ایمن سازی


معنی انگلیسی:
immunization

دانشنامه آزاد فارسی

ایمِن سازی (immunization)
فرآیند ایمن کردن فرد در برابر بیماری های عفونی با روش های مصنوعی و مقاوم کردن فرد در برابر ابتلا به بیماری. شایع ترین روش برای ایمن سازی مایه کوبیاست. ایمن سازی یکی از اقدامات مهم بهداشت عمومی است. اگر اکثر افراد جامعه در برابر یک بیماری خاص ایمن شوند، احتمال بروز همه گیریآن بیماری ناممکن می شود. مایه کوبی واردکردن مقدار کمی از عامل بیماری زا، به صورت کشته یا ضعیف شده، به بدن فرد است. بدین ترتیب، فرد را در مقابل بیماری حاصل از آن عامل بیماری زا ایمن می کنند. واکسن ها ترکیباتی با نقش پادگنی، و محرّک یاخته های سفید برای ساختن پادتناند. پادتن ها به باکتری های بیماری زا می چسبند و باعث تخریب آن ها می شوند. براثر مایه کوبی، بدن از نوع پادگن آگاه می شود و چنانچه عامل بیماری زای زنده وارد بدن شود، دستگاه ایمنی قادر خواهد بود مقادیر زیادی پادتن مناسب تولید کند. بدین ترتیب، عامل بیماری زا پیش از آن که به بدن آسیب برساند، کشته می شود. زمانی می توان گفت ایمنی فعّالایجاد شده است که فرد در تماس با بیماری احساس ناراحتی نکند و متوجه تماس خود با بیماری نشود. مایه کوبی در پیش گیری از بیماری های ویروسی هم مؤثر است. در واقع، مایه کوبی بهترین روش برای مبارزه با بیماری های ویروسی است، زیرا پادزی ها علیه این عوامل مؤثر نیستند. واکسن ام ام آراز آن جمله است که کودکان را در برابر بیماری سرخک، اوریونو سرخجهایمن می کند. بنا به بررسی هزاران کودک فنلاندی که واکسن ام ام آر به آن ها تزریق شده بود، احتمال آسیب دیدن کودک براثر تزریق واکسن بسیار کمتر از خطرات ناشی از ابتلا به یکی از این سه بیماری است. اگر مایه کوبی جمعیت وسیعی از افرادِ در معرض خطر را پوشش دهد، بیماری بسیار به ندرت رخ می دهد و ممکن است ریشه کن شود. آبلهبه همین روش ریشه کن شد. نگرانی هایی دربارۀ واکسن ام ام آر باعث شده است تعداد کمتری از کودکان مایه کوبی شوند و این موضوع احتمال بروز همه گیری های سرخک، اوریون یا سرخجه را افزایش می دهد.
تاریخچه. در ۱۷۹۶ ادوارد جنر، مایه کوبی برضد آبله را ابداع کرد. در اواخر قرن ۱۹، لوئی پاستوربرضد وبا، حصبه، تیفوس، طاعونو تب زردواکسن هایی ساخت. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی و یونیسف (۱۹۹۱)، از هر پنج کودک چهار نفر در برابر شش بیماری کشندۀ سرخک، کزاز، فلج اطفال، دیفتری، سیاه سرفهو سلمایه کوبی شده اند.
پژوهش های جاری. در ۱۹۹۵، پژوهشگران امریکایی برای نخستین بار واکسن هایی خوراکی را بر روی انسان آزمایش کردند که با دستکاری ژنتیکی سیب زمینی به دست آمده بودند. در آزمایش های حیوانی، موش هایی که با این سیب زمینی ها تغذیه شده بودند برضد بعضی از عفونت های روده ای شایع ایمن شدند.

پیشنهاد کاربران

بپرس