم قرآنی)، آیه ۲۴ نساء یا آیه تمتع، آیه ۲۴ سوره نساء، در باره جواز ازدواج موقت و دارای کاربرد در علوم قرآنی• آیه متعه (فقه)، آیه ۲۴ نساء یا آیه تمتع، آیه ۲۴ سوره نساء و دارای کاربرد فقهی
...

[ویکی فقه] آیه متعه (علوم قرآنی). آیه ۲۴ نساء یا آیه تمتع به آیه ۲۴ سوره نساء،
آیه ۲۴ سوره نساء را آیه تمتع یا آیه متعه می گویند: ((… فما استمتعتم به منهن فآتوهن اجورهن فریضة ولا جناح علیکم فیما تراضیتم به من بعد الفریضة ان الله کان علیما حکیما)؛ "… و زنانی را که متعه کرده اید مهرشان را به عنوان فریضه ای به آنان بدهید و بر شما گناهی نیست که پس از (تعیین مبلغ) مقرر با یکدیگر توافق کنید (که مدت عقد یا مهر را کم یا زیاد کنید) مسلما خداوند دانای حکیم است".
جواز متعه زنان
متعه زنان (ازدواج موقت) در این آیه، جایز دانسته شده است؛ به همین جهت این نوع ازدواج در زمان رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم میان مسلمانان رایج بود و گروهی از آنان هم در آن زمان به این نوع ازدواج اقدام کردند و در این زمینه، سخنان بسیاری از صحابه در مدارک اهل تسنن وجود دارد. عمر بن خطاب ازدواج موقت (صیغه) را در زمان حکومت خویش برانداخت و گفت: متعتان کانتا علی عهد رسول الله علیه السّلام و انا انهی عنهما و اعاقب علیهما؛ متعة الحج و متعة النساء؛ دو متعه در عهد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلّم بود که من از آن ها نهی و به آن ها مجازات می کنم؛ یکی حج و دیگری متعه نساء است ولی روایات فراوانی از ائمه اطهار در حلیت ابدی ازدواج موقت (متعه) نقل شده است.
فخر رازی، محمد بن عمر، ۵۴۴ - ۶۰۶ق، التفسیرالکبیر، جلد۱۰، صفحه ۴۸.
۱. ↑ نساء/سوره۴، آیه۲۴.
...

پیشنهاد کاربران

مُتعَة: لذت، خوشی، برخورداری، کیف، لذت، خوشی، عیش، شهوترانی، انبساط، لذت، بخشیدن، خوشایند بودن، لذت بردن، رفتار کردن، تلقی کردن، مورد عمل قرار دادن/فرهنگ لغت المعانی
1 - امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید: حرم رسول الله - صلی الله علیه وآله - یوم خیبر لحوم الحمر الأهلیة و نکاح المتعة، یعنی حرام کرد رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم در روز خیبر، گوشت خر اهلی و نکاح متعه را ( تهذیب 2/186، استبصار3/142 وسائل الشیعة 14/441 )
...
[مشاهده متن کامل]

2 - از امام صادق علیه السلام پرسیده شد: " آیا مسلمانان در زمان رسول خدا - صلی الله علیه وآله - بدون شاهد ازدواج میکردند؟ فرمودند نخیر". ( تهذیب 2/189 ) طوسی در توضیح این روایت می گوید: �منظور از سؤال نکاح دائم نیست، بلکه ازدواج مؤقت است، لذا این روایت را در باب متعه آورده است�
3 - عبدالله بن سنان می گوید از امام صادق - علیه السلام - درباره متعه پرسیدم فرمودند: ( لا تُدنّس نفسک بها ) نفس خود را با آن کثیف مگردان. ( بحار الانوار100/ 318 )
4 - �از عمار روایت است که گفت امام صادق –علیه السلام - فرمودند: ( قد حرمت علیکم المتعة ) تحقیقا متعه برشما حرام شده است. ( فروع کافی 2/48، وسائل الشعیة 14/450 )
5 - امام صادق - علیه السلام - اصحاب خودشان را همواره سرزنش می کردند و از صیغه کردن بر حذر می داشتند لذا می فرمودند: �آیا یکی از شما خجالت نمی کشد که در جای پنهان و شرم آوری دیده شود آنگاه این کردار ناپسند او به حساب برادران و یاران صالح و نیکو کارش گذاشته شود؟!� ( فروع کافی 2/44. وسائل الشیعة 14/ 450. )
( فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَهً بَعْدِ …. )
( پس و قتی که به وسیله اموالتان از زن ها کام گرفتید پس مهر آنها را واجب است که بپردازید )
این آیه درباره ازدواج عادی است.
1 - دلیل اول اینکه در هیچ جای قرآن � اسْتَمْتَعْتُم � به معنی صیغه کردن نیست، در جاهای دیگر قرآن این کلمه و مشتقاتش آمده اما به معنی کامجویی دایم آمده نه ازدواج موقت.

�کَالَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ کَانُوا أَشَدَّ مِنکُمْ قُوَّهً وَأَکْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُم بِخَلَاقِکُمْ کَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِینَ مِن قَبْلِکُم بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ کَالَّذِی خَاضُوا ۚ أُولَٰئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَهِ ۖ وَأُولَٰئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ � ( التوبه/۶۹ )
حال شما منافقان چون کسانى است که پیش از شما بودند آنان از شما نیرومندتر و اموال و فرزندان بیشتر بودند پس از نصیب خویش [در دنیا] بهره مند شدند و شما [هم] از داراى نصیب خود بهره مند شدید همان گونه که آنان که پیش از شما بودند از نصیب خویش بهره مند شدند و شما [در باطل] فرو رفتید همان گونه که آنان فرو رفتند آنان اعمالشان در دنیا و آخرت به هدر رفت و آنان همان زیانکارانند.

�وَیَوْمَ یُعْرَضُ الَّذِینَ کَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَیِّبَاتِکُمْ فِی حَیَاتِکُمُ الدُّنْیَا وَاسْتَمْتَعْتُم بِهَا فَالْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا کُنتُمْ تَسْتَکْبِرُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَبِمَا کُنتُمْ تَفْسُقُونَ� ( الأحقاف: ٢٠ )

�و روزی که کافران را بر آتش عرضه کنند [به آنان گویند] نعمت های پاکیزه خود را [که می توانست وسیله آبادی آخرتتان باشد] در زندگی دنیایتان مصرف کردید و [همانجا] از آن برخوردار شدید؛ بنابراین امروز به سبب اینکه به ناحق در زمین تکبّر می ورزیدید و در برابر اینکه همواره نافرمانی می کردید با عذاب خفّت بار کیفر می یابید. �
اگر اینجا بهره گیری از دنیا به معنی موقت می بود، پس خوشبخت تر از کافران و منافقان کسی نبود پس در آن صورت آیه این معنی را میداشت که که کافران و منافقان بطور موقت گناه کردند بعد توبه نمودند !!!!!
قرآن، درمورد نکاح و طلاق دادن زنان است باز کلمه تمتع را بکار برده
�یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نَکَحْتُمُ الْمُؤْمِنَاتِ ثُمَّ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِن قَبْلِ أَن تَمَسُّوهُنَّ فَمَا لَکُمْ عَلَیْهِنَّ مِنْ عِدَّهٍ تَعْتَدُّونَهَا فَمَتِّعُوهُنَّ وَسَرِّحُوهُنَّ سَرَاحًا جَمِیلًا� ( الاحزاب:۴٩ )
( ای کسانیکه ایمان آورده اید هنگامیکه زنان مومن را نکاح کردید و سپس پیش از آنکه با آنان آمیزش کنید طلاقشان دادید، برای شما بر عهده آنان عدّه ای نیست که آن را بشمارید، پس آنان را [به پرداخت نصف مهریه] بهره مندشان کنید و به صورت پسندیده ای رهایشان سازید. )
ممکن است عده ای اینجا بگویند که تمتع دو معنی دارد یکی بهره گیری مطلق یکی بهره گیری موقت ( ازدواج موقت ) و میتواند به احادیث استناد کند که در آن تمتع به معنی ازدواج موقت هم آمده

در جواب میگوییم بله درست است در حدیث به معنی موقت بکار رفته اما در ۶۰ موردی که این کلمه و مشتقاتش در قرآن امده یکبار هم بمعنی موقت نیست بلکه آیات استمتاع در قرآن تماما به معنی بهره مندی دایمی از زندگی دنیا ست نه بهره گیری موقت

2 - دلیل دوم ما این است که این آیه شاهد ندارد یعنی اگر درباره ازدواج موقت است باید که درباره قوانین آن نیز آیاتی نازل میشد، همه میدانیم که قوانین ازدواج موقت با ازدواج دایم از زمین تا آسمان فرق دارد پس باید الله اگر ازدواج موقت را به رسمیت می شناخت، درباره ارث یا نفقه یا طلاق آن نیز آیاتی نازل می کرد و نظیر این آیه دلیل دیگری نیست، جز همین آیه ای که سلیقه ای معنی کرده اند, و آیه دیگری نیست ، پس این به تنهایی ثابت می کند که در خصوص صیغه غلط است
برای درک بهتر باید آیات بعدی را بخوانید که درباره ازدواج با کنیز است که نوعی ازدواج غیر عادی ست شما تعجب می کنید وقتی که می بینید الله درباره، ( روش مجازات زنا، برای کنیزی که زن مرد آزاد شده ) نیز حکم صادر میکند ( چون فرق دارد ) اما درباره زن متعه ای هیچ حکمی صادر نمی کند در حالیکه طرفداران صیغه معترف اند که حکم زن صیغه ای کاملا با احکام زن عقدی فرق دارد
3 - دلیل سوم:
آیه ای که طرفداران صیغه دلیل آورده خودش در لابلای مجموع آیاتی است درباره ازدواج عادی یعنی ازداوج دایم ……. حالا سوال و ایراد ما فقط این نیست که چرا الله ازدواج صیغه ای را قابل ندیده که پیرامون احکامش آیاتی نازل کند؟ بلکه می پرسیم چرا حتی این ارزش را هم بهش نداده که آیه مستقلی درباره آن نازل کند؟ بلکه آنرا تند تند در وسط آیات ازدواج دایم بطور مبهم ذکر کرده و رد شده ؟؟ آیا این خود دلیل نیست که معنی آیه ربطی به صیغه ندارد ؟؟
4 - دلیل چهارم:
چرا مبهم است ؟ چرا آیه واضحی نازل نکرده تا اکثر مسلمانان مخالفت نکنند ؟
کلمه �استمتعتم�در سه بار در قرآن آمده است که به معنی بهره جستن است نه متعه یا ازدواج موقت:
1 - کَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ کَانُوا أَشَدَّ مِنْکُمْ قُوَّةً وَأَکْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِکُمْ کَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ
[حال شما منافقان] همانند کسانى که پیش از شما بودند، با نیروى بیشتر و دارایى و فرزندان بیشتر. ایشان از نصیب خویش بهره مند شدند. شما نیز از نصیب خویش بهره مند شده اید، همچنان که کسانى که پیش از شما بوده اند، از نصیب خویش بهره مند شده بودند ( آیه 69 توبه )
2 - وَیَوْمَ یُعْرَضُ الَّذِینَ کَفَرُوا عَلَی النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَیِّبَاتِکُمْ فِی حَیَاتِکُمُ الدُّنْیَا وَاسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا
آن روز که کافران را بر آتش عرضه می کنند ( به آنها گفته می شود: ) از طیّبات و لذائذ در زندگی دنیا خود استفاده کردید و از آن بهره گرفتید/آیه20الأحقاف
3 - وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ ۖ کِتَابَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ ۚ وَأُحِلَّ لَکُمْ مَا وَرَاءَ ذَٰلِکُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِکُمْ مُحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ ۚ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً ۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا تَرَاضَیْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِیضَةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا
و نکاح زنان شوهردار نیز ( برای شما حرام شد ) مگر آن زنانی که ( در جنگهای با کفّار، به حکم خدا ) متصرّف شده اید. این حکم خدا بر شماست، و هر زنی غیر آنچه ذکر شد شما را حلال است که به مال خود به طریق زناشویی بگیرید نه آنکه زنا کنید، پس چنانچه از آنها بهره مند شوید آن مهر معیّن که حق آنهاست به آنان بپردازید، و باکی نیست بر شما که بعد از تعیین مهر هم به چیزی با هم تراضی کنید ( و بدانید که ) البته خدا دانا و آگاه است. /آیه 24 سوره نساء
شیعیان امامی در این ایه ( آیه 24 سوره نساء ) کلمه� استمتعتم� را به معنی متعه ترجمه می کنند در صورتی که در دو آیه قبلی به معنی� بهره جستن� است نه متعه حالا چرا و بر چه اساسی این کلمه را در آیه 24 سوره نساء به معنی متعه ترجمه می کنند جای سؤال است؟

بپرس