ایل سَنگسَری یکی از ایل های عشایر کوچ روی ایران است که در دامنه رشته کوه البرز فعالیت می کنند.
منطقۀ زیست این ایل در فصل سردسیر در دامنه های جنوبی رشته کوه البرز از لواسانات، دماوند، سد لار و فیروزکوه تا شهمیرزاد، چاشم و پشتکوه در شمال مهدی شهر ( سنگسر سابق ) و در فصل گرمسیر به طرف شرق تا روستاها و نقاط علف خیز در دهستان های طرود، بیارجمند، خارطوران شاهرود و درونه کاشمر در حاشیۀ شمال دشت کویر مرکزی است. عشایر این ایل محصولات لبنی و گوشتی و صنایع دستی منحصر بفردی را تولید می کنند. مرکز و خاستگاه این ایل شهر سنگسر ( مهدی شهر امروزی ) در استان سمنان است.
... [مشاهده متن کامل]
شهر مهدی شهر ( سنگسر سابق ) مرکز شهرستان مهدیشهر، خاستگاه ایل سنگسری است که خانوارهای عشایری از اواخر شهریور تا اواسط خرداد ماه در آن سکونت دارند.
سنگسری ها شاخص ترین کوچندگان دامنه های البرز هستند. آن ها طولانی ترین مسیر کوچ جهان را طی می کنند به طوری که فاصلهٔ دورترین نقطهٔ ییلاقی و قشلاقی آنان به بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر می رسد. برنارد هورکد محقق مشهور اروپایی نیز معتقد است عشایر ایل سنگسری طولانی ترین مسیر کوچ رو جهان را دارا هستند.
چراگاه های دامداران سنگسری به سه قسمت تقسیم شده: چراگاه های قشلاقی، ییلاقی و میان بند. در اصطلاح محلی به ییلاقات هر طایفه ایل سنگسری خیل ( xil ) گفته می شود. در هر خیل برای هر یک از خانواده های آن طایفه یک یا چند خیل مال ( xil mal ) شکل می گیرد.
برنارد هورکد رئیس انجمن ایرانشناسان اروپا:
اردوهای تابستانی ( خیل های ) سنگسری ها به لحاظ وسعت و تجمل، از شکوه و جلوه خاصی برخوردار است.
دکتر مرتضی فرهادی، جامعه شناس ایرانی:
خط تولید پنیر و روغن در بین عشایر سنگسری به قدری تکامل یافته و متنوع است که لازم است کارخانه های نوین لبنیات سازی ایران از آن درس بگیرند.
سیاه چادر همان خانه عشایر ایل سنگسر در دوره ییلاق است که بایستی ضمن استحکام و ماندگاری در برابر تابش آفتاب، از ساکنین چادر در مقابل خطرات گوناگون محافظت کند. گوت نام سیاه چادر عشایر ایل سنگسر است که از موی بز بافته می شود.
سیاه چادر عشایر سنگسری که «گوت» نام دارد منحصر به فرد است و در مقایسه با سیاه چادر دیگر عشایر ایران از ساختار ویژه ای برخوردار است.
منطقۀ زیست این ایل در فصل سردسیر در دامنه های جنوبی رشته کوه البرز از لواسانات، دماوند، سد لار و فیروزکوه تا شهمیرزاد، چاشم و پشتکوه در شمال مهدی شهر ( سنگسر سابق ) و در فصل گرمسیر به طرف شرق تا روستاها و نقاط علف خیز در دهستان های طرود، بیارجمند، خارطوران شاهرود و درونه کاشمر در حاشیۀ شمال دشت کویر مرکزی است. عشایر این ایل محصولات لبنی و گوشتی و صنایع دستی منحصر بفردی را تولید می کنند. مرکز و خاستگاه این ایل شهر سنگسر ( مهدی شهر امروزی ) در استان سمنان است.
... [مشاهده متن کامل]
شهر مهدی شهر ( سنگسر سابق ) مرکز شهرستان مهدیشهر، خاستگاه ایل سنگسری است که خانوارهای عشایری از اواخر شهریور تا اواسط خرداد ماه در آن سکونت دارند.
سنگسری ها شاخص ترین کوچندگان دامنه های البرز هستند. آن ها طولانی ترین مسیر کوچ جهان را طی می کنند به طوری که فاصلهٔ دورترین نقطهٔ ییلاقی و قشلاقی آنان به بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر می رسد. برنارد هورکد محقق مشهور اروپایی نیز معتقد است عشایر ایل سنگسری طولانی ترین مسیر کوچ رو جهان را دارا هستند.
چراگاه های دامداران سنگسری به سه قسمت تقسیم شده: چراگاه های قشلاقی، ییلاقی و میان بند. در اصطلاح محلی به ییلاقات هر طایفه ایل سنگسری خیل ( xil ) گفته می شود. در هر خیل برای هر یک از خانواده های آن طایفه یک یا چند خیل مال ( xil mal ) شکل می گیرد.
برنارد هورکد رئیس انجمن ایرانشناسان اروپا:
اردوهای تابستانی ( خیل های ) سنگسری ها به لحاظ وسعت و تجمل، از شکوه و جلوه خاصی برخوردار است.
دکتر مرتضی فرهادی، جامعه شناس ایرانی:
خط تولید پنیر و روغن در بین عشایر سنگسری به قدری تکامل یافته و متنوع است که لازم است کارخانه های نوین لبنیات سازی ایران از آن درس بگیرند.
سیاه چادر همان خانه عشایر ایل سنگسر در دوره ییلاق است که بایستی ضمن استحکام و ماندگاری در برابر تابش آفتاب، از ساکنین چادر در مقابل خطرات گوناگون محافظت کند. گوت نام سیاه چادر عشایر ایل سنگسر است که از موی بز بافته می شود.
سیاه چادر عشایر سنگسری که «گوت» نام دارد منحصر به فرد است و در مقایسه با سیاه چادر دیگر عشایر ایران از ساختار ویژه ای برخوردار است.
