ایه المباهله

[ویکی نور] آیه المباهله. آیة المباهلة، کتابی است به زبان عربی، نوشته سید علی حسینی میلانی با موضوع کلام شیعه. نویسنده، در این کتاب در پی تفسیر آیه مباهله و بیان دلالت آن بر امامت و ولایت امیرالمؤمنین بعد از پیامبر خدا(ص) است. او برای اثبات این مقصود از روایات اهل سنت بهره می برد و گاهی متعرض کلمات بزرگان آن ها نیز می شود....
کتاب با سخنی از مرکز نشرحقایق اسلامی و سخنی از مؤلف آغاز شده و مطالب آن در چهار فصل سامان یافته است.
مؤلف، بیست وچهار تن از کسانی را که در کتاب های غیر امامیه به عنوان راویان این حدیث ذکر شده اند، نام می برد....از جمله آنان امیرالمؤمنین علی(ع)، عبدالله بن عباس، جابر بن عبدالله انصاری، عثمان بن عفان، زبیر بن عوام، ام سلمه، حسن بصری، سعد بن ابی وقاص، مقاتل و... هستند....او نام پنجاه ودو تن از بزرگان حدیث و تفسیر را که درباره نزول آیه مباهله در شأن علی(ع) اقرار کرده اند، ذکر می کند....سپس نصوص وارده درباره حدیث در کتاب های معتبر را ذکر می کند و درباره سرپیچی سعد بن ابی وقاص از دستور معاویه مبنی بر دشنام امیرالمؤمنین(ع) به خاطر وجود سه فضیلت در ایشان (که یکی از آنها نزول آیه مباهله درباره وی بوده) به تفصیل بحث می کند. او یادآور می شود که برخی، به خاطر حفظ حرمت بزرگانشان روایت سعد را دستکاری کرده یا منقطع ذکر کرده اند تا جرحی بر معاویه نباشد....
نویسنده، پس از این مباحث، به تبیین تواتر و قطعیت سند اخبار درباره این واقعه می پردازد....و بیان می دارد که بلاذری از قول یحیی بن آدم گفته: «نوشته صلح» امیرالمؤمنین(ع) را در دست نجرانی ها دیده است....
فصل دوم کتاب در بیان تلاش های نافرجام و دروغ های وحشتناکی است که پیرامون این واقعه صورت گرفته است. پنهان سازی و غبارآلود کردن اصل خبر توسط ابن هشام و ابن سید الناس، پنهان کردن ماجرای مباهله توسط بخاری و قرار دادن فضیلت این ا مر برای ابی عبیده، تحریفات ابن سعد، ابن جوزی و ابن خلدون، عدم ذکر نام علی بن ابی طالب(ع) توسط بلاذری، ابن قیم، ابن کثیر و... در این ماجرا یا ذکر «ناسٌ من الصحابة» به جای اسم امیرالمؤمنین علی(ع)، افزودن نام عایشه و حفصه یا حذف نام فاطمه زهرا(س) و افزودن نام های ابوبکر و عمر و عثمان و فرزندانشان، از جمله تحریفات در این واقعه است. مؤلف پس از بیان این امور، به بررسی وضعیت دو تن از راویان روایتی که فرزندان خلفای سه گانه را با فرزندان علی(ع) و خودشان را با خود آن حضرت هم رتبه می دانند پرداخته و جعلی و کذب بودن آن را نتیجه می گیرد....

[ویکی نور] آیه المباهله (تمیمی). آیة المباهلة، نوشته رافد تمیمی، کتابی است به زبان عربی با موضوع کلام شیعه. نویسنده در این اثر به بیان معنا و دلالت آیه مباهله پرداخته و روایات مربوط به آن را بیان می کند. او شبهات وارده از ابن تیمیه درباره دلالت این آیه بر برخی موارد مانند امامت امیرالمؤمنین و... را مطرح کرده و پاسخ می گوید.
کتاب با سخن گروه معارف و کلام سازمان حج و زیارت شروع می شود. سپس محتوای مطالب است و نتیجه بحث و فهرست منابع و مآخذ. نویسنده در نگارش این اثر از بیست منبع از منابع سنی و شیعه استفاده کرده است که مهم ترین آنها عبارتند از: الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد شیخ المفید، الإصابة فی تمییز الصحابة ابن حجر عسقلانی، تاریخ مدینة دمشق ابن عساکر، سنن ترمذی ، سنن ابن ماجه ، صحیح مسلم ، المستدرک علی الصحیحین حاکم نیشابوری ، مسند احمد بن حنبل ، منهاج السنة ابن تیمیه، منهاج الکرامة علامه حلی، المیزان فی تفسیر القرآن محمدحسین طباطبائی و...
نویسنده گفته اهمیت این مبحث تا جایی است که خدای متعال در قرآن کریم آیه ای را به بیان آن اختصاص داده و روایات صحیحه ای در سنت درباره ماجرای مباهله وارد شده است. او در ابتدای این اثر، توقع ترتب فواید ذیل را از مطرح کردن مباحث کتاب دارد:
نویسنده، پس از تعریف لغوی مباهله به لعن و بیان کثرت استعمال آن در دعا، آن را در اصطلاح این گونه تعریف می کند: اصل ابتهال کوشش در دعا به لعن و غیره است و در قرآن کریم نیز به همین معنی استعمال شده است..
او سپس متن آیه مباهله را می آورد: «فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ» (آل‏ عمران‏: 61)؛ «پس هرکه در این پس از دانشی که تو را آمده، با تو محاجه کند، بگو: بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خویشان نزدیک و شما خویشان نزدیک خود را فرا خوانیم، سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم». و با استناد به روایات متعدد به بیان شأن نزول آن می پردازد؛ هنگامی که رسول خدا بعد از نزول آیه فوق، نصارای نجران را به مباهله دعوت کرد و آنان در ابتدا پذیرفتند، ایشان به همراه حسن و حسین و علی و فاطمه(ع) به قصد مباهله خارج شدند، ولی نصارای نجران پس از دیدن این افراد از مباهله پشیمان شده و پرداخت جزیه را پذیرفتند..
وی با استفاده از تفسیر المیزان در بخش دلالت آیه، حرف «فاء» در: «فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ» (آل‏ عمران‏: 61) را به معنی تفریع از مطلب قبلی (که سابقا بین آنان مبنی بر سؤال مسیحیان از چگونگی عقیده مسلمانان درباره عیسی بن مریم مطرح شده بود) می داند و ضمیر «هاء» در «فیه» را به عیسی بن مریم یا مطلب حق سابق برمی گرداند. او در قسمت «فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ» (آل‏ عمران‏: 61)، دعوت به مباهله با زنان و فرزندان را نشانه یقین دعوت کننده به مباهله، به حقانیتش می داند و نیز تقدم فرزندان بر زنان و زنان بر خود را، بااینکه محبت انسان بر فرزندان بسیار زیاد است و نفس انسان باید مدافع زنان باشد. اینکه رسول خدا امیرالمؤمنین(ع) را مانند نفس خود دانسته اند دلالت بر این مطلب دارد که علی(ع) در کمالات و خصوصیات روحی و صفاتش در نزدیک ترین حد مشابهت به پیامبر(ص) است و دعوت از علی(ع) به مباهله صرفا به خاطر قرابت در خویشاوندی نبوده؛ زیرا نزدیک تر از او در خویشاوندی هم وجود داشته، مانند عباس عموی پیامبر(ص) که به لحاظ قرابت در خویشاوندی از علی(ع) که پسرعموی آن حضرت است به ایشان نزدیک تر است. در بخش پایانی آیه، یعنی: «ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللّهِ عَلَی الْکاذِبِینَ» (آل عمران: 61)، ذکر کلمه «نجعل» بااینکه می توانست به جای آن از «نسأل» استفاده کند، دلالت بر حتمی الوقوع بودن نتیجه مباهله دارد..