ATP سنتاز ( به انگلیسی: ATP synthase ) نامی کلی برای هر آنزیمی است که می تواند با صرف انرژی از آدنوزین دی فسفات ( ADP ) و فسفات غیرآلی آدنوزین تری فسفات ( ATP ) تولید کند. این انرژی معمولاً به صورت پروتونی است که در جهت خلاف شیب الکتروشیمیایی حرکت می کند. واکنش کلی به صورت زیر است:
از آن جایی که ای تی پی متداول ترین عامل مبادله انرژی در سلول های زیستی است، این آنزیم ها اهمیت زیادی در اکثر اندامگان دارند.
در میتوکندریها، F1FO ای تی پی سنتاز تاریخچه طولانی از مطالعات علمی دارد.
• قسمت FO درون غشاء است.
• قسمت F1 ای تی پی سنتاز بیرون و بالای غشاء قرار دارد.
فوق خانوادهٔ F - Type ATPase ( یا ATP سنتاز یا F_0 F_1 ATPase ) : دارای دو بخش F_0 و F_1 می باشد؛ که F_0 توسط الیگوماسین، مهار می شود و به این نام پسوند گرفته است. این بخش دارای یک زیرواحد آسپارتیک اسید است که انتقال H^+ را برعهده دارد و بخش F_1 که در زیرواحد β خود عمل سنتز ATP را انجام می دهد. این فوق خانواده نز همانند فوق خانوادهٔ V - type دارای خاصیت ATPase است، با این فرق که اگر پمپ در مسیر گرادیان pH باشد باعث سنتز ATP و اگر در خلاف گرادیان H^+ باشد سبب هیدرولیز ATP می شود و گرادیان pH ایجاد می کند. این پمپ در دیوارهٔ سلولی وجود ندارد در باکتری و میتوکندری و کلروپلاست ها می باشد و عملکرد دوگانه دارد. اینجا هم آسپارتیک اسید لازم است اما فسفریله نمی شود و مدام از حالت اسیدی به بازی تغییر وضعیت می دهد. مکانیزیم عملکرد این پمپ: دومن F_O یک کانال برای جابه جایی پروتون ها از عرض غشاء می باشد. دارای سه زیر واحد غیرهمسان هیدروفوب به نام های a, b و c می باشد که به صورت ( a_1، b_2 و c_ ( 9 - 12 ) ) وجود دارند. زیرواحد c در پمپ پروتون دخالت دارد این زیرواحد دارای اسیدآمینهٔ اسیدی آسپارتات با بار منفی می باشد که با بار مثبت H^+ برهم کنش کرده و آن را به سمت کانال می کشد. دومن F_1 دارای ۵ زیرواحد غیرهمسان ( α β γ δ ε ) به صورت ( γ δ ε β_3, a_۳، ) می باشد جایگاه اتصالی ATP وADP بر روی زیرواحدهای a و b قرار دارد ولی جایگاه کاتالیتیک یا سنتز ATP بر روی زیرواحدهای β قرار دارد. زیرواحد γ هسته مرکزی F_1 را تشکیل می دهد؛ و زیرواحد δ در اتصال دومنF_1 به غشاء نقش دارد. در حالت هیپوکسی انتقال الکترون به اکسیژن و پمپ شدن پروتون ها آهسته می شود، این حالت در حمله و سکته قلبی دیده می شود، در این شرایط سنتز ATP مختل شده و ATP سنتاز هیدرولیز ATP را انجام می دهد که حالت ایجاد فاجعه می کند. برای جلوگیری از این حالت یک پروتئین مهاری به نام 〖IF〗_۱ به مولکول ATP سنتاز متصل شده و آنرا مهار می کند. IF_1 در حالت طبیعی مونومر و غیرفعال است ولی در PH اسیدی ۶/۵ ایجاد حالت دیمر می کند که باعث فعال شدن آن و مهار ATP سنتاز می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاز آن جایی که ای تی پی متداول ترین عامل مبادله انرژی در سلول های زیستی است، این آنزیم ها اهمیت زیادی در اکثر اندامگان دارند.
در میتوکندریها، F1FO ای تی پی سنتاز تاریخچه طولانی از مطالعات علمی دارد.
• قسمت FO درون غشاء است.
• قسمت F1 ای تی پی سنتاز بیرون و بالای غشاء قرار دارد.
فوق خانوادهٔ F - Type ATPase ( یا ATP سنتاز یا F_0 F_1 ATPase ) : دارای دو بخش F_0 و F_1 می باشد؛ که F_0 توسط الیگوماسین، مهار می شود و به این نام پسوند گرفته است. این بخش دارای یک زیرواحد آسپارتیک اسید است که انتقال H^+ را برعهده دارد و بخش F_1 که در زیرواحد β خود عمل سنتز ATP را انجام می دهد. این فوق خانواده نز همانند فوق خانوادهٔ V - type دارای خاصیت ATPase است، با این فرق که اگر پمپ در مسیر گرادیان pH باشد باعث سنتز ATP و اگر در خلاف گرادیان H^+ باشد سبب هیدرولیز ATP می شود و گرادیان pH ایجاد می کند. این پمپ در دیوارهٔ سلولی وجود ندارد در باکتری و میتوکندری و کلروپلاست ها می باشد و عملکرد دوگانه دارد. اینجا هم آسپارتیک اسید لازم است اما فسفریله نمی شود و مدام از حالت اسیدی به بازی تغییر وضعیت می دهد. مکانیزیم عملکرد این پمپ: دومن F_O یک کانال برای جابه جایی پروتون ها از عرض غشاء می باشد. دارای سه زیر واحد غیرهمسان هیدروفوب به نام های a, b و c می باشد که به صورت ( a_1، b_2 و c_ ( 9 - 12 ) ) وجود دارند. زیرواحد c در پمپ پروتون دخالت دارد این زیرواحد دارای اسیدآمینهٔ اسیدی آسپارتات با بار منفی می باشد که با بار مثبت H^+ برهم کنش کرده و آن را به سمت کانال می کشد. دومن F_1 دارای ۵ زیرواحد غیرهمسان ( α β γ δ ε ) به صورت ( γ δ ε β_3, a_۳، ) می باشد جایگاه اتصالی ATP وADP بر روی زیرواحدهای a و b قرار دارد ولی جایگاه کاتالیتیک یا سنتز ATP بر روی زیرواحدهای β قرار دارد. زیرواحد γ هسته مرکزی F_1 را تشکیل می دهد؛ و زیرواحد δ در اتصال دومنF_1 به غشاء نقش دارد. در حالت هیپوکسی انتقال الکترون به اکسیژن و پمپ شدن پروتون ها آهسته می شود، این حالت در حمله و سکته قلبی دیده می شود، در این شرایط سنتز ATP مختل شده و ATP سنتاز هیدرولیز ATP را انجام می دهد که حالت ایجاد فاجعه می کند. برای جلوگیری از این حالت یک پروتئین مهاری به نام 〖IF〗_۱ به مولکول ATP سنتاز متصل شده و آنرا مهار می کند. IF_1 در حالت طبیعی مونومر و غیرفعال است ولی در PH اسیدی ۶/۵ ایجاد حالت دیمر می کند که باعث فعال شدن آن و مهار ATP سنتاز می شود.
wiki: ای تی پی سنتاز