اکسید نیتروژن

اُکْسیدِ نیتْروژِن (nitrogen oxide)
هر ترکیب شیمیایی، صرفاً شامل نیتروژن و اکسیژن. همۀ اکسیدهای نیتروژن گازی اند. مونواکسید نیتروژنو دی اکسید نیتروژناز عوامل آلودگی هوا به شمار می روند. (← اکسید_نیترو)
مونواکسید نیتروژن (NO)یا اکسید نیتریک. اکسید نیتریکگازی بی رنگ است که طی واکنش مس فلزی با اسید نیتریکغلیظ متصاعد می شود. همچنین بر اثر ترکیب نیتروژن و اکسیژن در دمای بالا نیز تولید می شود و بر اثر تماس با هوا به دی اکسید نیتروژن اکسایش می یابد. در دهه ۱۹۸۰، مقادیر کم مونواکسید نیتروژن، به صورت یک حامل شیمیایی، در بدن انسان کشف شد، با این حال غلظت های بالای آن سمی و واکنش آن با اکسیژن سریع است. وضعیت فوریتی ناشی از شوک عفونت خونی با تولید اضافی مونوکسید نیتروژن در بدن ارتباط دارد. اکسید نیتروژن دارای الکترون جفت نشده ای است و با ازدست دادن آن، به یوننیتروزیل(+NO) تبدیل می شود.
دی اکسید نیتروژن. اکسید نیتروژن(IV)،NO۲، گازی اسیدی و قهوه ای رنگ با بویی زننده است که تنفس آن زیان بار است. این گاز از عوامل تشکیل باران اسیدی است، زیرا در آب حل می شود و اسید نیتریک تولید می کند. دی اکسید نیتروژن رایج ترین اکسید نیتروژن است و براثر حرارت دادن اغلب نمک های نیترات، ازجمله نیترات سرب(II)، Pb (NO۳)۲به دست می آید. در حالت مایع به محلول بی رنگN۲O۴ تبدیل می شود که در سوخت های راکت کاربرد دارد.
NOX. طی احتراق در دماهای بالا، نیتروژن و اکسیژن هوا با هم ترکیب می شوند و اکسید نیتروژن (II) تولید می کنند؛ هنگامی که این اکسید در مجاورت هوا سرد شود، مجدداً به اکسید نیتروژن (IV) اکسایش می یابد؛ درنتیجه، هنگام بحث از اکسیدهای نیتروژن و انتشار آن ها، هر دو صورت NOx وXNO مورد نظرند، زیرا هر دو گاز در هوا وجود دارند.