ایزومر

ایزومِر (isomer)
ترکیباتی شیمیایی، با اجزای سازنده و جرم مولکولی یکسان، ولی با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت. علت تفاوت این خصوصیات آرایش ساختاری متفاوت اتم های سازنده این ترکیبات است. مثلاً ترکیبات آلی بوتان(CH۳(CH۲)۲CH۳) و متیل پروپان (CH۳CH(CH۳)CH۳) ایزومرند. هر کدام چهار اتم کربن، و دَه اتم هیدروژن دارند، ولی آرایش اتم ها در آن ها متفاوت است. ایزومرهای ساختاریبا آن که به وضوح ساختارهای متفاوتی دارند، امابرای درک اختلاف ایزومرهای نوری و هندسی باید آن ها را ترسیم و با آرایش سه بعدی مدل سازی کرد. ایزومرهای هندسیصفحۀ تقارن دارند و براثر چرخش محدود اتم ها حول پیوند ایجاد می شوند. ایزومرهای نوریتصاویر آینه ای همدیگرند. مثلاً ۱و۱ـ دی کلرواتن(CH۲ =CCl۲) و ۱و۲ـ دی کلروا(CHCl = CHCl) ایزومرهای ساختاری اند، ولی دومی ممکن است دو ایزومر هندسی داشته باشد. این امر به موقعیت اتم های کلر در پیوند دوگانۀکربن ـ کربن بستگی دارد. این اتم ها یا در یک طرف پیوند قرار می گیرند یا در جهت مخالف هم، روی پیوند به مولکول متصل می شوند. بوتان و متیل پروپان ایزومرند. فرمول مولکولی هر دوC۴H۱۰ است، ولی آرایش فضایی اتم ها در مولکول های هر یک فرق می کند.