[ویکی فقه] ایجاب مقدمتین یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای موجبه بودن هر دو مقدمه قیاس است.
ایجاب مقدمتین یکی از شرایط انتاج قیاس مرکب از منفصلتین است. قیاسی که از دو قضیه شرطیه منفصله ترکیب یافته است از هر شکلی که باشد باید سه شرط داشته باشد: ۱. هر دو مقدمه اش موجبه باشد. ۲. یکی از دو مقدمه اش کلی باشد. ۳. منع خلوّ بر آنها صادق باشد. اگر هر دو مقدمه چنین قیاسی موجبه نباشد، نتیجه لازم الصدق در همه موارد به دست نمی دهد؛ مثلاً اگر به قضیه «عدد یا زوج است یا فرد»، قضیه سالبه «چنین نیست که عدد یا فرد است یا منقسم به دو متساوی» ضمیمه شود، نتیجه، صادق است، اما اگر به همان قضیه اول، قضیه سالبه «چنین نیست که یا عدد فرد است یا انسان پرنده» ضمیمه شود، نتیجه، کاذب است. دلیل دو شرط دیگر هم مشابه همین شرط است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.
۱. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۱۵۵.
...
ایجاب مقدمتین یکی از شرایط انتاج قیاس مرکب از منفصلتین است. قیاسی که از دو قضیه شرطیه منفصله ترکیب یافته است از هر شکلی که باشد باید سه شرط داشته باشد: ۱. هر دو مقدمه اش موجبه باشد. ۲. یکی از دو مقدمه اش کلی باشد. ۳. منع خلوّ بر آنها صادق باشد. اگر هر دو مقدمه چنین قیاسی موجبه نباشد، نتیجه لازم الصدق در همه موارد به دست نمی دهد؛ مثلاً اگر به قضیه «عدد یا زوج است یا فرد»، قضیه سالبه «چنین نیست که عدد یا فرد است یا منقسم به دو متساوی» ضمیمه شود، نتیجه، صادق است، اما اگر به همان قضیه اول، قضیه سالبه «چنین نیست که یا عدد فرد است یا انسان پرنده» ضمیمه شود، نتیجه، کاذب است. دلیل دو شرط دیگر هم مشابه همین شرط است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.
۱. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۱۵۵.
...
wikifeqh: ایجاب_مقدمتین