ایلکانویان

(یا: ایلکان نویان) عنوانی مغولی ویژۀ شمارِ اندکی از امیران و شاهزادگان بسیار محترم مغول . صاحب این عنوان که به «امیرُ الْایلکاه» نیز شهرت داشته در هر جا اقامت می کرده ، از همۀ کارگزاران دولت ، والیان، و حاکمان آن سرزمین برتر بوده است . برخی از سرداران مغول به همین عنوان در تاریخ مشهور بوده اند؛ ازجمله سرداری از قوم جَلایر که نیای شیخ حسن بزرگ بوده و نام سلسلۀ ایلْکانی (آل جلایر) برگرفته از نام اوست . این سردار از فرماندهان هولاکوخان مغول بود و در فتح آسیای مرکزی و خاور نزدیک به دست مغولان سهم عمده ای داشت . هولاکوخان او را در ۶۵۹ق با سپاهی فراوان به سرزمین شام فرستاد و سپاهیان وی آن جا را تاراج کردند و پس از آن ، با مغولانی که در شام بودند به روم رفت . ایلکانویان و قرابوقانویان، از دیگر سرداران مغول، سرزمین های واسِط و خوزستان را نیز تصرّف کردند.