(یا: ایزده) شهری در استان مازندران، بخشمرکزیشهرستان نور. با ارتفاع ۲۵ متر پایین تر از سطح دریاهای آزاد، در جلگه ای ساحلی، در ۱۰کیلومتری شمال شرقی نور، سر راه نور به محمودآباد، و در ساحل دریای خزر، قرار دارد. اقلیم این شهر معتدلِ مایل به گرم و نیمه مرطوب است. جمعیت آن ۶,۸۸۸ نفر است (۱۳۸۵).
ایزدشهر از شهرهای استان مازندران در شمال ایران است که در ۷ کیلومتری شرق نور و ۸ کیلومتری غرب محمودآباد واقع شده است. این شهر، در بخش مرکزی شهرستان نور در کنار دریای مازندران قرار دارد. مردم ایزدشهر از قومیت طبری هستند و به زبان مازندرانی سخن می گویند. جمعیت «ایزدشهر» در سال ۱۳۹۵، برابر با ۷٬۴۳۹ نفر گزارش شده است. ... [مشاهده متن کامل]
این شهر در سال ۱۳۸۴ خورشیدی از ادغام روستاهای بازارسر، ساروج محله و امیرآباد کناره از توابع دهستان ناتل کنار، بخش مرکزی شهرستان نور تشکیل شد و نام خود را از شهرک ییلاقی تفریحی ایزدشهر که در سال ۱۳۵۴ توسط شاهپور غلامرضا پهلوی ساخته بود گرفت. شهرداری آن نیز در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۴ تأسیس شد. محلات اصلی شهر، امیرآباد کناره بازارسر و سادات محله در قسمت شرقی و ساروج محله ( سراج محله ) در قسمت غربی و شرقی است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر برابر با ۷٬۴۳۹ نفر جمعیت بوده است. مردم ایزدشهر به زبان طبری با گویش کجوری سخن می گویند. ایزدشهر در زبان طبری «ایزده» نامیده می شود. ریشه ایزده به آبادی کتی یا می رسد. قدمت کتی یا، با توجه به محوطه باستانی موسوم به خشته کتی، که در آن از مردم مالیات می گرفتند، دستکم به عصر صفوی می رسد. کتی یا، به آبادی های مرزنده و سالده از روستاهای چمستان و ایزده محدود می شود. به سبب سیلی که شهر تاریخی ناتل و کتی یا را از بین برد، آبادی ایزده را بنا نهادند یا به این آبادی مهاجرت کردند. ایزده، امروزی در زبان طبری «اِزده» به معنای ده بزرگ است. در حال حاضر، ایزدشهر به دو قسمت شرقی و غربی مجزا تقسیم می شود: بخش شرقی بازارسر و بخش غربی ساروج محله نام دارد. بخش میانی را هرکامحله می نامند. بر اساس برآوردها، آغاز بنای روستای ایزده، به اوایل دوره قاجار می رسد. در زمان ناصرالدین شاه این روستا آنقدر بزرگ شده که قابل این باشد که به عنوان تیول به میرزا عبدالله نامی یکی از کارمندان جزء دربار برسد. در یکی از سفرنامه های ناصرالدین شاه به آبادی عزت ده اشاره ای شده است. میرزا ابراهیم، در سال ۱۲۷۵ ه. ق در سفرنامه اش می نویسد: به رودخانه بزرگ ایزده که در دو طرف آن خانه و آبادی و یک باب حمام دارد رسیدیم. بجز وی مالکونف روسی در سال ۱۸۵۸ میلادی، ابت انگلیسی در سال ۱۲۵۹ ه. ق مکنزی و رابینو نیز در سفرنامه های خود از آن یاد کرده اند.