اینه سکندری

لغت نامه دهخدا

( آینه سکندری ) آینه سکندری. [ ی ِ ن َ ی ِ س ِ ک َ دَ ] ( اِخ ) بقول فرهنگ نویسان ، نام آینه ای است که بجهت آگاهی از حال فرنگ بر سر مناره اسکندریه [ بمصر ] نهاده بوده است و کشتی های دریا از صد میل راه در آینه دیده میشده ، و آن مناره را اسکندر بدستیاری ارسطو بنا کرده بود و از غفلت پاسبانان ، فرنگیان فرصت یافته آینه در آب افکندند و اسکندریه را برهم زدند و ارسطو به فسون و اعداد آن رااز قعر دریا برآورد - انتهی. مناره ای در جزیره فار به قرب اسکندریه ( ؟ ) بوده است بناکرده سُسترات ِ کِنیدی ، و این مناره را از مرمر بچندین طبقه ساخته بودند به ارتفاع سیصد ذراع ( تقریباً 135 گز ) و بشب بر سر آن آتش افروختندی راهنمائی کشتی ها را :
چشمه خضر ساز لب از لب جام گوهری
کز ظلمات بحر جست آینه سکندری.
خاقانی.

دانشنامه آزاد فارسی

آینه سکندری (منظومه). آینۀ سِکَندری (منظومه)
از امیرخسرو دهلوی، منظومه ای به فارسی. شاعر این مثنوی را، که ۴,۴۵۰ بیت دارد، در پاسخ اسکندرنامۀ نظامی در ۶۹۹ق به نظم درآورد. آینۀ سکندری به علاءالدین محمدشاه (۶۹۵ـ ۷۱۵ق) پیشکش شده است (بمبئی، ۱۳۳۶ق).

آینه سکندری (کتاب). آینۀ سِکَنْدَری (کتاب)
کتابی تاریخی به فارسی از میرزا آقاخان کرمانی (۱۲۷۰ـ۱۳۱۴ق). در این کتاب، تاریخ ایران به چهار عصر عمومی : عصر خرافات و اساطیر شامل احوال آبادیان و پهلوانان به شیوۀ داستان و افسانه ؛ عصر تاریکی مانند عصر آجامیان و پیشدادیان ؛ عصر شفق آمیز مانند احوال کیانیان و اشکانیان، و عصر منورات یعنی اوقات معلوم ، تقسیم شده است . هدف مؤلف آن بوده که تاریخ ایران را تا عصر قاجاریه به رشتۀ تحریر درآورد اما مجال به پایان رساندن آن را نیافته است و کتاب تا زمان انقراض سلسلۀ ساسانی و ظهور اسلام را دربرمی گیرد. آقاخان در تحلیل تاریخ کهن ایران حتی المقدور از دانش های باستان شناسی ، زبان شناسی ، انسان شناسی فرهنگی و اجتماعی سود جسته و تألیفات گذشتگان اعم از مورخان یونانی و اسلامی را بررسی کرده ، همچنین از آثار دانشمندانی چون ریچاردسون ، گیبون، و مونتسکیو تأثیر پذیرفته است . ناآشنایی کافی او با دانش های یادشده و نیز شور و احساسات فراوان نسبت به تاریخ ایران باستان ، از اعتبار علمی این کتاب کاسته است . چاپ کتاب به تصحیح میرزا جهانگیر خان شیرازی (صور اسرافیل )، دو سال (۱۳۲۴ـ۱۳۲۶ق) به طول انجامیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس