ایرج جنّتی عطایی ( زادهٔ ۱۹ دی ۱۳۲۵ در مشهد ) ، شاعر، ترانه سرا، نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر سرشناس ایرانی است.
ایرج جنتی عطایی در ۱۹ دی ماه ۱۳۲۵ در شهر مشهد متولد شد. مادر او از اهالی عشق آباد بود که به دنبال حکومت استالین ناچار به مهاجرت به مشهد شد. او به علت شغل پدر در نیروی هوایی چند سالی را در مشهد و چند سالی را در دزفول گذرانده اما بخش تعیین کننده ای از دوران کودکی و جوانی اش در تهران گذشته است. او فارغ التحصیل رشته تئاتر از مدرسه هنرهای دراماتیک دانشگاه تهران و دانش آموخته جامعه شناسی هنر از کالج چلسی است.
... [مشاهده متن کامل]
ترانه سُرایی را در نوجوانی ( اوایل دهه چهل خورشیدی ) آغاز کرد. برای ترانه های اولیه اش، میلاد کیایی آهنگ سازی می کرد که روزهای سه شنبه از یک برنامه آماتوری رادیو ایران پخش می شد. اولین کاری که به طور رسمی از او پخش شد ترانه ای بود به اسم «شِکوِه» که بر روی ملودی ای از سلیمان اکبری نوشته بود و روز جمعه ای از برنامه شما و رادیو پخش شد. بعدتر به صورت تیمی، کار با یکی از درخشان ترین آهنگ سازان موسیقی پاپ ایران، پرویز مقصدی را آغاز کرد. در این دوران ترانه های بسیاری را بر مبنی ملودی های مقصدی آفرید. ترانه «گل سرخ» که ویگن اجرایش کرد، یکی از مشهورترین ترانه های این دوران است.
سپس به استودیو طنین پیوست و ترانه هایش در این دوران در کنار ترانه هایی از شهیار قنبری و اردلان سرفراز آغازگر موج نو ترانه ایران شد. در ادامه این موج و پیوستن ترانه سرایان دیگری هم چون زویا زاکاریان، مسعود امینی، فرهاد شیبانی و منصور تهرانی با آهنگ سازی آهنگ سازانی هم چون واروژان، بابک بیات و حسن شماعی زاده و صداهایی چون داریوش، گوگوش و ابی موسیقی پاپ و ترانه ایران در دهه پنجاه خورشیدی ( هفتاد میلادی ) به اوجی درخشان رسید.
در سال ۱۳۵۱، به خاطر ارزش های هنری و اجتماعی ترانه هایش، برنده «جایزه فروغ» شد اما این جایزه را چند سال بعد، در آستانه برگزاری دیگرباره آن ـ به عنوان اعتراض به شیوه حاکم بر گزینش نامزدهای جایزه ـ پس داد.
در سال ۱۳۵۲ او به همراه دوست و بچه محل دوران نوجوانی اش، بابک بیات با احساسی که از رویداد سیاهکل گرفت، «ترانه جنگل» را با صدای داریوش اقبالی منتشر کرد. این ترانه در کنار ترانه های «بن بست» و «خونه»، ساواک را متوجه او کرد که به دستگیری او و داریوش در سال ۱۳۵۳ منتهی شد.
ایرج جنتی عطایی در ۱۹ دی ماه ۱۳۲۵ در شهر مشهد متولد شد. مادر او از اهالی عشق آباد بود که به دنبال حکومت استالین ناچار به مهاجرت به مشهد شد. او به علت شغل پدر در نیروی هوایی چند سالی را در مشهد و چند سالی را در دزفول گذرانده اما بخش تعیین کننده ای از دوران کودکی و جوانی اش در تهران گذشته است. او فارغ التحصیل رشته تئاتر از مدرسه هنرهای دراماتیک دانشگاه تهران و دانش آموخته جامعه شناسی هنر از کالج چلسی است.
... [مشاهده متن کامل]
ترانه سُرایی را در نوجوانی ( اوایل دهه چهل خورشیدی ) آغاز کرد. برای ترانه های اولیه اش، میلاد کیایی آهنگ سازی می کرد که روزهای سه شنبه از یک برنامه آماتوری رادیو ایران پخش می شد. اولین کاری که به طور رسمی از او پخش شد ترانه ای بود به اسم «شِکوِه» که بر روی ملودی ای از سلیمان اکبری نوشته بود و روز جمعه ای از برنامه شما و رادیو پخش شد. بعدتر به صورت تیمی، کار با یکی از درخشان ترین آهنگ سازان موسیقی پاپ ایران، پرویز مقصدی را آغاز کرد. در این دوران ترانه های بسیاری را بر مبنی ملودی های مقصدی آفرید. ترانه «گل سرخ» که ویگن اجرایش کرد، یکی از مشهورترین ترانه های این دوران است.
سپس به استودیو طنین پیوست و ترانه هایش در این دوران در کنار ترانه هایی از شهیار قنبری و اردلان سرفراز آغازگر موج نو ترانه ایران شد. در ادامه این موج و پیوستن ترانه سرایان دیگری هم چون زویا زاکاریان، مسعود امینی، فرهاد شیبانی و منصور تهرانی با آهنگ سازی آهنگ سازانی هم چون واروژان، بابک بیات و حسن شماعی زاده و صداهایی چون داریوش، گوگوش و ابی موسیقی پاپ و ترانه ایران در دهه پنجاه خورشیدی ( هفتاد میلادی ) به اوجی درخشان رسید.
در سال ۱۳۵۱، به خاطر ارزش های هنری و اجتماعی ترانه هایش، برنده «جایزه فروغ» شد اما این جایزه را چند سال بعد، در آستانه برگزاری دیگرباره آن ـ به عنوان اعتراض به شیوه حاکم بر گزینش نامزدهای جایزه ـ پس داد.
در سال ۱۳۵۲ او به همراه دوست و بچه محل دوران نوجوانی اش، بابک بیات با احساسی که از رویداد سیاهکل گرفت، «ترانه جنگل» را با صدای داریوش اقبالی منتشر کرد. این ترانه در کنار ترانه های «بن بست» و «خونه»، ساواک را متوجه او کرد که به دستگیری او و داریوش در سال ۱۳۵۳ منتهی شد.
