اکوردئون

آکوردئون. آکوردئون یک ساز بادی شستی دار با سطح مورب متحرک در دو طرف و بدنه فانوسی است. [ ۱]
این ساز در اوایل قرن نوزدهم در اروپا اختراع شد و معمولاً در موسیقی محلی اروپا، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی و روسیه مورد استفاده قرار می گیرد. قدیمی ترین نام این ساز هارمونیکا است که یک اسم یونانی بوده و به معنی هارمونی موسیقایی به کار برده می شده است.
آکوردئون ساز آلمانیِ مشهوری است که شهرت جهانی از نظر سادگی و لطافت صدا را به خود اختصاص داده است. [ ۱]
این ساز را نوازنده بین دو دست خود می گیرد که در میانهٔ آن، مجاری هوایی قرار دارند که با باز و بسته شدنشان توسط نوازنده صدا تولید می شود. در یک سمت صفحه کلید کوچکی تعبیه شده است که کلیدهای آن وظیفه کنترل ورود هوا به مجاری را دارند و در سمت دیگر جعبه طنین قرار دارد که معمولاً آن نیز دکمه های مخصوص خود را دارد.
بدنه چین دار آکوردئون مانند دَم آهنگران است. چون دو سر دم را با دو دست از هم دور کنند هوا وارد می شود، و چون نزدیک سازند هوا با فشار از آن خارج می شود. صدایی که از آکوردئون بیرون می آید به وسیله باریکه های فلزی به نام زبانه ساخته می شود، بدین ترتیب که، جریان یافتن هوا در دم زبانه های ساز را به ارتعاش درمی آورد و به عقب و جلو می راند. به عبارت دیگر جریان هوا زبانه ها را مرتعش می کند. هر یک از این زبانه ها چون به ارتعاش درآید صوتی مخصوص به خود خارج می کند. زبانه ها به شستیهای متصل است که بر بدنه آکوردئون روی جعبه طنین قرار گرفته اند. نوازنده در ضمن بازکردن و بستن دَم، با انگشتان خود شستی ها را فشار می دهد و نواهای گوناگونی می نوازد. کنسرتینا یک نوع آکوردئون ساده است. این ساز نزد دریانوردان رواج بسیار داشت. [ ۲]
وقتی فیلم ها و صحنه های نمایش در فرانسه و مخصوصاً پاریس اتفاق می افتد، در موسیقی متن فیلم اغلب از آکاردئون استفاده می شود. مردم بریتانیا ساز آکاردئون را یک ساز فرانسوی می دانند. مردم آمریکا هنگامی که نام آکاردئون آورده می شود، موسیقی های ویژه رقص و آواز قدیمی در ذهنشان تداعی می شود.