از آنجا که از دید طراحان پروتکل دروازه ای مرزی اینترنت مجموعه ای از سامانه های خودگردان است، اینترنت در ایران را از نظر فنی می توان مجموعه سامانه های خودگردان ایرانی و با مدیریت ایرانی تعریف کرد. اما این عبارت در این مقاله به تمام جنبه های مرتبط به ایجاد، توسعه و استفاده از شبکه های رایانه ای تحت مجموعه پروتکل اینترنت در ایران که آن را از اینترنت به معنای عام مشخص و متمایز می کند و شامل امور فنی، ساختارهای حقوقی و اداری، دسترسی، خدمات، کاربری و نیز آثار و چالش های ناشی از آن می شود نیز اطلاق می گردد. تجربه کاربری کاربران اینترنت در ایران و وبگاه هایی که در ایران پربازدیدتر هستند به صورت متقابل به ساختار و ماهیت اینترنت ایران شکل داده و از آن تأثیر می پذیرند.
... [مشاهده متن کامل]
اینترنت در ایران در سطح جامعه اکثراً محدود به وب گردی و ارتباطات راه دور و در دانشگاه ها تحقیقات علمی است و تجارت الکترونیک به علت نبود زیرساخت ها و قوانین لازم در سطح محدودی ارائه می گردد. اما تحقیقات جدید نشان می دهد که تجارت الکترونیکی و وبگاه های تجاری ایران در سطح منطقه پربازدیدتر از کشورهای همسایه هستند. برای کارهای دیگری مثل رزرو اینترنتی هتل ها، بلیت های چارتری و تورها، خانه معلم برای فرهنگیان، بلیت قطارهای نوروزی، بلیت هواپیماها و کشتی ها، ثبت نام اینترنتی و استفاده از ایمیل نیز از اینترنت استفاده می شود.
در سال ۱۹۹۳ ( معادل ۱۳۷۲ هجری خورشیدی ) ، ایران به اینترنت متصل شد. از آن زمان، تعداد کاربران اینترنت در ایران روند فزاینده ای داشته است. اما بر اساس آمار ۲۰۱۸، ایران به لحاظ سرعت اینترنت در دسترسی برای کاربران خانگی، در بین ۲۰۷ کشور در جایگاه ۱۱۸ قرار داشت. طبق آمار اسپیدتست در سال ۲۰۱۹ سرعت اینترنت موبایل ایران در رده ۵۶ و سرعت اینترنت ثابت ایران در رده ۱۳۰ جهان قرار دارد.
اینترنت در ایران از فیلترینگ اعمال شده توسط نهادهای دولتی و هم از فیلترینگ معکوس اعمال شده توسط شرکت های وابسته به کشورهایی که ایران را تحریم کرده اند، دارای تغییراتی است. در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ اینترنت ایران تا چندین روز به طور کامل مسدود شد و در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ اختلال و فیلترینگ های شدیدی بر روی آن اعمال شد.
پیش از ایجاد شبکه اینترنت، نسل قبلی شبکه های رایانه ای جهان گستر به نام بیت نت در دنیا به کار می رفت. به گفتهٔ سیاوش شهشهانی، قائم مقام سابق پژوهشگاه دانش های بنیادی، این مرکز در ایران در سال ۱۳۶۸ ه. خ ( معادل ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۰ ) برای اولین بار به شبکهٔ بیت نت متصل شد؛ هدف این کار ارتباط علمی و پژوهشی با دانشگاه های دنیا بود. شبکهٔ بیت نت با شبکهٔ اینترنتی که امروز استفاده می شود تفاوت های بسیار داشت. استفادهٔ اصلی که از آن می شد دریافت و ارسال نامه های الکترونیکی بود. سیاوش شهشهانی، قائم مقام آن زمان پژوهشگاه دانش های بنیادی، در مصاحبه ای می گوید: «وقتی عضویت ما را تصویب کردند یک بند جدید هم به تعهدات اعضا اضافه کردند و آن این که از شبکه برای تبلیغات مذهبی استفاده نشود. » یکی دیگر از تعهدات این بود که هیج عضوی نباید جلوی عبور اطلاعات از کشوری به کشور دیگر را بگیرد. محمد جواد لاریجانی فردی بود که تعهدات لازم برای برقراری این اتصال را پذیرفت و توافق نامه را امضا کرد. مرکز در ابتدا از طریق اتصال با شماره گیری و با استفاده از خط تلفن به دانشگاهی در اتریش متصل شد. پس از آن یک خط استیجاری با دانشگاه وین برقرار شد. این اتصال از سال ۱۹۹۳ به شکل رسمی درآمد.
... [مشاهده متن کامل]
اینترنت در ایران در سطح جامعه اکثراً محدود به وب گردی و ارتباطات راه دور و در دانشگاه ها تحقیقات علمی است و تجارت الکترونیک به علت نبود زیرساخت ها و قوانین لازم در سطح محدودی ارائه می گردد. اما تحقیقات جدید نشان می دهد که تجارت الکترونیکی و وبگاه های تجاری ایران در سطح منطقه پربازدیدتر از کشورهای همسایه هستند. برای کارهای دیگری مثل رزرو اینترنتی هتل ها، بلیت های چارتری و تورها، خانه معلم برای فرهنگیان، بلیت قطارهای نوروزی، بلیت هواپیماها و کشتی ها، ثبت نام اینترنتی و استفاده از ایمیل نیز از اینترنت استفاده می شود.
در سال ۱۹۹۳ ( معادل ۱۳۷۲ هجری خورشیدی ) ، ایران به اینترنت متصل شد. از آن زمان، تعداد کاربران اینترنت در ایران روند فزاینده ای داشته است. اما بر اساس آمار ۲۰۱۸، ایران به لحاظ سرعت اینترنت در دسترسی برای کاربران خانگی، در بین ۲۰۷ کشور در جایگاه ۱۱۸ قرار داشت. طبق آمار اسپیدتست در سال ۲۰۱۹ سرعت اینترنت موبایل ایران در رده ۵۶ و سرعت اینترنت ثابت ایران در رده ۱۳۰ جهان قرار دارد.
اینترنت در ایران از فیلترینگ اعمال شده توسط نهادهای دولتی و هم از فیلترینگ معکوس اعمال شده توسط شرکت های وابسته به کشورهایی که ایران را تحریم کرده اند، دارای تغییراتی است. در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ اینترنت ایران تا چندین روز به طور کامل مسدود شد و در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ اختلال و فیلترینگ های شدیدی بر روی آن اعمال شد.
پیش از ایجاد شبکه اینترنت، نسل قبلی شبکه های رایانه ای جهان گستر به نام بیت نت در دنیا به کار می رفت. به گفتهٔ سیاوش شهشهانی، قائم مقام سابق پژوهشگاه دانش های بنیادی، این مرکز در ایران در سال ۱۳۶۸ ه. خ ( معادل ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۰ ) برای اولین بار به شبکهٔ بیت نت متصل شد؛ هدف این کار ارتباط علمی و پژوهشی با دانشگاه های دنیا بود. شبکهٔ بیت نت با شبکهٔ اینترنتی که امروز استفاده می شود تفاوت های بسیار داشت. استفادهٔ اصلی که از آن می شد دریافت و ارسال نامه های الکترونیکی بود. سیاوش شهشهانی، قائم مقام آن زمان پژوهشگاه دانش های بنیادی، در مصاحبه ای می گوید: «وقتی عضویت ما را تصویب کردند یک بند جدید هم به تعهدات اعضا اضافه کردند و آن این که از شبکه برای تبلیغات مذهبی استفاده نشود. » یکی دیگر از تعهدات این بود که هیج عضوی نباید جلوی عبور اطلاعات از کشوری به کشور دیگر را بگیرد. محمد جواد لاریجانی فردی بود که تعهدات لازم برای برقراری این اتصال را پذیرفت و توافق نامه را امضا کرد. مرکز در ابتدا از طریق اتصال با شماره گیری و با استفاده از خط تلفن به دانشگاهی در اتریش متصل شد. پس از آن یک خط استیجاری با دانشگاه وین برقرار شد. این اتصال از سال ۱۹۹۳ به شکل رسمی درآمد.
