آی باکلاه آی بی کلاه. آی بی کلاه، آی باکلاه نام یکی از داستان ها و نمایشنامه های موفق غلامحسین ساعدی ( گوهر مراد ) است. این نمایشنامه در سال ۱۳۴۶ به کارگردانی جعفر والی و بازی عزت الله انتظامی، پرویز فنی زاده، علی نصیریان، منوچهر فرید و مهین شهابی روی صحنه اجرا شد.
غلامحسین ساعدی در این نمایش تمثیلی تلاش می کند نشان دهد که اگر روشن فکران مملکت بی تفاوت و منفعل باشند یا فقط حرف بزنند و به مردم دروغ بگویند، جامعه دچار انحطاط می شود.
این نمایش در دو پرده اجرا می شود.
در پردهٔ اول، نویسنده با نمایش مردی روی بالکن خانه ای متروکه در محله ای نوساز نشان می دهد که چگونه مردمی که گمان می کردند دزدی در خانه کمین کرده، فریب رفتار و حرف های مرد روی بالکن را خوردند. در این پرده، مرد روی بالکن که به خلق وخوی مردم آشنایی و تسلط دارد به آنان القا کرد که دزدان در خانه کمین کرده اند و در پایان این بخش از نمایش، مردم با دیدن پیرزنی که با عروسکی از خانه خارج می شود فهمیدند سرشان کلاه رفته و فریب خورده اند.
در پردهٔ دوم اما، این بار به راستی تعدادی دزد و غارتگر در همان خانهٔ متروکه پناه می برند و مردم با بی تفاوتی و بی عملی باعث می شوند مرد روی بالکن توسط دزدان غارت شود. ساعدی می خواهد در این پرده بگوید وقتی مردم اعتمادشان را از دست بدهند دچار بی عملی می شوند و نتیجه این که دزدان و غارتگران صحنه را به دست می گیرند. [ ۱] [ ۲]
پیرمرد: فردی است بسیار خرافاتی، ترسو و در آستانه جنون. می گوید: «من کتابای قدیمی می خونم، بیشتر مطالعاتم دربارهٔ علوم خفیه و اسرار غیب و این زمینه هاست. امشب پیش از خواب داشتم مبحثی راجع به علم جفر می خوندم. مبحث احضار ارواح و علوم قدیمه و معرفت الروح»
مرد روی بالکن: فردی است هشیار با ظاهری مست اما فریبکار. در حالی که مردم را به بازی می گیرد و دست می اندازد، صدای هشدار دهنده ای دارد و می گوید: «حالا دیگه نباید وقت تلف کرد. الان او خوابه و شماها بیدار، اسلحه م که دارین، الان موقعیه که باید سرنوشت محله رو تعیین بکنین، باید همت کرد و دو دست به کار شد و این هیولا را که باعث وحشت همه شده نابود کرد، یک بار تصمیم بگیرین و بعدش دیگه راحتی و آزادی. »
دکتر: فردی است به ظاهر روشنفکر و تحصیل کرده اما در باطن زبان باز و عوام فریب. اصلاح طلب است و از هر نوع انقلاب و دگرگونی های بنیادین وحشت دارد. می گوید: «به نظر بنده احتیاجات و اشکالات این محل در چند نکته خلاصه می شود. در درجه اول نداشتن مأمورین استحفاظی و تفکیک و تعیین محل از نظر امور انتظامی است. در درجه دوم آسفالت و ترمیم و ساختمان جاده است که مسئله رانندگی را مشکل کرده. تلفن و برق یکی دیگر از احتیاجات محل است»[ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفغلامحسین ساعدی در این نمایش تمثیلی تلاش می کند نشان دهد که اگر روشن فکران مملکت بی تفاوت و منفعل باشند یا فقط حرف بزنند و به مردم دروغ بگویند، جامعه دچار انحطاط می شود.
این نمایش در دو پرده اجرا می شود.
در پردهٔ اول، نویسنده با نمایش مردی روی بالکن خانه ای متروکه در محله ای نوساز نشان می دهد که چگونه مردمی که گمان می کردند دزدی در خانه کمین کرده، فریب رفتار و حرف های مرد روی بالکن را خوردند. در این پرده، مرد روی بالکن که به خلق وخوی مردم آشنایی و تسلط دارد به آنان القا کرد که دزدان در خانه کمین کرده اند و در پایان این بخش از نمایش، مردم با دیدن پیرزنی که با عروسکی از خانه خارج می شود فهمیدند سرشان کلاه رفته و فریب خورده اند.
در پردهٔ دوم اما، این بار به راستی تعدادی دزد و غارتگر در همان خانهٔ متروکه پناه می برند و مردم با بی تفاوتی و بی عملی باعث می شوند مرد روی بالکن توسط دزدان غارت شود. ساعدی می خواهد در این پرده بگوید وقتی مردم اعتمادشان را از دست بدهند دچار بی عملی می شوند و نتیجه این که دزدان و غارتگران صحنه را به دست می گیرند. [ ۱] [ ۲]
پیرمرد: فردی است بسیار خرافاتی، ترسو و در آستانه جنون. می گوید: «من کتابای قدیمی می خونم، بیشتر مطالعاتم دربارهٔ علوم خفیه و اسرار غیب و این زمینه هاست. امشب پیش از خواب داشتم مبحثی راجع به علم جفر می خوندم. مبحث احضار ارواح و علوم قدیمه و معرفت الروح»
مرد روی بالکن: فردی است هشیار با ظاهری مست اما فریبکار. در حالی که مردم را به بازی می گیرد و دست می اندازد، صدای هشدار دهنده ای دارد و می گوید: «حالا دیگه نباید وقت تلف کرد. الان او خوابه و شماها بیدار، اسلحه م که دارین، الان موقعیه که باید سرنوشت محله رو تعیین بکنین، باید همت کرد و دو دست به کار شد و این هیولا را که باعث وحشت همه شده نابود کرد، یک بار تصمیم بگیرین و بعدش دیگه راحتی و آزادی. »
دکتر: فردی است به ظاهر روشنفکر و تحصیل کرده اما در باطن زبان باز و عوام فریب. اصلاح طلب است و از هر نوع انقلاب و دگرگونی های بنیادین وحشت دارد. می گوید: «به نظر بنده احتیاجات و اشکالات این محل در چند نکته خلاصه می شود. در درجه اول نداشتن مأمورین استحفاظی و تفکیک و تعیین محل از نظر امور انتظامی است. در درجه دوم آسفالت و ترمیم و ساختمان جاده است که مسئله رانندگی را مشکل کرده. تلفن و برق یکی دیگر از احتیاجات محل است»[ ۳]
wiki: آی باکلاه آی بی کلاه