[ویکی نور] «اسماعیل حقی اوزون چارشی لی» استاد فقید دانشگاه استانبول و عضو «مؤسسه تاریخ ترک»، در سال 1888م در محله ایوب استانبول زاده شد. تحصیلات نخستین را در مکتب محله نشانجی استانبول به پایان رسانید و سپس به مدرسه نظام رفت و دو سال بعد به مدرسه نظام مرکزی بایزید منتقل شد و در سال 1904م مدرسه را به پایان رسانید و در همان سال، برای ادامه تحصیل در دوره اول متوسطه دبیرستان مرجان استانبول قبول شد.
به طوری که در شرح حال خویش آورده است، یکی از مدرسین دبیرستان، سرهنگی بود به نام علی توفیق که دو اثر خود یعنی «تاریخ اسلام» و «جغرافیای ممالک عثمانی» را برای دانش آموزان تدریس می کرد. از همان زمان بود که اوزون چارشلی به تحقیقات تاریخی علاقمند شد. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه، وارد «دارالفنون» استانبول شد و در رشته تاریخ و فلسفه نزد استادان کارآزموده تلمذ کرد. خود می نویسد: «سخت به کار تدریس اشتیاق داشتم و بزرگترین آرزویم تدریس در دانشگاه بود...».
پس از پایان دوره دانشگاه، به سال 1912م، در یکی از مدارس متوسطه کوتاهیه، به تدریس تاریخ پرداخت و مدتی به استانبول آمد و به تدریس در همان رشته سرگرم شد و آنگاه به قسطمونیه رفت و در آنجا ضمن تدریس در روزنامه «آچیق سوز» با امضای «اوزون چارشلی معلم»، مقالات تحقیقی نوشت و نیز با نام مستعار «هزار دینار» با نوشتن مطالب طنز با روزنامه مزبور همکاری داشت. گاهی نوشتن سرمقاله را هم بر عهده می گرفت.
در سال 1922م به مدیریت دبیرستان در کوتاهیه و سپس در قسمطونیه منصوب شد و در سال 1924م رئیس فرهنگ «قراسی» شد.
وی ضمن دارا بودن مشاغل دولتی، هرگز توصیه استاد تاریخ و فلسفه را که هنگام پایان دوره تحصیلات دانشگاهی خطاب به او و سایر فارغ التحصیلان گفته بود: «تصور نکنید که با پایان بردن تحصیلات دانشگاهی، عالم و دانشمند شده اید. این تازه آغاز راه است و فراگیری شما از این پس آغاز می شود.» را از یاد نبرد و همواره در پی فراگیری و تحقیق و تتبع بود. آثار تحقیقی «سالنامه قراسی»، «تاریخچه قراسی»، «مشاهیر قراسی» حاصل فعالیت های فرهنگی او طی اقامت در «بالیک سری» قراسی است.
مدتی نیز در سمت «بازرس کل فرهنگ» به کار پرداخت و در سال 1927م به سبب خدماتش، مردم بالیک سری او را به نمایندگی مجلس برگزیدند. در همان حال آرزوی دیرینه اش یعنی تدریس در دانشگاه نیز جامه عمل پوشید و ضمن نمایندگی مردم بالیک سری، به تدریس تاریخ در دانشکده ادبیات دانشگاه استانبول پرداخت.
به طوری که در شرح حال خویش آورده است، یکی از مدرسین دبیرستان، سرهنگی بود به نام علی توفیق که دو اثر خود یعنی «تاریخ اسلام» و «جغرافیای ممالک عثمانی» را برای دانش آموزان تدریس می کرد. از همان زمان بود که اوزون چارشلی به تحقیقات تاریخی علاقمند شد. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه، وارد «دارالفنون» استانبول شد و در رشته تاریخ و فلسفه نزد استادان کارآزموده تلمذ کرد. خود می نویسد: «سخت به کار تدریس اشتیاق داشتم و بزرگترین آرزویم تدریس در دانشگاه بود...».
پس از پایان دوره دانشگاه، به سال 1912م، در یکی از مدارس متوسطه کوتاهیه، به تدریس تاریخ پرداخت و مدتی به استانبول آمد و به تدریس در همان رشته سرگرم شد و آنگاه به قسطمونیه رفت و در آنجا ضمن تدریس در روزنامه «آچیق سوز» با امضای «اوزون چارشلی معلم»، مقالات تحقیقی نوشت و نیز با نام مستعار «هزار دینار» با نوشتن مطالب طنز با روزنامه مزبور همکاری داشت. گاهی نوشتن سرمقاله را هم بر عهده می گرفت.
در سال 1922م به مدیریت دبیرستان در کوتاهیه و سپس در قسمطونیه منصوب شد و در سال 1924م رئیس فرهنگ «قراسی» شد.
وی ضمن دارا بودن مشاغل دولتی، هرگز توصیه استاد تاریخ و فلسفه را که هنگام پایان دوره تحصیلات دانشگاهی خطاب به او و سایر فارغ التحصیلان گفته بود: «تصور نکنید که با پایان بردن تحصیلات دانشگاهی، عالم و دانشمند شده اید. این تازه آغاز راه است و فراگیری شما از این پس آغاز می شود.» را از یاد نبرد و همواره در پی فراگیری و تحقیق و تتبع بود. آثار تحقیقی «سالنامه قراسی»، «تاریخچه قراسی»، «مشاهیر قراسی» حاصل فعالیت های فرهنگی او طی اقامت در «بالیک سری» قراسی است.
مدتی نیز در سمت «بازرس کل فرهنگ» به کار پرداخت و در سال 1927م به سبب خدماتش، مردم بالیک سری او را به نمایندگی مجلس برگزیدند. در همان حال آرزوی دیرینه اش یعنی تدریس در دانشگاه نیز جامه عمل پوشید و ضمن نمایندگی مردم بالیک سری، به تدریس تاریخ در دانشکده ادبیات دانشگاه استانبول پرداخت.
wikinoor: اوزون_چارشی لی،_حقی_اسماعیل