اکیناکه

آکیناکه نه تنها ابزاری برای جنگ، بلکه نمادی از قدرت، مقام و وفاداری به شاه بود. در نگاره ها و نقش برجسته های هخامنشی، مانند نقش رستم و تخت جمشید، اغلب می توان مشاهده کرد که اشراف و سربازان، آکیناکه را به نشانه احترام به کمر بسته اند. برخی پژوهشگران بر این باورند که این خنجر در مراسم سوگند وفاداری نیز نقش داشته و حتی ممکن است به خدایان نیز تقدیم می شده است. امروزه آکیناکه به عنوان نمادی از هنر و فرهنگ نظامی ایران باستان، در موزه های معتبر جهان نگهداری می شود و گواهی است بر شکوه تمدن هخامنشی.

غالباً، آکیناکه ۳۵–۴۵ سانتیمتر درازا داشته و دو لبه بوده است و پهنای بین دو لبه برای کوبیدن و له کردن به کار می رفته و یک غلاف به شکل B برای حفظ دست داشته است. غلافش منحصر به فرد و معرفش بوده و معمولاً هلالی در یک سویش داشته که اجازه می داده است از سمت راست کمربند آویزان شود.
آن طور که پیداست، آکیناکه یک جنگ افزار فروکردنی بوده، و از آنجا که قالباً به سمت راست کمربند آویزان می شده، پیداست که، در هنگام خطرهای ناگهانی، به یکباره بیرون کشیده می شده است.
متون باستانیِ اندکی دربارهٔ آکیناکه در دست است. آکیناکس یک شمشیر پارسی بوده است، ولی مؤلفان لاتین این واژه را به جای هر جنگ افزار مشابه دیگری که خواسته اند به کار برده اند. به ویژه، واژهٔ آکیناکه در متون عهد وسطیٰ زیاد دیده می شود و معرف نوعی شمشیر اروپایی است. شمشیر پارسی کنونی ( شمشیر هلالی شکل ) شباهت هایی به آکیناکه دارد و در عهد باستان وجود نداشته است. پارسیان عهد هخامنشی بیشتر از یک گونه شمشیر به کار می برده اند: در آثار هنری پارسی باستان، محافظان شاه و اشراف مهم خنجرهای زیورگون و اُریب دارند؛ در آثار هنر یونان نیز سربازان پارسیِ مجهز به کُپیس ( Kopis ) بارها دیده می شوند. بیشتر شمشیرهای پارسی به کار رفته به دست هخامنشیان شبیه هم بوده اند و دربارهٔ اینکه کدام یک آکیناکه بوده است باید پژوهید.
یک سرنخ سودمند این است که در متون یونانی و رومی آمده است که شاه پارسیان آکیناکه خود را به نشانهٔ دوستی می فرستاده است. این متون دال بر این است که خنجر شاه آکیناکه بوده است.
یک نقل قول از مورخ یهودی «ژوزفوس» به جا مانده که می گوید: سیکاری ها ( Sicarii ) ، که گونه ای راهزن بودند، در آن زمان به بیشترین تعداد رسیده بودند و از شمشیرهای کوچکی بهره می بردند که از بهر اندازه شبیه آکیناکهٔ پارسیان بود، ولی به مانند سیکای رومی خمیده بود و این راهزنان نامشان را از آن داشتند. این نقل قول هم نشانگر آن است که آکیناکه همان خنجر پارسیان است.