آگرا. آگْرا (Agra)
آرمگاه اعتمادالدوله تهرانی، ساحل رودخانه یامونا، آرمگاه اعتمادالدوله تهرانی، ساحل رودخانه یامونا، (یا: آگْرِه؛ نام سابق: اکبرآباد) شهری در ایالت اوتارپرادش، در شمال هند، کنار رود جمنا، به فاصلۀ ۱۶۰کیلومتری جنوب شرقی دهلی ۸۹۲هزار نفر جمعیت دارد. از مراکز بزرگ جهانگردی و بازرگانی است و کفش، کالاهای شیشه ای، صنایع دستی، و قالی تولید می کند. محل تلاقی خطوط راه آهن است و دانشگاه آن از مراکز بزرگ آموزشی هند به شمار می رود. آگرا که بسیار پیش از ورود مسلمانان وجود داشته است، زمانی اکبرآباد خوانده می شد و در دوران باستان دارای برج و بارو و از مواضع مستحکم راجپوتها بود. شهر کنونی آگرا را جلال الدین اکبرشاه (۹۶۳ـ۱۰۱۴ق/۱۵۵۶ـ۱۶۰۶) ساخته است. اما محمد ظهیرالدین بابر در ۹۳۲ق/۱۵۲۶ این ناحیه و شهر قدیمی را تصرف کرد و از همان زمان پایتخت تیموریان هند شد و پس از احداث شهر جدید، تا ۱۰۶۸ق/۱۶۵۸ پایتخت این دولت بود. تیموریان هند آثار برجسته ای را در این شهر باقی گذاشته اند، که برخی از آن ها عبارت اند از سرخ قلعه، مسجد جمعه، مسجد موتی (مسجد مروارید)، آرامگاه اعتمادالدولۀ تهرانی، و از همه مهم تر بنای مجلل تاج محل. پس از تشکیل ایالت غرب در دوران استعمار، این شهر از ۱۲۵۲ـ۱۲۷۴ق/۱۸۳۶ـ۱۸۵۸ و پس از سرکوب شورش سپاهیان هند، مرکز ایالت مزبور بود. بریتانیا در ۱۸۷۷ آگرا و اوده را به هم ملحق کرد و در ۱۹۰۲ آن را ایالات متحدۀ آگرا و اوده نامید، که در ۱۹۵۰ به نام اوتارپرادش موسوم شد.