آیریس ماریون یانگ ( انگلیسی: Iris Marion Young؛ ۲ ژانویه ۱۹۴۹ – ۱ اوت ۲۰۰۶ ) نظریه پرداز سیاسی و فمینیست سوسیالیست اهل ایالات متحده آمریکا بود. او به عنوان استاد علوم سیاسی در دانشگاه شیکاگو فعالیت می کرد و به مرکز مطالعات جنسیت و برنامه حقوق بشر در دانشگاه وابسته بود. تحقیقات او تئوری سیاسی معاصر، نظریه اجتماعی فمینیستی و تحلیل هنجاری سیاست عمومی را پوشش می دادند. او به اهمیت فعالیت سیاسی اعتقاد داشت و دانشجویان خود را تشویق می کرد تا در فعالیت های اجتماعی شرکت کنند.
... [مشاهده متن کامل]
یانگ در شهر نیویورک متولد شد و در رشته فلسفه تحصیل کرد؛ و با درجه ممتاز در کالج کوئینز فارغ التحصیل شد. او در سال ۱۹۷۴ مدرک کارشناسی ارشد و دکترای فلسفه را از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا دریافت کرد.
قبل از رفتن به دانشگاه شیکاگو، او به مدت ۹ سال فلسفهٔ سیاسی را در دانشکده تحصیلات تکمیلی امور عمومی و بین الملل در دانشگاه پیتسبورگ تدریس کرد و قبل از آن در چندین مؤسسه از جمله مؤسسه پلی تکنیک ورسستر و دانشگاه میامی به تدریس فلسفه پرداخت. در طول ترم تابستان ۱۹۹۵ یانگ استاد فلسفه در دانشگاه یوهان ولفگانگ گوته در فرانکفورت آلمان بود. یانگ در چندین دانشگاه و مؤسسه در سرتاسر جهان، از جمله مؤسسه مطالعات پیشرفته در پرینستون، نیوجرسی، مؤسسه علوم انسانی در وین، دانشگاه ملی استرالیا، دانشگاه کانتربری در نیوزیلند و علوم انسانی، بورسیه های بازدیدکننده برگزار کرد.
علایق یانگ طیف وسیعی داشت؛ که از جمله آن ها می توان نظریه های عدالت در تاریخ معاصر اشاره کرد.
در میان ایده های آیریس ماریون یانگ، مشهورترین آن ها «پنج وجه ظلم» است. یانگ با ترکیب نقدهای فمینیستی، دگرباشان، پساساختارگرا، و پسااستعماری و مارکسیسم کلاسیک، استدلال کرد که پنج نوع از ستم بنیادی هستند و باید آن ها را از دیگر ابعاد بی عدالتی متمایز کرد. این پنج نوع از ظلم عبارت اند از:
• بهره کشی
• حاشیه نشینی
• ناتوانی
• سلطهٔ فرهنگی
• خشونت
آیریس با دیوید الکساندر ازدواج کرد و صاحب یک فرزند دختر به نام مورگن الکساندر یانگ شدند.
در تاریخ ۱ اوت ۲۰۰۶، یانگ پس از ۱۸ ماه مبارزه با سرطان مری، یانگ در خانه خود در محله هاید پارک شیکاگو در سن ۵۷ سالگی درگذشت.

... [مشاهده متن کامل]
یانگ در شهر نیویورک متولد شد و در رشته فلسفه تحصیل کرد؛ و با درجه ممتاز در کالج کوئینز فارغ التحصیل شد. او در سال ۱۹۷۴ مدرک کارشناسی ارشد و دکترای فلسفه را از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا دریافت کرد.
قبل از رفتن به دانشگاه شیکاگو، او به مدت ۹ سال فلسفهٔ سیاسی را در دانشکده تحصیلات تکمیلی امور عمومی و بین الملل در دانشگاه پیتسبورگ تدریس کرد و قبل از آن در چندین مؤسسه از جمله مؤسسه پلی تکنیک ورسستر و دانشگاه میامی به تدریس فلسفه پرداخت. در طول ترم تابستان ۱۹۹۵ یانگ استاد فلسفه در دانشگاه یوهان ولفگانگ گوته در فرانکفورت آلمان بود. یانگ در چندین دانشگاه و مؤسسه در سرتاسر جهان، از جمله مؤسسه مطالعات پیشرفته در پرینستون، نیوجرسی، مؤسسه علوم انسانی در وین، دانشگاه ملی استرالیا، دانشگاه کانتربری در نیوزیلند و علوم انسانی، بورسیه های بازدیدکننده برگزار کرد.
علایق یانگ طیف وسیعی داشت؛ که از جمله آن ها می توان نظریه های عدالت در تاریخ معاصر اشاره کرد.
در میان ایده های آیریس ماریون یانگ، مشهورترین آن ها «پنج وجه ظلم» است. یانگ با ترکیب نقدهای فمینیستی، دگرباشان، پساساختارگرا، و پسااستعماری و مارکسیسم کلاسیک، استدلال کرد که پنج نوع از ستم بنیادی هستند و باید آن ها را از دیگر ابعاد بی عدالتی متمایز کرد. این پنج نوع از ظلم عبارت اند از:
• بهره کشی
• حاشیه نشینی
• ناتوانی
• سلطهٔ فرهنگی
• خشونت
آیریس با دیوید الکساندر ازدواج کرد و صاحب یک فرزند دختر به نام مورگن الکساندر یانگ شدند.
در تاریخ ۱ اوت ۲۰۰۶، یانگ پس از ۱۸ ماه مبارزه با سرطان مری، یانگ در خانه خود در محله هاید پارک شیکاگو در سن ۵۷ سالگی درگذشت.
