ایل خزل

اما ایل خزل که در آثار سومری4500 سال پیش گیزل و در کتیبه های آکد 4400 سال پیش کزل و در دوران بعد به نام هایی در یک بستر معنا مرتبط به ادیان باستانی شهرت داشته است نمی تواند بخشی از قوم لاک یا لک باشد .
در کتاب دکتر داوودی به نام لک و لکستان در نگاه مستشرقان ص 92 ذکر شده است که نام این قوم LAG بوده . همچون قوم قفقازی LAG که آن گروه قفقازی در تاریخ گرجستان لکه و در تاریخ ارمنستان لکهتی گفته شده اند و تیره ها و طوایف آن در غرب ایران شامل ساکی . سکوند . آلانیان و بیرانوند ( اسکینی ) و غیره می باشد که از اقوام کهن ایرانی بشمار می روند .
خاصه انکه بدانید لک هویتی تباری است نه یک هویت زبانی و ایل خزل و دیگر ایلات کُرد و لُر نمی توانند هویتی غیر از آنچه در طول تاریخ بوده اند داشته باشند . ایل خزل ایلی هست کورد یا کورتی که به گفته ی دکتر ایزدی کورتی همان هورتی HURTI می باشد . هویتی دین پایه با قدمت بیش از 10 هزار سال در زاگرس . تاروس و پنتوس و البرز .
اما لک کاسی نستند یعنی لک ها بخشی از KESSEL - KAZZI یا به فرم امروزی خزل نیستند . منشا پیدایش و ریشه ی تاریخ متفاوت است .
از سویی زبان مردم کرمانشاه و لرستان و کردستان و مکریان بسیار به هم نزدیک است اما تیره ای از ایل خزل به نام الکاس که با کزوئی یا خزوئی هم ریشه اند در ترکیه به زبانی سخن می گویند که ان سین میلی است . این زبان به قدری به گفتار مردم خزل و کلهر در کرمانشاه نزدیک است که زبان شناسان گاها سین میلی را در گویش های جنوبی کردی میشمارند و از سوی دیگر برخی بر حسب این شباهت گویش های جنوبی کُردی را کُرمانجی جنوبی می گویند .
بر پایه ی سندی مصری مردمان کاسایی ( تیره ای از ایل خزل ) به زبان به نام PALAN سخن می گفتند ان هم در منطقه ای به نام پهله گونیه در ترکیه امروزی . به گفته ی لورنس وادل بخشی از آنان پس از کوچ به شبه قاره ی هند به زبان PALI پالی نخستین سخن می گفتند . کاملا روشن و آشکار است که ما مردم کُرد تنها به یک اصلی به نام پهلوی سخن می گوییم . این گفتار در درازای زمان دچار تغییراتی شده که موجب پیدایش گویش ها و لهجه ها گردیده . اما همچنان نام این زبان پهلوی است که برای حفظ اتحاد و حس دوستی پیوند میاد مردم کردستان به نام زبان کُردی شناخته می شود .
درضمن 2800 سال پیش آشوریان سرزمین های میان همدان و کرمانشاه را SIL HAZO گفتند که در یک مقاله معتبر که در دانشگاه تهران تهیه شده به نام " از کوه سیل خزی تا کوه بیکنی " مفصل به جغرافیای آن پرداخته شده . در سیل هزو یا سیل خزی پادشاهی حکومت میکرد که سارگون آشور اورا شاه کورتی KURTI یعنی شاه کورد خوانده است . نویسندگان یونانی نیز کاسایی هارا کاردوخی یعنی کورد میدانستند . از سوی دیگر کاسایی ها پادشاهی کاردونیاش را بنیان نهادند . پس درباره ی هویت باستانی هوری یا اهورایی ایل خزل هیچ بحثی وجود ندارد . و هویت همواره یکیست و هیچ کسی یا گروهی نمی تواند دو یا چند هویت داشته باشد . ایل خزل ایلی کُرد بوده پیش از انکه دیگپر ایلات کُرد در تاریخ ظاهر شوند . و کُرد هم خواهد ماند حتی اگر ما نباشیم

ایلات لک به طور چشمگیری حضور دارند. نمونه اون مرشدوندها و قلیوندها هستن که لکهای سلسله و الشتر و نورآباد محسوب میشن . بنده با خیلی هاشون صحبت کردم. مثلا تو منطقه ما عده ای از قلیوندهای خزل زمان رضاشاه از چرداول وارد آبدانان شدن و میگن لک الشتر و سلسله هستیم. این یعنی قلیوندها و مرشدوندهای خزل چرداول دقیقا همون قلیوندها یا کلیوندهای سلسله هستن.

هنری راولینسون، واژهٔ خِزل را تغییریافتهٔ نام خضر می داند، او بر این باور است که شخصیت خضر در میان مسلمانان همان الیاس، پیغمبر یهودی است و نام ایل خِزل از نام او گرفته شده . منتها روایات افسانه ای، نسب و خاستگاه خِزل ها را به رستم می رسانند. مردم خزل خود را از سلالهٔ کاوه آهنگر می دانند؛ به همین جهت است که گورستانی تاریخی به نام کاوه آهنگر ( کاوه ی ئاسنگه ر ) در شهرستان سیروان استان ایلام وجود دارد که مورد احترام و تقدیس توسط مردم بومی این منطقه است.
ایل خِزل، ایلی کُرد، که نخست ماوای آنان ایلام بود. خِزل در ایلام به کردی فیلی سخن می گویند. سکونتگاه اصلی ایل کُرد خزل در شهرستان سیروان ، شهرستان چرداول و شهر ایلام در استان ایلام است. گروهی از ایشان در استان کرمانشاه، ساکنِ شهرستان قصر شیرین و ماهیدشت هستند. آنان در زمان رضاشاه از ایلام به این شهرستان کوچانده شدند. همچنین ساکنان فعله گری در سنقرِ کرمانشاه ازلحاظ قومی خزل شمرده می شوند.

فرج اللهی تیره ای از طایفه اصلانشاهی ایل قلیوند سلسله می باشد و هنوز هم در ناحیه الشتر و خرم آباد حضور دارند و اصولا سیمره از دره شهر تا ماهیدشت گرمسیری ایل قلیوند بوده پس دقیقا یکی هستند. حتی زبان خزلها دقیقا لکی هستش و هیچ تفاوتی با زبان لکی ندارند.

طوایف مهری ( هوز میرو ) و آژند و کویه و خزلی و خزایی و غیره از خزل khezel هستند که تنها جمعیت هزویی این ایل بیش از 1 میلیون نفر است . ساکنین باستان سیل هزو که همازی ها و هزوانی ها آمادونی ها و شدادیان از این طایفه اند . بماند که هیزولی نیز بیش از 3 میلیون نفر جمعیت دارد بماند که خیسور و طوایف خزل در عراق و خیزان اران جمعیت بزرگی اند .
آقای امیر به جای آنکه سعی کنی هویت چهار نفر خزلی در ایلام را مخدوش کنی به این فکر کن که چرا خودتان نام خدر که صد ها سال در دلفان و الشتر و کوهدشت شناخته شده بود را انکار و سانسور می کنید . واضح است که خدر و خضر یک نام است . مگر می شود در 100 کیلومتر فاصله طوایفی با نام مشترک ریشه و تاریخ جدای داشته باشند ؟
نام خدر در دلفان به صورت هیتر هم گفته میشده و مردم طوایف دلفان و سلسه با دیگر لک ها یعنی سکایی های مورد نظر گریشمن تفاوت دارند . گریشمن لک ها را سکایی دانسته . این اظهار گریشمن به دلیل سکونت طوایف بیری و سکوند و ساکی و اسکینی در لرستان بوده است که به سبب وجه مشترک گفتار میان سکایی ها و دیگر ساکنین لرستان نسب سکایی را به تمام لرستانی ها نسبت داده است . البته اگر گفته ی گریشمن درست باشد و لک ها سکایی باشند باید تاریخ قوم لگائه که هرودوت آنها را از مردم قفقاز شمارده را مطالعه کنید .

شمسی وند یا شمس الدین وند هم اصالتا از شمس الدین های بیرانوند هستند
حتی خیروند یا خضروند هم الحاقی داره . .
در کل ۹۰ درصد الحاقی هست

از ایل قلیوند سلسله منشعب شدن . زبان لکی ایل خزل دقیقا واسه اینه . در ضمن خزل اصلش مال نهاوند هستش و ایلام گرمسیری ایل خزل بوده همین . ایل خزل لک هستن و لکهای زیادی به این ایل ملحق شدن .

۳ - واژه های کردی در زبان مردم ایل خزل ، مانند :خوازم ( میخوام ) و ورد ( همراه ) و هیز گرتن ( بلند شدن ) و. . . که مشابه ان در دیگر ایلات ملکشاهی ، ارکوازی و دهبالایی دیده میشود نشان دهنده کرد بودن ایل خزل میباشد
نکته:بعضی از واژگان مانند: وژ ( خود ) یا موشم ( میگم ) فقط به دلیل نزدیکی جعرافیایی به لک در میان این ایل رایج شده و دلیلی برای. لک بودن نیست
هر بژی کورد، لک ، لر و تمامی ایلات کورد و لر و لک