ایزوتسو توشیهیکو

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «توشیهیکو ایزوتسو»، اسلام شناس معروف ژاپنی در چهارم مه سال 1914 در توکیو متولد شد.
در سال 1937 از دانشگاه کیو Keio که یکی از بهترین دانشگاه های غیر دولتی ژاپن است، فارغ التحصیل شد. وی در دانشکده ادبیات، در رشته زبان شناسی تحصیل کرد و بعد از گرفتن دکتری در همین دانشکده به تدریس زبان شناسی و فلسفه زبان پرداخت. از همان ابتدا به فلسفه علاقه مند بود؛ به ویژه به فلسفه زبان. علاوه بر فلسفه زبان به یونانی قدیم نیز تدریس می کرد. در بیست سالگی به فراگیری زبان عربی پرداخت و سپس با آمدن عالمی تاتاری به نام موسی جارالله (متولد 1878م1295/ق) در روستوف دون روسیه، زبان عربی را به خوبی فراگرفت. ایزوتسو به بیشتر زبان های زنده دنیا تسلط داشت؛ از جمله انگلیسی، فرانسه، آلمانی، لاتینی، ایتالیایی، اسپانیایی و روسی که بعضی از آنها را در دبیرستان و پاره ای دیگر را در دوران دانشگاه یاد گرفت. او علاوه بر این زبان ها، عبری، چینی قدیم، چینی جدید، سانسکریت، فارسی، ترکی و ادبیات روسی را نیز می دانست.
در سال 1959 او برای نخستین بار از ژاپن خارج شد. شش ماه در لبنان و یک سال در قاهره به سر برد. در مصر با محمدابراهیم مدکور، مؤلف کتاب «فی الفلسفة الإسلامیة منهج و تطبیق» آشنا گردید و در این سال ها عضو فرهنگستان زبان عربی (مجمع اللغة العربیة) قاهره شد. در سال 1961 به مونترال کانادا رفت و سیر جدیدی از مطالعات اسلامی خود را آغاز کرد. پروفسور ایزوتسو تا سال 1969 شش ماه در ژاپن و شش ماه در مونترال به سر می برد، ولی بعد تصمیم گرفت به ایران بیاید و رابطه اش را با ژاپن قطع کند. او در سال 1351ش، با حضور جمعی پنج نفره کتاب «فصوص الحکم» محیی الدین عربی را شرح می کرد.
ایزوتسو در مجامع بین المللی زیر عضویت داشت:
1. فرهنگستان زبان و ادبیات عرب، قاهره (مصر)؛
2. مؤسسه بین المللی فلسفه، پاریس (فرانسه)؛

دانشنامه آزاد فارسی

ایزوتْسو، توشی هیکو (۱۹۱۴ـ۱۹۹۳)
زبان شناس، قرآن پژوه، اسلام شناس و فیلسوف ژاپنی. مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه کیو، در توکیو، و دکتری خود را در ادبیات از وزارت آموزش و پرورش ژاپن دریافت کرد. در دوران تحصیلات خود به فراگیری زبان عربی نزد موسی جارالله پرداخت و برای نخستین بار قرآن را از عربی به ژاپنی ترجمه کرد. سپس با توجه به تسلط بر مفاهیم قرآنی به مطالعۀ ادبیات عرب دورۀ جاهلی پرداخت و با اقامت در لبنان و مصر با دانشمندان اسلامی کشورهای عربی آشنا شد. در ۱۹۶۱ به دعوت پروفسور اسمیت، رئیس مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل، به مونترالِ کانادا رفت و به بحث و فحص دربارۀ کلمات کلیدی قرآن و مفاهیم اخلاقی قرآنی و تدریس متون مهم اسلامی پرداخت. آشنایی او با دکتر مهدی محقق که در آن زمان استاد مدعو در دانشگاه مک گیل بود، باعث شد به فلسفه و عرفان ایرانی به ویژه حکمت متعالیه ملاصدرا علاقه مند شود و همراه او شرح منظومه سبزواری را به انگلیسی ترجمه کرد. ایزوتسو از ۱۳۴۷ش متناوباً در ایران اقامت داشت و با همکاری دکتر مهدی محقق شعبه ای از مؤسسه مطالعات اسلامی را در تهران بنا کرد. پس از آن به سبب روی کار آمدن دولت فرانسوی زبان در ایالت کبک کانادا، کمک دانشگاه مک گیل به مؤسسه مطالعات اسلامی قطع شد و این مقارن بود با تأسیس انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران که از امکانات بسیاری برخوردار بود و ایزوتسو را به صورت تمام وقت به کار گرفت. وی در ۱۳۵۷ش برای همیشه به ژاپن بازگشت. ازجمله آثار او که به فارسی ترجمه شده اند عبارت اند از بنیاد حکمت سبزواری؛ ساختمان معنایی مفاهیم اخلاقی ـ دینی در قرآن؛ خدا و انسان در قرآن؛ صوفیسم و تائوئیسم؛ مفهوم ایمان در کلام اسلامی، و خلق مدام در عرفان اسلامی و آیین بودایی ذن.

پیشنهاد کاربران

بپرس