اکوئیان

اکوئیان ( به لاتین: Aequi ) یکی از مردمان ایتالیک ساکن دامنه های کوهستان آپنین در شرق لاتیوم و در ایتالیای مرکزی ( حدوداً استان های لاتسیو و اَبروتسو ) بودند که در اوایل تاریخ روم باستان ظاهر شدند. ایشان پس از نبردهای بسیار با جمهوری روم شکست یافتند و مستعمره های متعدد رومی در خاکشان ساخته شد. تنها دو کتیبه باقی مانده اند که می نماید به زبان اکوئی نوشته شده باشند و فقط در حدی می توان نتیجه گیری علمی کرد که زبان مزبور از شاخه زبان های ایتالیک و، در نتیجه، از خانواده زبان های هندواروپائیست.
برطبق گفتهٔ استرابون، اکوئیان پیش از تأسیس شهر روم ( محققاً در ۷۵۳ ق. م ) وجود داشته اند. [ ۱] نخستین بار، تیتوس لیویوس، مؤلف کتاب از پیدایش روم، به ایشان به عنوان یک ملت اشاره کرد که رومیان اصول و تشریفات اعلان جنگ را از آنان اقتباس کردند. [ ۲] لیویوس همچنین می افزاید که لوکیوس تارکوئینیوس متکبر، آخرین پادشاه روم، با اکوئیان صلح کرد. [ ۳]
آنان جنگ های بسیار با رومیان داشتند که از جمله آن ها نبرد کوه آلگیدوس[ یادداشت ۱] در ۴۵۸ ق. م. است. می گویند که شهر اصلی شان در حدود ۴۸۴ ق. م. [ ۴] و سپس نود سال بعد به تصرف رومیان درآمد. [ ۵]
در ۳۹۰ ق. م، یک سپاه گل ها ارتش روم را در نبرد آلیا شکست داد و سپس روم را غارت کرد که نخستین غارت تاریخ روم بود. نویسندگان باستانی نوشته اند که در ۳۸۹ ق. م. اتروسکان و ولسکیان و اکوئیان همگی سپاهی راست داشتند و به خیال بهره برداری از این ضربهٔ وارده بر روم برآمدند. بر طبق نوشته های لیویوس و پلوتارک، اکوئیان سپاه خویش را در بولای[ یادداشت ۲] متجمع کردند. با این حال، دیکتاتور مارکوس فوریوس کامیلوس شکست سنگینی بر ولسکیان وارد کرد و سپاه اکوئیان را غافلگیر نموده هم لشکرگاه و هم شهرشان را متصرف شد. [ ۶] برطبق گفتهٔ لیویوس، در ۳۸۸ ق. م. بار دیگر یک سپاه روم قلمرو اکوئیان را ویران کرد و این بار با مقاومتی مواجه نشد. [ ۷]