ایرانرود طرح ساختی به منظور اتصال دریای خزر به خلیج فارس است. کارشناسان طرح هایی برای ساخت این کانال از مسیرهای مختلف ارائه کرده اند.
ساخت کانالی بن بست از دریای خزر به کویر لوت ( کانال لوت ) نیز مطرح شده است. هم چنین برخی کارشناسان از متصل کردن دریای خزر به دریاچهٔ ارومیه دفاع می کنند. همچنین حکومت منحل شدهٔ شوروی نیز به دلیل وابستگی به مسیر طولانی دریایی، که از تنگه های بسفر و داردانل و کانال سوئز، که تحت کنترل کشورهای ترکیه و مصر ( متحدان آمریکا ) بود، به منظور تماس از طریق دریا با کشورهایی همچون چین و هند، به ساخت این طرح، علاقه مند بود. این طرح اگرچه تاکنون به طور رسمی مطرح نشده است، اما مخالفان و موافقانی دارد.
... [مشاهده متن کامل]
موافقان به درآمدهای سرشار ناشی از انتقال نفت، گاز، محصولات پتروشیمی و سایر کالاها از آسیای میانه به خلیج فارس، و تغییر، و بهبود آب و هوای ایران بر اثر ریزش های ناشی از تبخیر آب کانال و جلوگیری از ادامهٔ روند کویری شدن ایران، کاهش شدید هزینه های ناشی از حمل و نقل داخلی کالا، گسترش شیلات در حاشیهٔ کانال و قابل استفاده کردن بخش های عظیمی از زمین های کویری ایران اشاره می کنند.
مخالفان نیز به غیر عملی بودن این طرح با توجه به اختلاف سطح آب دریای خزر نسبت به آب های آزاد، احتمال زیر آب رفتن زمین های شمال کشور، مشکلات عبور از رشته کوه های البرز، خطر شور شدن منابع آب شیرین و فاجعهٔ زیست محیطی و … اشاره می کنند.
نخستین طرح توسط هومان فرزاد در سال ۱۳۴۵ نوشته شده که وی این طرح را به سازمان پژوهش های علمی کشور ارائه داد. بر اساس این طرح باید میان دریای خزر و خلیج فارس دریاچه هایی ایجاد شود تا این دو دریا به هم متصل بشوند. در این ارتباط سه نقطهٔ پست در ایران شامل چالهٔ جازموریان، دشت لوت و دیگری هم دشت کویر در نظر گرفته شد.
سال ها بعد طرح دیگری هم توسط مسعود قمی به میرحسین موسوی نخست وزیر وقت ارائه شد. ساخت این کانال در دوران دولت هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی نیز بررسی شد. مرکز پژوهش های مجلس نیز ساخت این کانال را بررسی کرده است.
سپس محمود شاهبداغی، با استفاده از مدلسازی کامپیوتری از آخرین نقشه های ناسا، ضمن اثبات محصور بودن سه دشت جازموریان، لوت و دشت کویر طرح ایجاد سه دریاچه را با استفاده از حفر ۱۲۶ کیلومتر تونل در شمال و جنوب جازموریان و پمپاژ آب در دو مرحله به ارتفاع ۵۰۰ متر به کویر لوت و ایجاد یک کانال ۲۱ کیلومتری جهت انتقال آب به دشت کویر عملاً مسئولان و مخالفان این پروژه را به چالش دعوت کرد.
ساخت کانالی بن بست از دریای خزر به کویر لوت ( کانال لوت ) نیز مطرح شده است. هم چنین برخی کارشناسان از متصل کردن دریای خزر به دریاچهٔ ارومیه دفاع می کنند. همچنین حکومت منحل شدهٔ شوروی نیز به دلیل وابستگی به مسیر طولانی دریایی، که از تنگه های بسفر و داردانل و کانال سوئز، که تحت کنترل کشورهای ترکیه و مصر ( متحدان آمریکا ) بود، به منظور تماس از طریق دریا با کشورهایی همچون چین و هند، به ساخت این طرح، علاقه مند بود. این طرح اگرچه تاکنون به طور رسمی مطرح نشده است، اما مخالفان و موافقانی دارد.
... [مشاهده متن کامل]
موافقان به درآمدهای سرشار ناشی از انتقال نفت، گاز، محصولات پتروشیمی و سایر کالاها از آسیای میانه به خلیج فارس، و تغییر، و بهبود آب و هوای ایران بر اثر ریزش های ناشی از تبخیر آب کانال و جلوگیری از ادامهٔ روند کویری شدن ایران، کاهش شدید هزینه های ناشی از حمل و نقل داخلی کالا، گسترش شیلات در حاشیهٔ کانال و قابل استفاده کردن بخش های عظیمی از زمین های کویری ایران اشاره می کنند.
مخالفان نیز به غیر عملی بودن این طرح با توجه به اختلاف سطح آب دریای خزر نسبت به آب های آزاد، احتمال زیر آب رفتن زمین های شمال کشور، مشکلات عبور از رشته کوه های البرز، خطر شور شدن منابع آب شیرین و فاجعهٔ زیست محیطی و … اشاره می کنند.
نخستین طرح توسط هومان فرزاد در سال ۱۳۴۵ نوشته شده که وی این طرح را به سازمان پژوهش های علمی کشور ارائه داد. بر اساس این طرح باید میان دریای خزر و خلیج فارس دریاچه هایی ایجاد شود تا این دو دریا به هم متصل بشوند. در این ارتباط سه نقطهٔ پست در ایران شامل چالهٔ جازموریان، دشت لوت و دیگری هم دشت کویر در نظر گرفته شد.
سال ها بعد طرح دیگری هم توسط مسعود قمی به میرحسین موسوی نخست وزیر وقت ارائه شد. ساخت این کانال در دوران دولت هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی نیز بررسی شد. مرکز پژوهش های مجلس نیز ساخت این کانال را بررسی کرده است.
سپس محمود شاهبداغی، با استفاده از مدلسازی کامپیوتری از آخرین نقشه های ناسا، ضمن اثبات محصور بودن سه دشت جازموریان، لوت و دشت کویر طرح ایجاد سه دریاچه را با استفاده از حفر ۱۲۶ کیلومتر تونل در شمال و جنوب جازموریان و پمپاژ آب در دو مرحله به ارتفاع ۵۰۰ متر به کویر لوت و ایجاد یک کانال ۲۱ کیلومتری جهت انتقال آب به دشت کویر عملاً مسئولان و مخالفان این پروژه را به چالش دعوت کرد.