اورانیوم ضعیف شده

اورانیوم فقیرشده، اورانیوم تهی شده، اورانیوم ضعیف شده ( به انگلیسی: Depleted uranium ) ( به فرانسوی: Uranium appauvri ) به اورانیومی گفته می شود که میزان ایزوتوپ قابل شکافت ۲۳۵ در آن کمتر از اورانیوم طبیعی باشد. این فلز فراورده جانبی غنی سازی اورانیوم است و با توجه به چگالی بسیار بالای آن که نزدیک به دو برابر سرب است، در صنایع مختلف از جمله وزنه های تعادلی هواپیما، حفاظ های ضد تشعشعات رادیواکتیو، تجهیزات رادیوتراپی، کانتینرهای حمل مواد رادیواکتیو، گلوله ها و مهمات ضد زره توپ ها و تفنگ های جنگی، و زره های دفاعی مثل زره تانکها کاربرد دارد. کاربرد اورانیوم ضعیف شده در گلوله های ضدزره علاوه بر چگالی بالای آن به دلیل قابلیت اشتعال آن در دمای بالای ۶۰۰ درجه نیز هست.
در اورانیوم طبیعی غلظت ایزوتوپ ۲۳۸ حدود ۹۹٫۲۷٪، ایزوتوپ ۲۳۵ حدود ۰٫۷۲٪ و ایزوتوپ ۲۳۴ حدود ۰٫۰۰۵۵٪ است. در حالی که در اورانیوم ضعیف شده غلظت ایزوتوپ ۲۳۸ حدود ۹۹٫۸٪، ایزوتوپ ۲۳۵ حدود ۰٫۲٪ و ایزوتوپ ۲۳۴ حدود ۰٫۰۰۱٪ است. بر این اساس تفاوت عمده اورانیوم رقیق شده و طبیعی در میزان ایزوتوپ ۲۳۵ است که در اورانیوم ضعیف شده کمتر از اورانیوم طبیعی است. اورانیوم ضعیف شده به دست آمده از فرایند بازفرآوری از نظر میزان وجود ایزوتوپ اورانیوم ۲۳۶ با اورانیوم ضعیف شده به دست آمده از فرایند غنی سازی متفاوت است. [ ۱]
نگرانی هایی دربارهٔ آثار زیانبار احتمالی اورانیوم بر روی افرادی که زیاد در معرض آن ها قرار دارند مطرح شده است.
در گزارش سال ۲۰۰۳ سازمان بهداشت جهانی بخشی از عوارض اورانیوم ضعیف شده یاد شده است:
• کلیه بیش از بقیه بافت های بدن، ممکن است از آثار مضر احتمالی اورانیوم تأثیر پذیرد
• برخی تحقیقات از افزایش سرطان ریه در بین کارگران معادن اورانیوم حکایت دارد، هرچند با توجه به سمیت بسیار پایین اورانیوم ضعیف شده فقط در صورت استنشاق حجم بزرگی از غبار اورانیوم ضعیف شده ( در حد چند گرم ) احتمال سرطان ریه افزایش خواهد یافت.
• مدرکی در مورد آثار تخریبی اورانیوم بر استخوان بندی، کبد، سیستم باروری و رشد بدن وجود ندارد.
با توجه به این که در اغلب مواقع، میزان اورانیوم ضعیف شده نسبت به اورانیومی که به طور طبیعی در محیط وجود دارد ناچیز است، خطر آلودگی با اورانیوم ضعیف شده احتمالاً تنها در جریان درگیری های نظامی مطرح می شود که در آن از مهمات حاوی اورانیوم ضعیف شده استفاده شده باشد. گزارش برنامه محیط زیست ملل متحد پس از اندازه گیری اورانیوم در مکان هایی در کوزوو که در آن ها در جریان جنگ از مهمات حاوی اورانیوم ضعیف شده استفاده شده بود، نشان می داد که غلظت اورانیوم در سبزیجات و منابع آب این محل ها بسیار کم بوده و در نتیجه احتمال آلودگی عمده جوامع محلی به اورانیوم ضعیف شده بسیار ناچیز ارزیابی شده بود. [ ۲]