آیه 2 سوره یس. وَالْقُرْآنِ الْحَکِیمِ
معنی آیه : و [قسم می خورم به همین ] قران [ با عظمت و گرانقدر که همیشه] حکیم است . [دانش او محکم ، استوار، همیشگی ؛ قضاوت او عادلانه ، خالی از شبهه ، به دور از عیب ، پابرجا و احکام او بازدارنده و کنترل کنندۀ انسانهاست تا آنها را از نافرمانی باز دارد و به راه مستقیم هدایت کند . ] .
... [مشاهده متن کامل]
توجه : آیه با توجه به مطالبی که در زیر آمده معنی شده است .
وَ : واو قسم . قسم بیشتر برای تاکید روى یک مطلب، و دیگر برای بیان عظمت چیزى که به آن سوگند یاد می شود به کار برده می شود
راه شناخت واو قسم
شرایط واو قسم : 1 - واو اول جمله قرار گیرد 2 - بعد از آن اسم مجرور می آید 3 - سپس جمله جدیدی شروع شود .
واو قسم ( حرف جر ) است وجمله بعد جواب قسم است. مثل : و الله لأفین عهدی
الْقُرْآنِ : ( القرآن ) اسم مجرور به واو القسم و الجار و المجرور متعلق به فعل تقدیراً محذوف أقسم ( فعل اقسم ( قسم می خورم ) تقدیراً حذف شده است .
اسم ، فَعَلَ یَفْعَلُ ، قرء ، جامد غیر مصدری ، مفرد ، مذکر ، مجرور ، معرفه ، مهموز اللام
الْ : حرف تعریف مبنی بر سکون
حَکِیمِ : نعت برای قرآن مجرور و علامت جر کسره ظاهر .
اسم ، فَعَلَ یَفْعُلُ ، حکم ، صفت مشبهه ، مفرد ، مذکر ، مجرور ، معرفه ، سالم
خداوند در بیشتر آیات خود قران را مانند موجود ذی شعور توصیف می کند زیرا حکیم بودن یکی از خصوصیات موجودی ذی شعور مثل انسان است . گویی قرآن موجودى زنده و عاقلی است که می تواند درهاى حکمت را به روى انسانها بگشاید، و به صراط مستقیمی که در آیات بعد به آن اشاره کرده راهنمایی کند.
صفت مشبهه : در عربی یکی از انواع اسم های مشتق که بر وزن های مشخصی ساخته می شود . صفت مشبهه است . با استفاده از اسم مشتق می توانیم صفت و ویژگی خاصی را به موصوف بدهیم. در حدی که این صفت می تواند به ویژگی همیشگی موصوف تبدیل شود.
حکم در اصل به معنی زدن لقام بر دهان اسب برای جلوگیری از نافرمانی و رام کردن آن است
حَکَمَ _ُ حُکماً . حَکَم الفرس : به اسب دهنه زد . حَکَمهُ : او را از فلان چیز جلوگیری کرد ( المنجد ) دانشمند و حکیم و با حکمت شد ( المنجد )
معانی زیر در حکم وجود دارد : کنترل ، استواری ، قضاوت عادلانه ، فرمانروایی ، داوری ، توانایی برای ابراز نظر و عقیده ، محکم و استوار و پا برجا شدن