فرهنگ اسم ها
معنی: ماه
برچسب ها: اسم، اسم با ا، اسم دختر، اسم ترکی
لغت نامه دهخدا
آی دریغا که خردمند را
باشد فرزند و خردمند نی.
رودکی.
|| ( حرف ندا ) حرف ندا و خطاب ، چون اِی ! || ( فعل امر ) امر از آمدن : تو چنانکه آواز ترا بشنوند با من در سخن آی. ( کلیله و دمنه ).آی. ( ع اِ ) ج ِ آیت و آیه.
ای. [ اَ / اِ ] ( حرف ندا ) کلمه ندا مانند: ای برادر، ای خدا، ای آقا. ( ناظم الاطباء ). حرف نداست نحو: ای ربی. ( منتهی الارب ). کلمه ای که بدان کسی را خوانند :
ای طرفه خوبان من ای شهره ری
گپ را به سر درک بکن پاک از می.
رودکی.
ای مج کنون تو شعر من از بر کن و بخوان ازمن دل و سگالش و از تو تن و زبان.
رودکی.
گفت خیزا کنون و ساز ره بسیچ رفت بایدت ای پسر ممغز تو هیچ.
رودکی.
مثال بنده و تو ای نگار دلبر من بقرص شمس و بورتاج سخت میماند.
آغاجی.
ای میر ترا گندم دشتی است بسنده با تغنغکی چند ترا من انبازم.
ابوالعباس.
گفت ای محمد من برفتم و ابوجهل را بدین کمال سه جای سر بشکستم. ( ترجمه تاریخ طبری ).ای آنکه ترا پیشه پرستیدن مخلوق
چون خویشتنی را چه بری بیش برسته.
کسایی.
از کوهسار دوش برنگ می هین آمد ای نگار می آور هین.
دقیقی.
ای خسروی که نزد همه خسروان دهربر نام و نامه تو نوا و فرسته شد.
دقیقی.
بیا ای که سال از چهل بر گذشت ز سر برگذشته بسی سرگذشت.
فردوسی.
که ای بخردان رای این کار چیست پراندیشه و خسته ز آزار کیست ؟
فردوسی.
بدان ای برادر که تن مرگ راست سر و یال من سودن ترگ راست.
فردوسی.
ای میر نوازنده و بخشنده چالاک ای نام تو بنهاده قدم بر سر افلاک.
عنصری.
نه من خوی سگ دارم ای شیرمرداکه خشنود گردم به خشک استخوانی.
فرخی.
ای شاهد شیرین شکرخا که تویی وی خوگر جور و کین و یغما که تویی.
سوزنی.
ای دفتر شعر پدرت آنکه به هر بیت راوی ز فروخواندن آن چون دف تر ماند.
سوزنی.
یک نفس ای خواجه دامنکشان بیشتر بخوانید ...
فرهنگ فارسی
(حرف ندا و خطاب ) ای،کلمه افسوس وحسرتجهت اظهاردرد: آی سرم، برای بیان حسرت: آی دریغ، آی دریغا
برای تفسیر آید یعنی ( کلب مقدم ای سگ پیشین . )
اسم معرب و بعضی آنرا مبنی دانسته اند و برای استفهام آید .
فرهنگ معین
(اِصت . ) ۱ - کلمه ای است نشانة درد. ۲ - کلمه ای است نشانة حسرت و دریغ .
(اِ یا اَ ) [ ع - فا. ] (صت . حر. ) علامت ندا است که پیش از اسم درآید: ای حسن ، ای پسر.
فرهنگ عمید
۲. (حرف ندا ) برای مخاطب ساختن به کار می رود: آی بچه! چه کار می کنی؟.
۳. برای دعوت به کار می رود: آی بستنی.
۴. برای بیان افسوس و حسرت به کار می رود: آی دریغ، آی دریغا.
۵. برای هشدار به کار می رود: آی! با کی بودی؟.
۱. حرف ندا که پیش از اسم و صفت درمی آید: ای مرد، ای پسر، ای جوانمرد، ای دلاور.
۲. حرفی که برای تقریب و تخمین می آید: ای سیصد چهارصد تومان می ارزد.
۳. (شبه جمله ) حرفی که برای تحسین می آید.
۴. (شبه جمله ) برای اظهار انزجار یا نارضایتی یا تردید به کار می رود.
یعنی.
فرهنگستان زبان و ادب
گویش مازنی
/oy/ از اصواتی که به هنگام درد و ترحم به کار برند & صدایی است که چوپانان به وسیله ی آن از سرعت زیاد گوسفندان در مرتع جلوگیری کنند & دوباره
واژه نامه بختیاریکا
( اَی ) اگر
این؛ همین
( اِی ) آهای؛ ای؛ پسوندیست جهت خطاب. بر خلاف فارسی که بصورت پیشوند کاربرد دارد. مثلاً فرهاد اِی یعنی آهای فرهاد
( اَی ) حرف تاسف؛ اَک
( آی ) وای؛ ی ( اَی )
هِی
دانشنامه اسلامی
[ویکی الکتاب] معنی إِی: آری
معنی أَیُّ: کدام
معنی أَثَاماً: سزا-مجازات - کیفر سخت
معنی أَثْخَنتُمُوهُمْ: بسیار آنها را کشتید- برآنها غلبه کردید - آنان را از قدرت و توان انداختید (کلمه اثخان به معنای بسیار کشتن ، و غلبه و قهر بر دشمن است . کلمه ثِخَن به معنی غلظت و بی رحمی است و اثخان کسی به معنی بازداشتن و مانع حرکت وجنبش او شدن است مثلاً با کشتن او . د...
معنی أَثَرِ: اثر-جای پا
معنی أَثَرْنَ: زیر ورو کردند-برپا نمودند
معنی أَثَرِی: در پی من
معنی أَثْقَالاًَ: بارهای سنگین
معنی أَثْقَالَکُمْ: بارهای سنگینتان
معنی أَثْقَالَهَا: بارهای سنگینش
معنی أَثْقَالَهُمْ: بارهای سنگینشان
معنی أَثْقَلَت: آن زن سنگین شد
معنی أَثْلٍ: نام گیاهی بی میوه(طرفاء)
معنی أَثُمَّ: آیا بعد از
ریشه کلمه:
ای (۱ بار)
به کسر اوّل، حرف جواب است به معنی آری از تو میپرسند: آیا حق است؟ بگو: آری به خدایم.
معنی أَیُّ: کدام
معنی أَثَاماً: سزا-مجازات - کیفر سخت
معنی أَثْخَنتُمُوهُمْ: بسیار آنها را کشتید- برآنها غلبه کردید - آنان را از قدرت و توان انداختید (کلمه اثخان به معنای بسیار کشتن ، و غلبه و قهر بر دشمن است . کلمه ثِخَن به معنی غلظت و بی رحمی است و اثخان کسی به معنی بازداشتن و مانع حرکت وجنبش او شدن است مثلاً با کشتن او . د...
معنی أَثَرِ: اثر-جای پا
معنی أَثَرْنَ: زیر ورو کردند-برپا نمودند
معنی أَثَرِی: در پی من
معنی أَثْقَالاًَ: بارهای سنگین
معنی أَثْقَالَکُمْ: بارهای سنگینتان
معنی أَثْقَالَهَا: بارهای سنگینش
معنی أَثْقَالَهُمْ: بارهای سنگینشان
معنی أَثْقَلَت: آن زن سنگین شد
معنی أَثْلٍ: نام گیاهی بی میوه(طرفاء)
معنی أَثُمَّ: آیا بعد از
ریشه کلمه:
ای (۱ بار)
به کسر اوّل، حرف جواب است به معنی آری از تو میپرسند: آیا حق است؟ بگو: آری به خدایم.
wikialkb: إِی
دانشنامه عمومی
آی (خواننده). آی ( انگلیسی: Ai؛ زادهٔ ۲ نوامبر ۱۹۸۱[ ۲] ) خواننده - ترانه پرداز، تهیه کننده موسیقی، و آهنگساز اهل ژاپن است. وی از سال ۱۹۹۸ میلادی تاکنون مشغول فعالیت بوده است.
wiki: آی (خواننده)
آی (شاعر). آی اوگاوا ( انگلیسی: Ai ogawa؛ ۲۱ اکتبر ۱۹۴۷ – ۲۰ مارس ۲۰۱۰ ) شاعر، و استاد دانشگاه اهل ایالات متحده آمریکا بود.
وی برندهٔ جوایزی همچون کمک هزینه گوگنهایم و جایزه کتاب ملی شده است.
وی برندهٔ جوایزی همچون کمک هزینه گوگنهایم و جایزه کتاب ملی شده است.
wiki: آی (شاعر)
ای (آمستردام). اِی ( هلندی: IJ؛ Dutch: ( شنیدن ) ) که نامش در برخی نقشه های قدیمی به صورت «Y» و «Ye» هم ثبت شده است یک پهنه آبی ( در گذشته، یک خور ) در کشور هلند است که در استان هلند شمالی واقع شده است. این پهنهٔ آبی، لنگرگاه و آب کنارِ شهرِ آمستردام است.
این پهنهٔ آبی در قرون وسطی یک خور آب لب شور بلند و باریک بود که به خلیج زایدرزی وصل بود و از آمستردام در شرق تا فلسن در غرب ادامه داشت.
در این مکان رقابت های قایق رانی بادبانی بازی های المپیک تابستانی ۱۹۲۸[ ۱] [ ۲] و دو رویداد ورزشی دیگر در بازی های المپیک تابستانی ۱۹۲۰ برگزار شد. [ ۳]
این پهنهٔ آبی در قرون وسطی یک خور آب لب شور بلند و باریک بود که به خلیج زایدرزی وصل بود و از آمستردام در شرق تا فلسن در غرب ادامه داشت.
در این مکان رقابت های قایق رانی بادبانی بازی های المپیک تابستانی ۱۹۲۸[ ۱] [ ۲] و دو رویداد ورزشی دیگر در بازی های المپیک تابستانی ۱۹۲۰ برگزار شد. [ ۳]
wiki: ای (آمستردام)
ای (سیریلیک). ای ( и ، И ) نویسه ای در الفبای سیریلیک است که تقریباً در همه الفباهای کهن و نوی سیریلیک باشنده است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف
wiki: ای (سیریلیک)
جدول کلمات
مترادف ها
هی، هالو، اهای، اهوی، یاالله، ای، هالو گفتن
هی، اهای، ای، وه، هلا، های
هی، هالو، اهای، اهوی، یاالله، ای، هالو گفتن
هی، ای، هان، ای والله
اهای، اهوی، ای، های، ها
پیشنهاد کاربران
پیوستِ دیدگاهِ پیشین درباره یِ پیشوندِ " اَی" در زبانِ پارسیِ میانه و " ی" در پارسیِ کُنونی:
" یاختن" با بُن کنونیِ " یاز" :
" یاختن" برآمده از کارواژه یِ " اَیاختن" با بُن کنونیِ " اَیاز" است که در آن " اَی" پیشوند است. چنانکه در زیرواژه یِ " اَی" از این تارنما آورده ام، پیشوندِ پارسیِ میانه یِ " اَی" به ریختِ " ی" درآمده است: نمونه " اَیاری به یاری"/ " اَیافتن به یافتن" و. . . .
... [مشاهده متن کامل]
نکته: کارواژه یِ " اَیاختن/یاختن" را هم از نگرِ ساختاری و هم از نگرِ چمیک ( =معنایی ) با کارواژه یِ " اَیافتن/یافتن" همسنجی کنید.
" یاختن" با بُن کنونیِ " یاز" :
" یاختن" برآمده از کارواژه یِ " اَیاختن" با بُن کنونیِ " اَیاز" است که در آن " اَی" پیشوند است. چنانکه در زیرواژه یِ " اَی" از این تارنما آورده ام، پیشوندِ پارسیِ میانه یِ " اَی" به ریختِ " ی" درآمده است: نمونه " اَیاری به یاری"/ " اَیافتن به یافتن" و. . . .
... [مشاهده متن کامل]
نکته: کارواژه یِ " اَیاختن/یاختن" را هم از نگرِ ساختاری و هم از نگرِ چمیک ( =معنایی ) با کارواژه یِ " اَیافتن/یافتن" همسنجی کنید.
در گویش اصفهان، اَیّ ( به فتح اول و تشدید دوم ) معادل اَه که نشان صوتی انزجار است به کار می رود لکن با شدت و حدتی بیش از آن.
أَیْ
- أَیْ حرف نداء است بمعناى ( یا ) مانند "ایْ زیدُ"، حرف تفسیر است مانند" رأیت غَضَنْفَرًا ایْ اسدًا"
أَیّ
- أَیّ از ادوات شرط است که دو فعل را مجزوم میکند مانند "ایَّا تَضْرِبْ أَضْرِبْ" و نیز ادات استفهام است مانند "ایُّکُم اتَی؟"، اسم موصول است مانند "سَلَّم علی أَیِّهِمْ افضل" و "ایّا کان" و "ایُّ مَنْ کانَ" و علی ایّ حال، و گاهی معناى کمال را میرساند که در اینصورت صفت است براى نکره مانند "زیدٌ رَجُلٌ اىُّ رَجُل"یعنی زید کامل است در صفات مردانگی و همچنین است در جمله ى "إنّ لهُ شَأْنًا ایَّ شأن!"و گاهی به آخر آن ( ما ) ى زائده می آید مانند "اعْجِبْتُ بِهِ أَیَّمَا إعْجَابَ!": از او در شگفت شدم چه شگفتی بسیار و کامل، و گاهی صله است براى ندائیکه در آن ( أل ) پیوسته به ( هاء ) تنبیه باشد مانند "یا ایُّهَا الرَّجُلُ و یا ایَّتُهَا المرأة" که در اینصورت هر گاه اسم بعد از آن جامد باشد بدل آن می شود مانند ( الرَّجُلُ ) و هر گاه مشتق باشد صفت آن می شود مانند "یا ایُّهَا الفَاضِلُ".
... [مشاهده متن کامل]
( برگرفته از سایت المعانی )
- أَیْ حرف نداء است بمعناى ( یا ) مانند "ایْ زیدُ"، حرف تفسیر است مانند" رأیت غَضَنْفَرًا ایْ اسدًا"
أَیّ
- أَیّ از ادوات شرط است که دو فعل را مجزوم میکند مانند "ایَّا تَضْرِبْ أَضْرِبْ" و نیز ادات استفهام است مانند "ایُّکُم اتَی؟"، اسم موصول است مانند "سَلَّم علی أَیِّهِمْ افضل" و "ایّا کان" و "ایُّ مَنْ کانَ" و علی ایّ حال، و گاهی معناى کمال را میرساند که در اینصورت صفت است براى نکره مانند "زیدٌ رَجُلٌ اىُّ رَجُل"یعنی زید کامل است در صفات مردانگی و همچنین است در جمله ى "إنّ لهُ شَأْنًا ایَّ شأن!"و گاهی به آخر آن ( ما ) ى زائده می آید مانند "اعْجِبْتُ بِهِ أَیَّمَا إعْجَابَ!": از او در شگفت شدم چه شگفتی بسیار و کامل، و گاهی صله است براى ندائیکه در آن ( أل ) پیوسته به ( هاء ) تنبیه باشد مانند "یا ایُّهَا الرَّجُلُ و یا ایَّتُهَا المرأة" که در اینصورت هر گاه اسم بعد از آن جامد باشد بدل آن می شود مانند ( الرَّجُلُ ) و هر گاه مشتق باشد صفت آن می شود مانند "یا ایُّهَا الفَاضِلُ".
... [مشاهده متن کامل]
( برگرفته از سایت المعانی )
بررسیِ کارواژه یِ " آفتَن" در زبانِ پارسیِ میانه - پارسیِ کُنونی:
1 - " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب":
در اوستایی کارواژه یِ " اَپ" به چمهایِ زیر بوده است:
1. 1 - رسیدن، دست یافتن
1. 2 - رسیدن به ، نائل شدن، دسترسی پیدا کردن یا در اختیار گرفتن، بدست اوردن، دریافت کردن، شرکت داشتن در دستیابی به چیزی
... [مشاهده متن کامل]
1. 3 - " برخوردَنِ/اصابت کردنِ" پرتابه
1. 4 - ( به فرمان یا دستوری ) عمل کردن، ( فرمان یا دستوری را ) برآوردَن/انجام دادن/تحقق بخشیدن/اجابت کردن/پذیرفتن ، ( از فرمان یا دستوری ) پیروی و اطاعت کردن
1. 5 - ( با مخالف یا دشمن ) همآوردی ( همچشمی ) یا برابری کردن ( gleichkommen ) ، از پسِ ( حریف یا دشمنی ) برآمدن یا در برابرِ ( حریف یا دشمن ) خودی نشان دادن، چیره شدن، غلبه کردن، پیروز شدن
1. 6 - ( با صدا یا چیزهایی از این دست ) کارِ یکسان و برابری را انجام دادن یا همان کار را انجام دادن، همان کار را توانستن انجام دادن
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 - " اَپ" با پیشوندها:
2. 1 - با پیشوندِ " اَوی":
دست یافتن، رسیدن به، به گیرآوردن
2. 2 - با پیشوندِ " آ " :
رسیدن، دست یافتن، رسیدن به -
2. 3 - با پیشوندِ " پَئیتی": ( که همان پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسیِ کُنونی است: )
رسیدن
2. 4 - با پیشوندِ " فرَ": ( که همان پیشوندِ " فَر" در زبانِ پارسی و همان پیشوندِ " ver" در زبانِ آلمانی است: )
رسیدن به، دست یافتن، بدست آوردن
( بنابر نبیگِ واژه های اوستا:رسیدن، پیش رفتن )
نکته 1: واژه یِ " اَپ" برابر با " gelangen، hingelangen " در زبانِ آلمانی است و بنابر فتادِ 2. 3 در بالا هنگامیکه این واژه یِ اوستایی با " پَئیتی /پی" همراه می شود، کریستین بارتولمه واژه یِ آلمانیِ بالا را با "zu" می آورد؛ یعنی " hinzugelengen". این به روشنی تاییدی بر گفته هایِ من در زیرواژه یِ " پِی" در همین تارنما می باشد که گفتم " zu" در زبانِ آلمانی در بسیاری جاها با پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسی کارکردِ یکسانی دارد.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 - " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه، پیشوندی بنامِ " اَی:ay" در پارسیِ میانه و "ی" در پارسیِ کُنونی:
" اَپ" در اوستایی ریشه یِ دو کارواژه یِ " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است.
" آپینیتَن" یک کارواژه یِ گذراست که از سه تکواژِ " آپ. ین. یتَن" ساخته شده است.
بررسیِ تکواژهایِ " آپینیتَن": ( آپ. ین. یتَن )
3. 1 - " آپ" برآمده از همین واژه یِ " اَپ" در بالا می باشدکه در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آب" که بُن کنونیِ " آفتَن" است، در آمده است.
3. 2 - "ین" نشانه یِ گذراسازِ/سببی سازِ زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آن" در آمده است.
3. 3 - " یتَن/تَن" نشانه یِ مصدری است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " یدَن/دَن/تَن" در آمده است.
پس اگر بخواهیم کارواژه یِ " آپینیتَن" را در پارسیِ کِنونی بکارگیریم، به " آبانیدن" می رسیم که گذرایِ/سببیِ کارواژه یِ " آفتَن" است.
"کریستین بارتولومه" در پانوشتِ واژه یِ " اَپ" آورده است که " اَی" در کارواژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیافتَن" پیشوند است یعنی داریم : اَی. آفتن.
نیاز به یادآوری است که" یاوری" در پارسی نیز برآمده از واژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیاواریه" بوده است که تکواژهایِ آن چنین هستند: ( اَی. او. ار. یه )
" اَی" چنانکه گفته شد، پیشوند است. " اوار" در " ایاواریه"برآمده از واژه ای اوستایی " اَوَر" به چمِ "یاری، کمک" است که خود به کار واژه یِ " اَو:av" به چمِ " کمک کردن" در همین اوستایی برمی گردد و " یه" نیز پسوند است.
اکنون به روشنی دریافته می شود که " اَی" در زبانِ پارسیِ میانه پیشوند بوده است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " ی" در آمده است بمانندِ " اَیافتن/یافتن، اَیاواریه/یاوری، اَیاری/یاری، اَیاریدن/یاریدن و . . . ".
همچنین در زبانِ پارسیِ میانه واژگانی همچون " اَیابَگ، اَیاباگ، اَیابَگیه و. . . " نیز از " اَیافتن" بر آمده است.
ما می دانیم که بُنِ کنونیِ " یافتن"، " یاب" است و از سویِ دیگر آشنا شدیم که "ی" در این کارواژه پیشوند است و اگر این پیشوند را از آن جداکنیم، " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب" را خواهیم داشت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 - " اَنافتَن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " اَناب/آناب" در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن":
اکنون به آسانی می توان دریافت که کارواژه یِ " اَنافتن/آنافتَن" به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن" با بُنِ کنونیِ " اَناب/آناب" در پارسیِ میانه برآمده از پیشوندِ ناپایاسازِ ( =منفی سازِ ) " اَن" وکارواژه یِ " آفتَن" است که چنانکه گفته شد این " آفتَن" نیز خودبرآمده از واژه یِ اوستاییِ " اَپ" هست؛ پیشوندِ " اَن" به چمِ " نا، بی" است که در اوستایی نیز بکار می رفته است و نشاندهنده یِ "ناپایایی و نفی" است.
پادواژه یِ " آفتَن/آب" بنابر چمارهایِ واژه یِ " اَپ" در اوستایی بویژه فتادِ 1. 4، " دور کردن، رد کردن" است و از همین رو می توان در زبانِ پارسی برایِ واژگانِ " رد کردن، امتناع کردن، انکار کردن" از کارواژه یِ " انآفتن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " انآب/آناب" بهره گرفت.
نیاز به یادآوری است که واژه یِ " اَنابیشتن/آنابیشن" نیز در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ "اجتناب، جلوگیری، دوری، دفع" بکارگیری می شده است که اگر بخواهیم آنرا به زبانِ پارسیِ کُنونی تراگوییم به واژه یِ " اَنابِش/آنابِش" می رسیم؛چراکه پسوندِ نامسازِ "یشن" در زبانِ پارسیِ میانه همان پسوندِ " ِش" در پارسیِ کُنونی است.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پیشنهاد 1:
ما می توانیم با پیشوندِ " بَر"، فتادِ 1. 4 و معنایِ " از پَسِ کاری برآمدن" از فتادِ 1. 5 را در بالا پوشش دهیم؛ یعنی با کارواژه هایِ " برآفتَن/برآبیدن" و " برآبانیدن".
پیشنهاد 2:
ما می توانیم با پیشوندِ " هَن/اَن" و " هم" فتادهایِ 1. 5 و 1. 6 را پوشش دهیم؛ در زبانِ آلمانی واژه یِ " gleichkommen" چنانکه در بالا آمد، برابر با " correspond/match" نیز هست.
پس به آسانی می توانیم برایِ واژگانِ " تناظر داشتن، متناظر بودن" واژه یِ " همآفتَن/همآبیدن" ، برایِ واژه یِ " تناظر" واژگانِ "همآبِش، همآفتگی" و برایِ واژه یِ " متناظر" واژه یِ " همآفته" را پیش نهیم و همچنین برایِ کارواژه یِ "تناظر دادن" از کارواژه یِ " همآبانیدن/اَنآبانیدن" و برایِ واژه یِ " تناظر دهی"، از واژه یِ " همآبانِش/انآبانِش" بهره ببریم.
پیشنهاد 3:
چنانکه به واژه "یافتَن/یاب" و پیشوندی بودنِ " ی" در آن پی بردیم، می توان " آفتن/آب" را با پیشوندهایِ دیگر همچون " بر، هم، در، اندر، دربر، وی/گُ، آز و. . . " همراه ساخت و نوکارواژگانِ خوش ساختی را پدیدآورد، به گونه ای که همه یِ چمارهایِ اوستاییِ واژه یِ " اَپ" را نیز دربربگیرد.
( در اینباره آنچه که در زیرواژه یِ " شگردهای سره سازی زبان پارسی" در همین تارنما آوردم، می تواند یاریگر باشد. )
پیشنهاد4:
پیشوندِ " اَی/ی" را میتوان در زبانِ پارسی با کارواژه هایِ دیگر همراه ساخت و نوواژگانی را پدید آورد.
ولی پیش از آن باید دانست که کارکردِ پیشوندِ " اَی/ی" چیست و در کجا می توان از آن بهره گرفت. در آینده در زیرواژه یِ " اَی/ی" به این پیشوند خواهم پرداخت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پَسگشتها:
1 - ستونهایِ 71، 70 و72 از نبیگِ " فرهنگنامه یِ زبانِ ایرانیِ کهن" نوشته یِ "کریستین بارتولومه"
2 - رویبرگهایِ 82 و 83 از نبیگِ "فرهنگِ واژه هایِ اوستا"
3 - رویبرگهایِ 15، 8 و 234 از نبیگِ "فرهنگنامه کوچک پهلوی"
1 - " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب":
در اوستایی کارواژه یِ " اَپ" به چمهایِ زیر بوده است:
1. 1 - رسیدن، دست یافتن
1. 2 - رسیدن به ، نائل شدن، دسترسی پیدا کردن یا در اختیار گرفتن، بدست اوردن، دریافت کردن، شرکت داشتن در دستیابی به چیزی
... [مشاهده متن کامل]
1. 3 - " برخوردَنِ/اصابت کردنِ" پرتابه
1. 4 - ( به فرمان یا دستوری ) عمل کردن، ( فرمان یا دستوری را ) برآوردَن/انجام دادن/تحقق بخشیدن/اجابت کردن/پذیرفتن ، ( از فرمان یا دستوری ) پیروی و اطاعت کردن
1. 5 - ( با مخالف یا دشمن ) همآوردی ( همچشمی ) یا برابری کردن ( gleichkommen ) ، از پسِ ( حریف یا دشمنی ) برآمدن یا در برابرِ ( حریف یا دشمن ) خودی نشان دادن، چیره شدن، غلبه کردن، پیروز شدن
1. 6 - ( با صدا یا چیزهایی از این دست ) کارِ یکسان و برابری را انجام دادن یا همان کار را انجام دادن، همان کار را توانستن انجام دادن
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 - " اَپ" با پیشوندها:
2. 1 - با پیشوندِ " اَوی":
دست یافتن، رسیدن به، به گیرآوردن
2. 2 - با پیشوندِ " آ " :
رسیدن، دست یافتن، رسیدن به -
2. 3 - با پیشوندِ " پَئیتی": ( که همان پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسیِ کُنونی است: )
رسیدن
2. 4 - با پیشوندِ " فرَ": ( که همان پیشوندِ " فَر" در زبانِ پارسی و همان پیشوندِ " ver" در زبانِ آلمانی است: )
رسیدن به، دست یافتن، بدست آوردن
( بنابر نبیگِ واژه های اوستا:رسیدن، پیش رفتن )
نکته 1: واژه یِ " اَپ" برابر با " gelangen، hingelangen " در زبانِ آلمانی است و بنابر فتادِ 2. 3 در بالا هنگامیکه این واژه یِ اوستایی با " پَئیتی /پی" همراه می شود، کریستین بارتولمه واژه یِ آلمانیِ بالا را با "zu" می آورد؛ یعنی " hinzugelengen". این به روشنی تاییدی بر گفته هایِ من در زیرواژه یِ " پِی" در همین تارنما می باشد که گفتم " zu" در زبانِ آلمانی در بسیاری جاها با پیشوندِ " پِی" در زبانِ پارسی کارکردِ یکسانی دارد.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 - " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه، پیشوندی بنامِ " اَی:ay" در پارسیِ میانه و "ی" در پارسیِ کُنونی:
" اَپ" در اوستایی ریشه یِ دو کارواژه یِ " آپینیتَن" و " اَیافتن" در زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است.
" آپینیتَن" یک کارواژه یِ گذراست که از سه تکواژِ " آپ. ین. یتَن" ساخته شده است.
بررسیِ تکواژهایِ " آپینیتَن": ( آپ. ین. یتَن )
3. 1 - " آپ" برآمده از همین واژه یِ " اَپ" در بالا می باشدکه در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آب" که بُن کنونیِ " آفتَن" است، در آمده است.
3. 2 - "ین" نشانه یِ گذراسازِ/سببی سازِ زبانِ پارسیِ میانه - پهلوی است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " آن" در آمده است.
3. 3 - " یتَن/تَن" نشانه یِ مصدری است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " یدَن/دَن/تَن" در آمده است.
پس اگر بخواهیم کارواژه یِ " آپینیتَن" را در پارسیِ کِنونی بکارگیریم، به " آبانیدن" می رسیم که گذرایِ/سببیِ کارواژه یِ " آفتَن" است.
"کریستین بارتولومه" در پانوشتِ واژه یِ " اَپ" آورده است که " اَی" در کارواژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیافتَن" پیشوند است یعنی داریم : اَی. آفتن.
نیاز به یادآوری است که" یاوری" در پارسی نیز برآمده از واژه یِ پارسیِ میانه یِ " اَیاواریه" بوده است که تکواژهایِ آن چنین هستند: ( اَی. او. ار. یه )
" اَی" چنانکه گفته شد، پیشوند است. " اوار" در " ایاواریه"برآمده از واژه ای اوستایی " اَوَر" به چمِ "یاری، کمک" است که خود به کار واژه یِ " اَو:av" به چمِ " کمک کردن" در همین اوستایی برمی گردد و " یه" نیز پسوند است.
اکنون به روشنی دریافته می شود که " اَی" در زبانِ پارسیِ میانه پیشوند بوده است که در پارسیِ کُنونی به ریختِ " ی" در آمده است بمانندِ " اَیافتن/یافتن، اَیاواریه/یاوری، اَیاری/یاری، اَیاریدن/یاریدن و . . . ".
همچنین در زبانِ پارسیِ میانه واژگانی همچون " اَیابَگ، اَیاباگ، اَیابَگیه و. . . " نیز از " اَیافتن" بر آمده است.
ما می دانیم که بُنِ کنونیِ " یافتن"، " یاب" است و از سویِ دیگر آشنا شدیم که "ی" در این کارواژه پیشوند است و اگر این پیشوند را از آن جداکنیم، " آفتَن" با بُن کنونیِ " آب" را خواهیم داشت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4 - " اَنافتَن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " اَناب/آناب" در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن":
اکنون به آسانی می توان دریافت که کارواژه یِ " اَنافتن/آنافتَن" به چمِ " رد کردن، دور کردن، جلوگیری کردن، امتناع کردن، دفع کردن" با بُنِ کنونیِ " اَناب/آناب" در پارسیِ میانه برآمده از پیشوندِ ناپایاسازِ ( =منفی سازِ ) " اَن" وکارواژه یِ " آفتَن" است که چنانکه گفته شد این " آفتَن" نیز خودبرآمده از واژه یِ اوستاییِ " اَپ" هست؛ پیشوندِ " اَن" به چمِ " نا، بی" است که در اوستایی نیز بکار می رفته است و نشاندهنده یِ "ناپایایی و نفی" است.
پادواژه یِ " آفتَن/آب" بنابر چمارهایِ واژه یِ " اَپ" در اوستایی بویژه فتادِ 1. 4، " دور کردن، رد کردن" است و از همین رو می توان در زبانِ پارسی برایِ واژگانِ " رد کردن، امتناع کردن، انکار کردن" از کارواژه یِ " انآفتن/آنافتَن" با بُن کنونیِ " انآب/آناب" بهره گرفت.
نیاز به یادآوری است که واژه یِ " اَنابیشتن/آنابیشن" نیز در زبانِ پارسیِ میانه به چمِ "اجتناب، جلوگیری، دوری، دفع" بکارگیری می شده است که اگر بخواهیم آنرا به زبانِ پارسیِ کُنونی تراگوییم به واژه یِ " اَنابِش/آنابِش" می رسیم؛چراکه پسوندِ نامسازِ "یشن" در زبانِ پارسیِ میانه همان پسوندِ " ِش" در پارسیِ کُنونی است.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پیشنهاد 1:
ما می توانیم با پیشوندِ " بَر"، فتادِ 1. 4 و معنایِ " از پَسِ کاری برآمدن" از فتادِ 1. 5 را در بالا پوشش دهیم؛ یعنی با کارواژه هایِ " برآفتَن/برآبیدن" و " برآبانیدن".
پیشنهاد 2:
ما می توانیم با پیشوندِ " هَن/اَن" و " هم" فتادهایِ 1. 5 و 1. 6 را پوشش دهیم؛ در زبانِ آلمانی واژه یِ " gleichkommen" چنانکه در بالا آمد، برابر با " correspond/match" نیز هست.
پس به آسانی می توانیم برایِ واژگانِ " تناظر داشتن، متناظر بودن" واژه یِ " همآفتَن/همآبیدن" ، برایِ واژه یِ " تناظر" واژگانِ "همآبِش، همآفتگی" و برایِ واژه یِ " متناظر" واژه یِ " همآفته" را پیش نهیم و همچنین برایِ کارواژه یِ "تناظر دادن" از کارواژه یِ " همآبانیدن/اَنآبانیدن" و برایِ واژه یِ " تناظر دهی"، از واژه یِ " همآبانِش/انآبانِش" بهره ببریم.
پیشنهاد 3:
چنانکه به واژه "یافتَن/یاب" و پیشوندی بودنِ " ی" در آن پی بردیم، می توان " آفتن/آب" را با پیشوندهایِ دیگر همچون " بر، هم، در، اندر، دربر، وی/گُ، آز و. . . " همراه ساخت و نوکارواژگانِ خوش ساختی را پدیدآورد، به گونه ای که همه یِ چمارهایِ اوستاییِ واژه یِ " اَپ" را نیز دربربگیرد.
( در اینباره آنچه که در زیرواژه یِ " شگردهای سره سازی زبان پارسی" در همین تارنما آوردم، می تواند یاریگر باشد. )
پیشنهاد4:
پیشوندِ " اَی/ی" را میتوان در زبانِ پارسی با کارواژه هایِ دیگر همراه ساخت و نوواژگانی را پدید آورد.
ولی پیش از آن باید دانست که کارکردِ پیشوندِ " اَی/ی" چیست و در کجا می توان از آن بهره گرفت. در آینده در زیرواژه یِ " اَی/ی" به این پیشوند خواهم پرداخت.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
پَسگشتها:
1 - ستونهایِ 71، 70 و72 از نبیگِ " فرهنگنامه یِ زبانِ ایرانیِ کهن" نوشته یِ "کریستین بارتولومه"
2 - رویبرگهایِ 82 و 83 از نبیگِ "فرهنگِ واژه هایِ اوستا"
3 - رویبرگهایِ 15، 8 و 234 از نبیگِ "فرهنگنامه کوچک پهلوی"
أی در عربی به معنی یا
آی اسم دختر
■, باا ریشه تورکی
■به معنی ماه
■, باا ریشه تورکی
■به معنی ماه
( ای ) یا ( ایو ) به چم ( یک ) در زبان پارسی میانه - پهلوی به عنوان پیشوندِ کارواژه بکارگیری میشد:
بمانند کارواژه ( ایوَرزیدن ) به چم ( سفر کردن، مسافرت رفتن، حرکت کردن ) که از یک بخشِ پیشوندیِ ( ای/ایو ) و کارواژه یِ ( وَرزیدن ) ساخته شده است. در زبان آلمانی نیز کارواژه یِ ( einwandern ) به چم ( مهاجرت کردن، سفر کردن ) از یک بخشِ پیشوندیِ ( ein ) به معنای ( یک ) و کارواژه ( wandern ) به معنای ( پیاده روی کردن، گردش رفتن، حرکت کردن ) ساخته شده است. در زبانِ آلمانی پیشوندِ ( ein ) دازانه ای ( =عملگری ) برایِ نشان دادنِ ( ورود به چیزی/کاری ) است و همین نقش را می توان برایِ پیشوندِ " ای/ایو" بازانگاشت.
... [مشاهده متن کامل]
در رویه ی 31 از نبیگ ( فرهنگنامه کوچک پهلوی ) آمده است:
بمانند کارواژه ( ایوَرزیدن ) به چم ( سفر کردن، مسافرت رفتن، حرکت کردن ) که از یک بخشِ پیشوندیِ ( ای/ایو ) و کارواژه یِ ( وَرزیدن ) ساخته شده است. در زبان آلمانی نیز کارواژه یِ ( einwandern ) به چم ( مهاجرت کردن، سفر کردن ) از یک بخشِ پیشوندیِ ( ein ) به معنای ( یک ) و کارواژه ( wandern ) به معنای ( پیاده روی کردن، گردش رفتن، حرکت کردن ) ساخته شده است. در زبانِ آلمانی پیشوندِ ( ein ) دازانه ای ( =عملگری ) برایِ نشان دادنِ ( ورود به چیزی/کاری ) است و همین نقش را می توان برایِ پیشوندِ " ای/ایو" بازانگاشت.
... [مشاهده متن کامل]
در رویه ی 31 از نبیگ ( فرهنگنامه کوچک پهلوی ) آمده است:
که گیتی سپنجست پر آی و رو
کهن شد یکی دیگر آرند نو
شاهنامه
کهن شد یکی دیگر آرند نو
شاهنامه
آرسام آرامیس
برآی آفرید . . . . . . من گمان میکنم "آی" اینجا محل عبور معنی میدهدیا "محل آمدن" نکته جالبی اشاره کردید چنانچه در شاهنامه فردوسی داریم "آی و رو" یعنی آمدن و رفتن.
برآی آفرید . . . . . . من گمان میکنم "آی" اینجا محل عبور معنی میدهدیا "محل آمدن" نکته جالبی اشاره کردید چنانچه در شاهنامه فردوسی داریم "آی و رو" یعنی آمدن و رفتن.
ندایی که در هنگام احساس درد تلفظ میشود.
حرف ندا. خطاب
Ayمازندرانی به معنی باز_ دوباره
در زبان ترکی به معنای ماه. .
جایگاه زیرین ئرش خداوند
طبری آورده است:� راوی گوید از پیمبر پرسیدم خدای ما پیش از آنکه خلق خود بیافریند کجا بود؟ فرمود: در ظلمتی که زیرش هوا بود و زبرش هوا بود. آنگاه عرش خویش را بر آی آفرید. � ( طبری, 1375 رویه 20 )
طبری آورده است:� راوی گوید از پیمبر پرسیدم خدای ما پیش از آنکه خلق خود بیافریند کجا بود؟ فرمود: در ظلمتی که زیرش هوا بود و زبرش هوا بود. آنگاه عرش خویش را بر آی آفرید. � ( طبری, 1375 رویه 20 )
آی در زبان ژاپنی به معنای عشق است و در زبان ترکی به معنای ماه
در هر دو زبان به عنوان اسم دختر استفاده میشه که به نظرم معنای زیبایی داره
در هر دو زبان به عنوان اسم دختر استفاده میشه که به نظرم معنای زیبایی داره
آی به ژاپنی به معنای ( عشق ) هست، عاشق این اسمم
( 愛 )
( 愛 )
آیَ ( اوستایی ) با این، به این
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٧)